Y học cổ truyền kinh điển - sách Tố Vấn: Thiên mười hai: DỊ PHÁP, PHƯƠNG NGHI LUẬN

Hoàng Đế hỏi rằng:Y giả trị bệnh, cùng một bệnh mà phép chữa không giống nhau lại cùng đều khỏi, là vì sao” [1].Kỳ Bá thưa rằng:Đó là do địa thế khác nhau [2].Tí như Đông phương, là một khu vực cái khí của trời đất bắt đầu phát sinh từ đó. Nơi đó sản xuất cá và muối, nên gần bể, người sinh ở nơi đó hay ăn cá và ưa vị mặn. Ở đã lấy làm quen, ăn đã lấy làm ngon. Cá ăn nhiều khiến người hay có chứng nhiệt trung (nóng ruột) vị mặn thắng được...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Y học cổ truyền kinh điển - sách Tố Vấn: Thiên mười hai: DỊ PHÁP, PHƯƠNG NGHI LUẬN Thiên mười hai: DỊ PHÁP, PHƯƠNG NGHI LUẬNHoàng Đế hỏi rằng:Y giả trị bệnh, c ùng một bệnh mà phép chữa không giống nhau lại cùng đềukhỏi, là vì sao” [1].Kỳ Bá thưa rằng:Đó là do địa thế khác nhau [2].Tí như Đông phương, là một khu vực cái khí của trời đất bắt đầu phát sinh từđó. Nơi đó sản xuất cá và muối, nên gần bể, người sinh ở nơi đó hay ăn cá vàưa vị mặn. Ở đã lấy làm quen, ăn đã lấy làm ngon. Cá ăn nhiều khiến ngườihay có chứng nhiệt trung (nóng ruột) vị mặn thắng đ ược huyết, nên người ở đóphần nhiều sắc đen mà thớ thịt thưa doãng. Thường mắc phải bệnh ung thũng(mụn nhọt) (1). Về phép trị, n ên dùng Biêm Thạch. Cho nên Biêm thạch sảnxuất ở phương Đông (2) [3].Tây phương là m ột khu vực sản loài kim ngọc, sa thạch cũng tụ họp nơi đó.Khí của trời đất chủ về thâu dẩn. Ng ười sinh ở nơi đó thường ở nơi cao cónhiều gió, thủy thổ lạnh lẽo v à cứng rắn. Dân thường mặc áo lông, ăn những vịđậm béo, nên tạng người béo chặt và nhiều mỡ... Do đó, tà khí không thể phạmđược vào thận thể, tật bệnh chỉ có thể tà bên trong phát ra (1) [4].Về phép điều trị, nên dùng độc dược (các thứ thuộc có chất độc). Cho nên độcdược cũng sản xuất ở Tây phương (2).Bắc phương là một khu vực bế tàng của trời đất. Đất ở đó phần nhiều cao nh ưgò núi, gió rét cắt da, nước đóng thành băng. Người sinh nơi đó thường tụ họpquây quần và uống sữa. Do đó, tàng hàn, sinh ra chứng mãn (đầy). Phép chữanên dùng ngải cứu, cho nên ngải cứu cũng sản ra ở phương Bắc (1) [5].Nam phương là một khu vực trưởng dưỡng của trời, đất, dương khí rất thịnh ởnơi đó. Đất ở đó thấp và thủy thổ ẩm ướt, thường tụ nhiều vụ lộ (sa mù vàmốc). Người sinh nơi đó ưa ăn vị chua và các thức ướp (như tương, mắm),Tạng người thớ thịt mịn đặc và hiện sắc đỏ, phần nhiều mắc bệnh loạn tý (1).Về phép trị, nên dùng “vi châm”. Cho nên “c ửu châm” cũng sản xuất tạiphương Nam (2) [6].Trung ương, đất bằng phẳng và ẩm thấp, là một khu vực trời đất sinh ra muônvật đông nhiều. Ng ười sinh nơi đó, ăn uống nhiều thứ mà không bị vất vả lắm,nên thường mắc bệnh nuy, quyết, hàn, nhiệt (1) [7].Về phép chữa nên dùng “đạo dẫn án c ược “ cho nên phép đạo, dẫn, án c ượccũng sán xuất ở Trung ương (2).Cho nên thánh nhân tùy theo các địa phương, các khí hậu để thi dụng cácphương pháp trị liệu, đều được thích nghi (đúng). Vì thế nên, phép trị khác m àbệnh đều khỏ