Y học cổ truyền kinh điển - sách Linh Khu: THIÊN 75: THÍCH TIẾT CHÂN TÀ

Tham khảo tài liệu y học cổ truyền kinh điển - sách linh khu: thiên 75: thích tiết chân tà, giải trí - thư giãn, truyện ngắn phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Y học cổ truyền kinh điển - sách Linh Khu: THIÊN 75: THÍCH TIẾT CHÂN TÀ THIÊN 75: THÍCH TIẾT CHÂN TÀHoàng Đế hỏi: Ta nghe nói về phép châm có ngũ tiết, nội dung của ngũ tiết l àthế nào ?”[1].Kỳ Bá đáp : Vâng ! Phép châm vốn có phép gọi là ngũ tiết: 1 gọi là Chấn ai, 2gọi là Phát mông, 3 gọi là Khứ trảo, 4 gọi là Triệt y, 5 gọi là Giải hoặc”[2].Hoàng Đế hỏi: Phu tử (thầy) nói về ngũ tiết nh ư trên, ta vẫn chưa hiểu được ýnghĩa của nó”[3].Kỳ Bá đáp : Châm theo Chấn Ai là phép châm c ạn ngoài kinh mạch nhằmđuổi Dương tà của bệnh[4]. Phát Mông là phép châm các du huyệt thuộcDương thuộc phủ, nhằm trị được các bệnh thuộc lục phủ[5]. Khứ Trảo l à phépchâm chủ yếu về các quan tiết và chi lạc[6]. Triệt Y là phép châm trên các k ỳhuyệt trên các vùng Dương phận[7]. Giải Hoặc là phép châm mà người châmphải biết rõ tường tận việc điều hòa Âm Dương, biết tả cái hữu dư, biết bổ cáibất túc, thay đổi việc h ư thực trở lại bình thường”[8].Hoàng Đế hỏi: Trong phép châm thích tiết nói là Chấn Ai, phu tử lại nói châmcạn ở ngoại kinh nhằm trừ đ ược bệnh thuộc Dương, ta không hiểu nội dungnhư thế nào ? Ta mong được giải thích t ường tận”[9].Kỳ Bá đáp : Phép châm Chấn Ai nhằm chữa những chứng m à Dương khí đạinghịch lên trên, tích đầy trong lồng ngực, làm cho ngực bị ứ đầy vì khí phẫnuất, phải co vai lại để thở, tông khí trong lồng ngực lại nghịch lên trên, phátsuyễn thở nghe khò khè, chỉ ngồi gục xuống chứ không thể nằm yên, trong lúcphát bệnh, người bệnh lại sợ bụi bặm và khói như đang bị nghẹn cổ không thởđược, khi nói đến phép châm Chấn Ai tức là phép chữa phải thật nhanh như làquét dọn cho sạch bụi bặm”[10].Hoàng Đế hỏi: Đúng vậy ! Ta nên thủ huyệt nào để châm trị ?”[11].Kỳ Bá đáp : Nên thủ huyệt Thiên Dung”[12].Hoàng Đế hỏi: Nếu có ho, khí nghịch lên, uốn mình co ro lại mà vùng ngựclại đau, nên chọn huyệt nào ?”[13].Kỳ Bá đáp : Nên thủ huyệt Liêm Tuyền”[14].Hoàng Đế hỏi: Phép thủ huyệt này để châm có quy định gì không ?”[15].Kỳ Bá đáp : Châm huyệt Thi ên Dung không nên quá hơn 1 khoảng thời giancủa 1 người đi 1 dặm[16]. Châm huyệt Li êm Tuyền, nên quan sát sắc diện c ủangười bệnh biến đổi thì ngưng, rút kim ra”[17].Hoàng Đế nói: Đúng vậy thay !”[18].Hoàng Đế hỏi: Phép châm thích tiết có nói đến Phát Mông, ta ch ưa hiểu đượccái ý nghĩa của nó, Ôi ! Phép châm Phát Mông là trị tai không nghe gì, mắtkhông thấy gì, phu tử lại nói rằng phép n ày chỉ châm các du huyệt thuộc lụcphủ, trị được bệnh ở lục phủ, những huyệt nào mang lại hiệu quả như thế, tamong được nghe giải thích r õ hơn” [19].Kỳ Bá đáp : Thật là 1 câu hỏi tuyệt diệu vậy; Phép lớn của ph ương pháp châmnày đã đưa cách châm đến chỗ hay nhất, thuộc về loại của thần minh, dùng lờinói, hay diễn tả bằng sách vở cũng không thể diễn tả đầy đủ ý nghĩa của nó,gọi nó là Phát Mông chính vì hiệu quả của nó c òn nhanh hơn là quét sạch bụiche cho sáng mắt”[20].Hoàng Đế hỏi: Đúng vậy ! Ta mong được nghe cho rõ”[21].Kỳ Bá đáp : Khi mũi kim vừa châm vào, ta dặn bệnh nhân dùng tay bịt kín 2lỗ mũi, đồng thời ngậm kín miệng lại, ngăn đ ược tiếng nói, kết quả sẽ ứng vớimũi kim châm, tai sẽ nghe được âm thanh”[22].Hoàng Đế nói: Đúng ! Ta gọi đây là trường hợp hành động bằng mũi kim vàonơi không hình tích gì, mắt tưởng chừng như không thấy gì, chỉ thấy mũi kimđược chọn để truyền cảm, sự truyền cảm giữa mũi kim và khí hóa đáng đượcgọi là sự tương đắc của thần minh vậy”[23].Hoàng Đế nói: Phép châm thích tiết có nói đến Khứ Trảo, trong lúc đó phu tửlại nói về châm các quan tiết v à chi lạc, ta mong được nghe rõ ràng hơn”[24].Kỳ Bá đáp : Thắt l ưng và cột sống là xương quan tiết lớn nhất trong thân thể,thân và cẳng chân là then chốt của việc đi đứng của con ng ười[25]. Âm khí(Dương vật) là cơ năng quan trọng ở giữa thân, l à nơi biểu hiện của sự giaocấu, xuất tinh, là con đường vận hành của tân dịch[26]. Vì thế nếu việc ăn uốngkhông tiết độ, việc vui giận không đúng mức đ ộ, làm cho tân dịch tràn ngậpvào trong, từ đó sẽ đi xuống và lưu lại nơi dịch hoàn, huyết đạo (thủy đạo)không thông, m ỗi ngày mỗi to dần không thôi (nhân vì tứ chi, thắt lưng, cộtsống bị bất lợi) làm cho việc cúi ngửa không tiện lợi và việc đi đứng khôngđược[27]. Bệnh này dường như có nước đọng vòng quanh, khí lên cũng khôngđược, tiểu tiện xuống cũng không đ ược, dùng kim phi châm để thủ thủy khí,đây là phép trị một thứ bệnh của loại có h ình dáng dương vật, dịch hoànthường không che dấu được, ví như cắt bỏ dần chỗ dư của móng tay, nên gọilà Khứ Trảo”[28].Hoàng Đế nói: Đúng !”[29].Hoàng Đế nói: Phép châm thích tiết có nói đến Triệt Y, trong lúc đó phu tử lạinói về châm trên các kỳ huyệt thuộc các vùng Dương phận, những kỳ huyệtnày vốn không có những bộ vị cố định nào, Ta mong được nghe giải thích r õràng hơn”[30].Kỳ Bá đáp : Đây thuộc về bệnh mà Dương khí hữu dư và Âm khí bất túc[31].Do vì Âm khí bất túc, nó sẽ gây thành nội nhiệt, còn Dương khí hữu dư, nó sẽgây thành ngoại ...