Ý định hút thuốc lá điện tử của nam giới ở Hà Nội - ứng dụng lý thuyết hành vi được lập kế hoạch

Nghiên cứu ứng dụng mô hình lý thuyết hành vi được lập kế hoạch để phân tích một số yếu tố liên quan đến ý định sử dụng thuốc lá điện tử của nam giới từ 18 tuổi tại Hà Nội năm 2018. Phương pháp nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 151 người được chọn mẫu thuận tiện.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ý định hút thuốc lá điện tử của nam giới ở Hà Nội - ứng dụng lý thuyết hành vi được lập kế hoạchTẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC Ý ĐỊNH HÚT THUỐC LÁ ĐIỆN TỬ CỦA NAM GIỚI Ở HÀ NỘI - ỨNG DỤNG LÝ THUYẾT HÀNH VI ĐƯỢC LẬP KẾ HOẠCH Trần Thị Phượng, Phạm Bích Diệp Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế Công cộng, Trường Đại học Y Hà Nội Nghiên cứu ứng dụng mô hình lý thuyết hành vi được lập kế hoạch để phân tích một số yếu tố liên quan đếný định sử dụng thuốc lá điện tử của nam giới từ 18 tuổi tại Hà Nội năm 2018. Phương pháp nghiên cứu mô tả cắtngang trên 151 người được chọn mẫu thuận tiện. Kết quả phân tích cho thấy ba nhân tố là “thái độ về lợi ích”,“chuẩn chủ quan từ phía bạn bè” và “nhận thức kiểm soát hành vi” về sử dụng thuốc lá điện tử có liên quan tíchcực đến ý định sử dụng thuốc lá điện tử, trong đó “nhận thức kiểm soát hành vi về sử dụng thuốc lá điện tử” cóliên quan mạnh nhất. Các chương trình truyền thông cần tác động vào đối tượng để họ nhận ra được tác hại củathuốc lá điện tử đồng thời đưa ra các chính sách phù hợp nhằm hạn chế quảng cáo và kinh doanh thuốc lá điện tử.TỪ KHÓA: thuốc lá điện tử, nam giới, lý thuyết hành vi được lập kế hoạch, yếu tố ảnh hưởngI. ĐẶT VẤN ĐỀ Sử dụng thuốc lá điện tử (TLĐT) đang ngày giúp giảm được tần suất hút thuốc lá truyềncàng tăng lên trên thế giới. Tỷ lệ người trưởng thống [7 - 9]. Ngoài ra những ảnh hưởng từthành đã từng sử dụng TLĐT ở 27 quốc gia phía bạn bè hay người thân cũng là một trongthuộc châu Âu tăng từ 7,2% năm 2012 lên số các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi sử dụng11,6% năm 2014 [1]. Ở Châu Á tỷ lệ người TLĐT[10].trưởng thành hiện đang sử dụng TLĐT thấp TLĐT đã xuất hiện tại Việt Nam từ nhữnghơn ở Châu Âu, trong đó tỷ lệ này ở Hồng Kông năm 2007 và được bán rộng rãi trên thị trườnglà 2,3% (năm 2014) [2], Indonesia và Malaysia chủ yếu qua các cửa hàng TLĐT (vape shop),là 0.5 mới đượcđến mức độ sử dụng TLĐT được đo lường giữ lại; tổng phương sai giải thích > 50%.bằng thang đo Likert 5 mức độ (1: Rất không Bước 2: Điều chỉnh lại mô hình nghiên cứuđồng ý, 2: Không đồng ý, 3: Bình thường, 4: đề xuất (nếu có)Đồng ý, 5: Rất đồng ý) bao gồm 3 nhận định Bước 3: Phân tích hồi quy tuyến tính: cácvề lợi ích khi sử dụng TLĐT; 2 nhận định về nhân tố phản ánh “thái độ về lợi ích khi sửkhả năng kiểm soát hành vi sử dụng TLĐT; 3 dụng thuốc lá điện tử”, “chuẩn chủ quan về sửnhận định về ý định sử dụng TLĐT trong thời dụng thuốc lá điện tử” và “nhận thức kiểm soátgian tới. hành vi về sử dụng thuốc lá điện tử”, “ý định7. Quy trình thu thập số liệu sử dụng thuốc lá điện tử” được tạo ra bằng Nghiên cứu viên chính liên hệ với chủ cửa trung bình của các biến thuộc các nhân tố đó.hàng để giới thiệu về nghiên cứu và được chủ 02 mô hình hồi quy tuyến tính đa biến đượccửa hàng đồng ý cho thu thập số liệu. Bộ công thực hiện trong đó biến phụ thuộc là “ý địnhcụ được điều tra thử và hoàn thiện trước khi sử dụng thuốc lá điện tử” và biến độc lập trongthu thập số liệu. Nghiên cứu viên chính có mặt mô hình 1 là “thái độ về lợi ích khi sử dụngtại cửa hàng để tiếp cận khách mua hàng, giới thuốc lá điện tử”, “chuẩn chủ quan của bạn bè/thiệu về nghiên cứu và mời đối tượng tham gia người thân về sử dụng TLĐT” và “nhận thứcphỏng vấn. Nghiên cứu chỉ được thực hiện khi kiểm soát hành vi về sử dụng TLĐT”. Biến độccó sự đồng ý của đối tượng tham gia. lập trong mô hình 2 có đưa thêm hai biến kiểm8. Xử lý số liệu soát là tuổi và thu nhập vào mô hình do tuổi và Số liệu sau khi được thu thập sẽ được kiểm thu nhập được chứng minh là có ảnh hưởngtra, làm sạch và nhập vào máy tính bằng phần đến hành vi sử dụng thuốc lá điện tử ở nghiênmềm Epidata 3.1 sau đó được xử lý bằng phần cứu khác [3].mềm Stata 13.0. Quá trình phân tích số liệu 9. Đạo đức nghiên cứuđược thực hiện qua các bước sau: Nghiên cứu được sự đồng ý của chủ cửa Bước 1: Phân tích nhân tố khám phá (EFA): hàng. Sự tham gia của đối tượng nghiên cứuTất cả các biến đo lường thái độ, chuẩn chủ là hoàn toàn tự nguyện. Mọi thông tin về đốiquan, nhận thức kiểm soát hành vi được đưa tượng nghiên cứu được đảm bảo giữ bí mật vàvào phép phân tích nhân tố khám ...