Xử lý gốc rạ phòng tránh ngộ độc hữu cơ cho lúa vụ mùa

Theo tập quán canh tác, khi thu hoạch lúa, nông dân thường giữ đất ngập nước để đất mềm nhằm thu hoạch xong sẽ dùng máy trục nhẹ một lần rồi sạ luôn. Cách làm này tuy giúp tiết kiệm được chi phí và rút ngắn thời gian làm đất nhưng dễ dẫn đến tình trạng lúa bị ngộ độc hữu cơ do trong gốc rạ có chứa nhiều thành phần hữu cơ rất khó phân hủy. Khi xuống giống quá nhanh, gốc rạ không đủ thời gian để phân hủy, thân và gốc lúa còn tươi bị vùi lấp...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xử lý gốc rạ phòng tránh ngộ độc hữu cơ cho lúa vụ mùa Xử lý gốc rạ phòng tránh ngộ độc hữu cơ cho lúa vụ mùaTheo tập quán canh tác, khi thu hoạch lúa, nông dân thường giữ đất ngập nước đểđất mềm nhằ m thu hoạch xong sẽ dùng máy trục nhẹ một lần rồi sạ luôn. Cách làmnày tuy giúp tiết kiệm được chi phí và rút ngắn thời gian làm đất nhưng dễ dẫn đếntình trạng lúa bị ngộ độc hữu cơ do trong gốc rạ có chứa nhiều thành phần hữu cơrất khó phân hủy. Khi xuống giống quá nhanh, gốc rạ không đủ thời gian để phânhủy, thân và gốc lúa còn tươi bị vùi lấp ngay sau thu hoạch trong điều kiện yếm khísẽ sinh ra các axit hữu cơ và các khí độc.Triệu chứng chủ yếu và dễ nhận biết của hiện tượng ngộ độc hữu cơ, cây lùn, ít đẻnhánh, các lá bị vàng xỉn màu, lá không có khuynh hướng xòe ngang mà dựngđứng lên, trên lá có vết bệnh đốm nâu hoặc lá có màu vàng. Cây lúa sinh trưởng vàphát triển kém, năng suất thấp, thậ m chí cây lụi đi và không cho thu hoạch nếu bịnặng và không được khắc phục đúng cách và kịp thời.Để phòng ngừa và khắc phục hiện tượng ngộ độc hữu cơ cho ruộng lúa, bà connông dân có thể áp dụng nhiều biện pháp, đơn giản và hữu hiệu nhất là giãn thời vụxuống giống. Khi thu hoạch, cần cắt gần sát gốc lúa để thu bớt thân lá ra khỏiruộng. Có thể cày lật đất và để ải khoảng 2 tuần, sau đó mới bơm nước và bừa trục,gieo giống. Nếu có điều kiện nên bón lót vôi hoặc 150-200kg lân thiên nhiên. Cũngcó thể xuống giống ngay sau khi làm đất, nhưng để bảo đảm cho lúa không bị ngộđộc chất hữu cơ nên để đất trống ít nhất 2 tuần trước khi xuống giống. Để tránhmất đạm, nên cày vùi rạ rơm trong 1-2 tuần, cho nước ngập ít nhất 1 tuần, kế đótháo hết nước ra rồi lấy nước mới vào sau đó đánh bùn trục và gieo sạ giống. Nếuthời gian xuống giống vụ mới phải tiến hành quá gấp thì hiện tượng ngộ độc chấthữu cơ trên cây lúa rất dễ xảy ra.Trong điều kiện cần tranh thủ thời gian, có thể sử dụng các chế phẩm vi sinhchuyên dùng phun lên gốc rạ sau khi thu hoạch để giúp tăng nhanh quá trình phânhủy hữu cơ trong rơm rạ dư thừa. Hiện các nhà khoa học của Trường Đại học CầnThơ đã phân lập được một số dòng nấm Trichoderma spp có khả năng phân hủygốc rạ rất nhanh. Các kết quả thực nghiệ m ở các tỉnh cho thấy hiệu quả rất rõ ràngcủa các dòng nấm trong việc hạn chế ngộ độc hữu cơ cho lúa.Để sản xuất thành công vụ lúa mùa, cần áp dụng hài hòa các biện pháp thâm canhtổng hợp ngay từ đầu vụ như : Rút nước phơi ruộng ngay từ lúc sắp thu hoạch vụhè thu nhằm làm đất thoáng khí, phòng ngừa ngộ độc hữu cơ tốt; áp dụng sạ hàngđể có mật độ vừa phải, bón phân cân đối các loại dưỡng chất cần thiết nhất là lânvà kali; thăm đồng thường xuyên để kịp thời phòng trừ sâu bệnh, bảo vệ tốt câylúa… Áp dụng được các biện pháp tổng hợp như trên, chắc chắn sẽ tránh được ngộđộc hữu cơ và cây lúa vụ mùa sẽ có năng suất chất lượng cao hơn, giá thành sảnxuất lúa thấp, bà con nông dân sẽ thu được nhiều lợi nhuận hơn.