Xử lý nước thải đô thị

Xử lý nước thải đô thịNghiên cứu lựa chọn các công nghệ xử lý nước thải đô thị thích hợp trước hết nhằm bảo đảm yêu cầu vệ sinh, đảm bảo sự phát triển bền vững, đồng thời phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội nước ta hiện nay. Thực hiện được nhiệm vụ này cũng chính là tạo tiền đề để chúng ta hướng đến một trường phái Việt trong lĩnh vực xử lý nước thải đô thị. Cùng với sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, quá trình đô thị hoá ở nước ta...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xử lý nước thải đô thị Xử lý nước thải đô thịNghiên cứu lựa chọn các công nghệ xử lýnước thải đô thị thích hợp trước hết nhằm bảođảm yêu cầu vệ sinh, đảm bảo sự phát triểnbền vững, đồng thời phù hợp với điều kiệnkinh tế - xã hội nước ta hiện nay. Thực hiệnđược nhiệm vụ này cũng chính là tạo tiền đềđể chúng ta hướng đến một trường phái Việttrong lĩnh vực xử lý nước thải đô thị.Cùng với sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đạihoá, quá trình đô thị hoá ở nước ta đang diễnra với tốc độ nhanh. Để đáp ứng yêu cầu pháttriển và bảo vệ môi trường, nâng cao chấtlượng cuộc sống cho người dân, trong nhữngnăm gần đây việc đầu tư cho thoát nước và vệsinh đô thị quy mô tương đối lớn đã đượcquan tâm, trước hết là ở các thành phố lớn vàcác đô thị du lịch. Trong vấn đề này, muốnđầu tư có hiệu quả thì phải lựa chọn được giảipháp công nghệ xử lý nước thải thích hợp.Nhưng trả lời được câu hỏi như thế nào làcông nghệ thích hợp cũng không đơn giản,bởi thích hợp là một khái niệm mở và có tínhmềm dẻo, không cứng nhắc. Theo quan điểmcủa chúng tôi, khi nói đến công nghệ thíchhợp dành cho các nước nghèo, các nướcđang phát triển đã bao hàm trong đó là giảipháp công nghệ đơn giản, giá thành thấp, phùhợp các điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội.Nguyên tắc để lựa chọnĐể lựa chọn các giải pháp công nghệ thíchhợp xử lý nước thải ở nước ta hiện nay, cầndựa trên 4 nguyên tắc cơ bản: 1) Phù hợp vớiđiều kiện tự nhiên của từng khu vực, từng đôthị; 2) Phù hợp với thành phần, tính chất củanước thải; 3) Phù hợp với điều kiện kinh tế -xã hội và từng đô thị; 4) Kết hợp trước mắt vàlâu dài - Đầu tư xây dựng theo khả năng về tàichính, nhưng luôn bám sát một dây chuyềncông nghệ hoàn chỉnh nhằm từng bước hoànthiện công nghệ hiện đại trong tương lai. Dướiđây sẽ lần lượt phân tích từng nguyên tắc.Điều kiện tự nhiênĐặc điểm của đô thị ở nước ta là tập trungphần lớn ở vùng đồng bằng, do đó cần quantâm tới 4 vùng đặc trưng: Đồng bằng sôngHồng (ĐBSH); Ven biển miền Trung (VBMT);Đông Nam Bộ (ĐNB) và Đồng bằng sông CửuLong (ĐBSCL).Về nhiệt độ: Nhìn chung, nhiệt độ trung bìnhhàng năm tương đối cao (trừ vùng ĐBSH vàomùa đông), thích hợp với công nghệ xử lý sinhhọc, đặc biệt là sinh học tự nhiên và côngnghệ xử lý sinh học kỵ khí.Về lượng mưa và bốc hơi: ĐBSH và ĐBSCLcó lượng mưa hàng năm cao, còn ngược lại,ở vùng VBMT và ĐNB có lượng mưa ít, lượngbốc hơi lớn, đặc biệt là ở khu vực Nam TrungBộ với lượng mưa hàng năm rất thấp; songvới cả hai trường hợp, nhu cầu sử dụng nướcthải sau xử lý cho nông nghiệp và nuôi trồngthuỷ sản là rất lớn. Do vậy, việc xử lý nướcthải bằng tự nhiên hoặc kết hợp giữa xử lý tựnhiên và nhân tạo, việc sử dụng lại nước thảisau xử lý phải được coi là hướng ưu tiên.Về thổ nhưỡng: Vùng ĐNB, đặc biệt là VBMTphần lớn là cát, rất thuận lợi cho việc áp dụngcông nghệ xử lý nước thải bằng các bãi thấm,trong khi đó, vùng ĐBSH và ĐBSCL lại cónhiều thuận lợi để áp dụng công nghệ hồ sinhhọc.Thành phần, tính chất nước thảiThành phần, tính chất nước thải đô thị ở nướcta khác xa so với nước thải ở các thành phốhiện đại của các nước công nghiệp phát triểnbởi 3 lý do chính: 1) Mức sống trung bình củaxã hội trong các đô thị còn thấp nên lượngchất thải hữu cơ theo đầu người không cao; 2)Hầu hết các nhà đều có bể tự hoại (cho dùhoàn thiện hay chưa hoàn thiện), do đó trướckhi xả vào cống, nước thải cũng đã được xử lýmột phần bằng sinh học kỵ khí; 3) Mạng lướithoát nước ở đô thị nước ta chưa hoàn thiện,về mùa khô nước thải đọng lại trong cống rấtlâu, do vậy, trên thực tế cho dù không mongmuốn cũng đã xảy ra một quá trình xử lý kỵkhí tương tự như trong bể tự hoại. Vì những lýdo này dẫn đến có một số đặc trưng: 1) Nồngđộ nhiễm bẩn thấp hơn nhiều so với nước thảiở các nước công nghiệp phát triển. ở nhữngthành phố lớn như Hà Nội, thành phố Hồ ChíMinh, BOD5 thường là 150-200 mg/l trong khiở các đô thị khác là 100-150 mg/l; 2) Nồng độcác chất rắn lơ lửng (SS) thường dao động rấtlớn: về mùa khô rất thấp nhưng khi có mưa lạităng đột ngột, thậm chí cao hơn hàng chụclần; 3) Nồng độ NH3 và H2S cao. Cho nên,trong xử lý nước thải nếu lựa chọn giải phápxử lý bằng sinh học tự nhiên sẽ thuận lợi hơnso với sinh học nhân tạo.Điều kiện kinh tế - xã hộiViệc thu phí thoát nước sẽ là yêu cầu tất yếu,sớm hay muộn cũng phải thực hiện. Nhìnchung, ở nước ta, tỷ lệ người có mức thunhập trung bình và thấp vẫn chiếm đa số trongcư dân đô thị. Với những khoản chi hàngtháng (điện, nước sạch, rác thải) đối với mộthộ gia đình đã là một áp lực và một khi phíthoát nước được thực hiện đầy đủ thì áp lựcđó càng lớn hơn. Vì vậy, giải pháp công nghệxử lý nước thải trong giai đoạn này trước hếtphải đảm bảo mục tiêu quan trọng là giá thànhthấp để những người có thu nhập trung bìnhvà thấp có thể trả được và sẵn sàng trả chi phíthoát nước. Để đạt được mục tiêu này cần lưuý tới các vấn đề sau:- Ưu tiên áp dụng công nghệ xử lý bằng tựnhiên, chỉ ...