Y học cổ truyền kinh điển - sách Tố Vấn: Thiên ba mươi hai: THÍCH NHIỆT

Tham khảo tài liệu y học cổ truyền kinh điển - sách tố vấn: thiên ba mươi hai: thích nhiệt, y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Y học cổ truyền kinh điển - sách Tố Vấn: Thiên ba mươi hai: THÍCH NHIỆT Thiên ba mươi hai: THÍCH NHIỆTCan mắc bệnh nhiệt, tiểu tiện vàng trước, bụng đau, hay nằm, mình nóng [1].Nhiệt tranh với hàn, thời nói cuồng và kinh “hiếp” mãn và đau, tay chân vật vã(táo), không thể nằm yên [2]. Gặp ngày Canh, Tân xung thêm, gặp ngày Giáp,Aát mồ hôi ra nhiều [3]. Nếu khi nghịch, thời chết, ngay từ ng ày Canh Tân [4].Nên thích ở kinh Túc Quyết âm và Thiếu dương [5]. Nếu khí nghịch thời đầunhức choáng váng, vì mạch xung lên đầu [6].Tâm mắc bệnh nhiệt, thoạt tiên có ý như không vui, vài ngày sau mới phátnhiệt [7]. Nếu hàn tranh với nhiệt, thời bỗng Tâm thống, phiền, muộn, hay ọe,đầu nhức, mặt đỏ, không có mồ hôi [8]. Gặp ngày Nhâm, Qúi nặng thêm, gặpngày Bính, Đinh thời mồ hôi toát ra nhiều. Nếu khí nghịch thời chết ngay từngày Nhâm, Qúi [9].Nên thích ở kinh Thủ Thiếu âm và Thái dương, T ỳ mắc bệnh nhiệt, thoạt ti ênđầu nặng, dưới má đau. Tâm phiền, sắc mặt xanh muốn ọe, mình nóng [10].Nếu hàn với nhiệt tranh, thời yếu đau không thể cúi ngửa, phúc m ãn và tiết tả,hai quai hàm đau [11].Gặp ngày giáp, Aát nặng thêm, ngày Mậu, Kỷ mồ hôi toát ra nhiều. Nếu khínghịch thời chết ngay từ ngày Giáp, Aát [12].Thích ở kinh Túc Thái âm và Dương minh [13].Phế mắc bệnh nhiệt, thoạt tiênngoài da ghê rợn và quyết, đứng các chân lông ghét phong hàn, lưỡi vàng,mình nóng [14]. Hàn với nhiệt tranh thời thở suyễn và ho, đau chạy khắp hung,và lưng, khó thở đầu nhức không thể chịu đ ược, mồ hôi toát ra rồi lại rét [15].Gặp ngày Bính, Đinh nặng thêm, gặp ngày Canh, Tân, m ồ hôi ra nhiều. Nếukhí nghịch thời chết ngay từ ngày Bính, Đinh [16].Thích ở kinh Thủ Thái âm, Dương minh, huyết ra bằng hạt đậu, khỏi ngay[17].Thận mắc bệnh nhiệt, thoạt ti ên yếu đau, xương ống chân mỏi nhức, khátnhiều, uống nước luôn, mình nhiệt [18]. Hàn với nhiệt tranh thời cổ đau màcứng, xương ống chân lạnh và mỏi nhức dưới bàn chân nóng, không muốn nói[19]. Nếu khí nghịch thời cổ đau, đầu nhức ê ẩm [20]. Gặp ngày Mậu, Kỷnặng thêm, gặp ngày Nhâm, Qúi thoát nhiều mồ hôi, nếu khí nghịch, sẽ chếtngay từ ngày Mậu, Kỷ [21].Thích ở kinh Túc Thiếu âm, Thái d ương [22].Phàm gặp ngày “sở thắng” thời mồ hôi ra. (Ngày bản khi vượng, gọi là sởthắng) [23].Can mắc bệnh nhiệt, má bên tả đỏ trước, tâm mắc bệnh nhiệt, sắc mặt đỏtrước, Phế mắc bệnh nhiệt, má bên hữu đỏ trước. Thận mắc bệnh nhiệt, mép đỏtrước [24]. Khi bệnh chưa phát, thấy hiện sắc đỏ thời thích ngay, thế gọi là “Trịvị bệnh” [25].Bệnh nhiệt phát ra ở bộ vị (mặt), đến kỳ thời khởi (nh ư Can bệnh nhiệt, mábên tả đỏ trước, gặp ngày Giáp Aát, mồ hôi ra nhiều mà khỏi v.v) [26].Nếu thích để cho bệnh khí quay nghịch lại thuận, ba lần “Chu” (tức qua balượt) sẽ khỏi. Nếu lại nghịch, tức “tr ùng nghịch” sẽ chết [27].Phàm các chứng nên ra mồ hôi, gặp ngày “sở thắng” mồ hôi sẽ ra nhiều [28].Phàm chữa bệnh nhiệt, trước cho uống nước lạnh, rồi mới thích, lại phải chomặc áo lạnh, ở nơi lạnh, toàn thân lạnh rồi mới thôi [29].30) Phàm bệnh nhiệt, trước hung, hiếp đau, tay chân vật vã, thích Túc Thiếudương, bổ Túc Thái âm. Nếu bệnh nặng, phải thích 59 huyệt. khâm kh ư, đônbạch, đại đô [30].31) Bệnh nhiệt, thoạt tiên đau ở cánh tay, thích Thủ Dương minh, Thái âm, m ồhôi ra, sẽ thôi. Thương dương, liệt khuyết [31].Bệnh nhiệt, thoạt tiên phát ở đầu, thích huyệt Thái dương ở thái dương cổ, mồhôi ra sẽ thôi. Thiên trụ [32].Bệnh nhiệt, thoạt ti ên phát ra ở ống chân, thích Túc Dương minh, mồ hôi ra sẽthôi [33].Bệnh nhiệt, thoạt tiên minh nặng, xương đau, tai điếc, hay nhắm mắt, ThíchTúc Thiếu âm, nếu bệnh nặng, phải thích 50 huyệt [34].Bệnh nhiệt, thoát tiên, chóng mặt mà nhiệt, Hung, Hiếp mãn, thích Túc Thi ếuâm, Thiếâu dương. Dũng tuyền, Nhiên cốc, Túc khiếm âm, Địa vũ hội [35].Mạch sắc của Thái dương “vinh” lên xương gò má, đó là bệnh nhiệt. Nếu chưakịp lan sang bộ khác, hãy nói: “hãy để cho có mồ hôi”, đợi đến ng ày “sởthắng” sẽ khỏi. Nếu cùng với mạch sắc của quyết âm c ùng phát hiện, chẳngqua ba ngày sẽ chết [36].Mạch sắc của Thiếu d ương “vinh” lên trước má đó là bệnh nhiệt. Nếu chửakịp lan sang bộ khác hãy nói: “hãy để cho có mồ hôi, đợi đến ngày “sở thắng”sẽ khỏi. Nếu c ùng với mạch sắc của Thiếu âm cùng phát hiệu, chẳng qua bangày sẽ chết [37].Khí huyệt của nhiệt bệnh, khoảng d ưới xương sống đốt thứ ba, chủ về Hungtrung nhiệt, khoảng đốt t hứ tư, chủ về Cách trung nhiệt, khoảng đốt thứ sáu,chủ về Tỳ nhiệt, khoảng đốt thứ bảy, chủ về Thận nhiệt [38].Nếu muốn lấy Vinh, nên lấy ở trên đốt thứ mười bốn, tức Câu cốt, và chỗ lõmở đốt thứ ba trên xương cổ [39].Sắc hiện ở dưới má, ngược lên gò má, là chứng tiết tả, ngày xuống dưới Nhasa là chứng Phúc mãn, làn ra sau xương gò má là chứng hiếp thống, nếu đau ởmá là đau ở Cách... [40] ...