XỬ LÝ NHỮNG PHÁT HIỆN TRONG QUÁ TRÌNH KIỂM TOÁN

Sau khi đã hoàn thành việc xem xét kiểm soát nội bộ và thực hiện các thử nghiệm mở rộng (nếu có), kiểm toán viên bước vào công việc xử lý các phát hiện kiểm toán. Đó là những “vấn đề” mà kiểm toán viên phát hiện được trong quá trình kiểm toán. Kiểm toán viên sẽ trình bày những phát hiện của mình trong Bảng xử lý phát hiện kiểm toán, bảng này thường được lập cho từng phát hiện kiểm toán; qua đó cung cấp một cách súc tích, đầy đủ và có hệ thống các thông tin...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
XỬ LÝ NHỮNG PHÁT HIỆN TRONG QUÁ TRÌNH KIỂM TOÁN Chöông V : Thöïc hieän kieåm toaùn 194IV. XỬ LÝ NHỮNG PHÁT HIỆN TRONG QUÁ TRÌNH KIỂM TOÁN. Sau khi đã hoàn thành việc xem xét kiểm soát nội bộ và thực hiện các thử nghiệm mở rộng (nếucó), kiểm toán viên bước vào công việc xử lý các phát hiện kiểm toán. Đó là những “vấn đề” mà kiểmtoán viên phát hiện được trong quá trình kiểm toán. Kiểm toán viên sẽ trình bày những phát hiện củamình trong Bảng xử lý phát hiện kiểm toán, bảng này thường được lập cho từng phát hiện kiểm toán;qua đó cung cấp một cách súc tích, đầy đủ và có hệ thống các thông tin cho việc lập báo cáo kiểmtoán. Bảng này cũng sẽ được lưu trong Hồ sơ kiểm toán. Thành phần của một Bảng xử lý phát hiện kiểm toán bao gồm các nội dung sau :  Thực trạng.  Tiêu chuẩn.  Hậu quả.  Nguyên nhân.  Kiến nghị. Thực ra, chỉ có bốn nội dung trên thuộc về phát hiện kiểm toán, phần kiến nghị chỉ là kết quả củacác phát hiện kiểm toán. Tuy nhiên, kiểm toán viên thường vẫn xem các kiến nghị như một nội dungcủa phát hiện kiểm toán và được trình bày trong bảng xử lý phát hiện kiểm toán.1. Thực trạng. Thực trạng là những vấn đề kiểm toán viên phát hiện được trong thực tế. Thực trạng có thể là:  Một thủ tục được thực hiện trong thực tế. Thí dụ, thủ tục nhập kho thực tế tại đơn vị là thủ kho ứng trước hàng cho phân xưởng rồi phân xưởng sẽ “trả lại” bằng phiếu xuất kho được duyệt sau.  Một thủ tục không được thực hiện trong thực tế. Thí dụ tình trạng xuất bán hàng tại nông trại không có Phiếu bán hàng.  Tình trạng thực tế của một tài sản. Thí dụ, tình trạng xuống cấp của các thiết bị lạnh tại phân xưởng.  Tình trạng của số liệu ghi chép hay báo cáo. Thí dụ, sự sai lệch của doanh thu báo cáo so với doanh thu thực tế.  …. Chú ý việc mô tả thực trạng phải đầy đủ thông tin và phải cụ thể. So sánh giữa hai cách mô tảdưới đây : 1. Sổ sách chứng từ về tài sản cố định không được tổ chức tốt. 2. Thẻ tài sản cố định không được đánh số liên tục và các thẻ tài sản cố định tại phân xưởng 1 bị thất lạc cùng với hồ sơ tài sản. Cách trình bày thứ hai cụ thể và đầy đủ thông tin hơn cách thứ nhất.2. Tiêu chuẩn. Tiêu chuẩn là những chính sách, thủ tục, chuẩn mực, luật lệ hoặc các quy định mà đối tượng kiểmtoán cần tuân thủ. Đó là những kết quả, thái độ hoặc các chuẩn mực đối lập với thực trạng mà kiểmtoán viên thấy trong thực tế. Thí dụ, khi kiểm toán viên nhận thấy thủ kho ứng trước hàng cho phânxưởng mà không có chứng từ, các phiếu xuất chỉ được hợp thức hoá sau này ( thực trạng ), kiểm toánviên sẽ nêu quy định của công ty là mọi trường hợp xuất kho đều phải căn cứ trên Phiếu xuất kho hợplệ (tiêu chuẩn). Việc nêu tiêu chuẩn trên bảng xử lý phát hiện kiểm toán là cần thiết vì nó cung cấp đầy đủ thôngtin cho người đọc. Bởi vì không phải ai cũng biết và thuộc hết những tiêu chuẩn trong đơn vị.3. Hậu quả. Hậu quả là tác động đã xảy ra hoặc có thể có của thực trạng. Thông qua thông tin này, người đọcsẽ hình dung và xét đoán được mức nghiêm trọng của phát hiện, những điểm yếu của đơn vị có thể Chöông V : Thöïc hieän kieåm toaùn 195dẫn đến thiệt hại … Thí dụ, tình trạng xuất kho không căn cứ trên Phiếu xuất kho sẽ dẫn đến hậu quảlà hàng tồn kho có thể bị thất thoát hoặc sử dụng không đúng mục đích. Tình trạng này còn làm chosố liệu trên báo cáo của đơn vị về hàng tồn kho và chi phí sản xuất không đúng với thực tế. Khi phân tích hậu quả, cần dựa trên năm loại rủi ro liên quan đến kiểm soát nội bộ : 1. Độ tin cậy và sự trung thực của thông tin thấp. 2. Không tuân thủ đầy đủ chính sách, kế hoạch, thủ tục, luật pháp và các quy định. 3. Hoạt động không kinh tế và không hữu hiệu. 4. Tài sản không đảm bảo an toàn. 5. Đối tượng kiểm toán gây ảnh hưởng xấu đến sự thành công của các mục đích của đơn vị. Trong thí dụ vừa nêu, hậu quả của thực trạng bao gồm hai loại :  Tài sản không bảo đảm an toàn (hàng tồn kho bị thất thoát hay sử dụng lãng phí, sai mục đích).  Độ tin cậy và trung thực của thông tin thấp (số liệu báo cáo về tình hình hàng tồn kho và chi phí sản xuất bị sai lệch). Sau khi nhận dạng hậu quả, kiểm toán viên cũng cần đánh giá mức độ nghiêm trọng của hậu quả.Kiểm toán viên có thể tiến hành một số thử nghiệm để đánh giá cụ thể về mức nghiêm trọng của hậuquả. Trong thí dụ trên, tình trạng xuất kho không có Phiếu xuất kho có thể dẫn đến các hậu quảnghiêm trọng. Kiểm toán viên có thể căn cứ vào kết quả kiểm kê kho hoặc tài liêu theo dõi vật tư tạiphân xưởng để xác định số lượng thực xuất cho phân xưởng trong kỳ. Số liệu này sẽ được so sánh vớisố lượng vật tư sử dụng theo định mức để xem tình trạng sử dụng vật tư có lãng phí không ? Số liệunày cũng dùng để tính ra sự chênh lệch giữa số thực tế và số báo cáo về hàng tồn kho và chi phí sảnxuất. Trong nhiều trường hợp, kiểm toán viên không thể kiểm tra và tính toán được chính xác các sốliệu về hậu quả, trong trường hợp này có thể sử dụng những ước tính nhưng phải có cơ sở và hợp lý.Thí dụ trong trường hợp nông trại xuất bán không có Phiếu bán hàng, hậu quả là doanh thu có thểphản ảnh không đầy đủ. Để đánh giá vấn đề này, kiểm toán viên có thể ước tính doanh thu thực tếbằng cách ước tính lượng thu hoạch trong kỳ và sau đó so sánh với doanh thu báo cáo.4. Nguyên nhân. Việc phân tích nguyên nhân nhằm giải thích lý do dẫn đến thực trạng, từ đó giúp đề ra kiến nghịthích hợp. Xác định đúng nguyên nhân là một điều kiện cơ bản giúp kiểm toán viên đưa ra kiến nghịxác đáng để cải thiện thực trạng. Tiếp tục thí dụ trên, khi xem xét tình trạng xuất kho không căn cứtrên Phiếu xuất kho, kiểm toán viên nhận thấy mặc dù có quy định của công ty về thủ tục nhập xuấtkho, các nhân viên không hiểu biết về c ...