Yếu tố tình thái trong lời xin lỗi

Bài viết khảo sát các yếu tố ngôn ngữ tình thái được sử dụng trong lời xin lỗi qua đó thể hiện thái độ của người xin lỗi đối với người được xin lỗi. Mời các cùng tham khảo nội dung chi tiết của bài viết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Yếu tố tình thái trong lời xin lỗiS69(239)-2015N G 6 N NGtJ & BinS6NG45YEU TO TESH THAI TRONG LOI XIN LOIMODALITY IN APOLOGIESB ^ G THANH PHlTONG(ThS; Tnrirng D ^ hf c Quy Nhon)Abstract: Apologizing is a speech act which is an important strategy in social interaction.Apologizing is greatly affected by communal cultures, socialrelationshipsbetween theapologizer and apologizee. This writing aims to investigate the language of modality inapologies ^^ch reveals the attitude of the f^logizer.Key words: modality; apology.1. M » d kTinh hudng 2: B^n cd cu$c h^ quan tigngNgdn ngQ cua b^ c^ cOng dSng hay x^ hgi vdi dong D ^ ^ ldn bonbon 10 tuli nhung d ^n^ cung c6 16i xin l5i, dui^c xem nhu mgt tre 30 iMt B ^ sd xin l5i ngudi dd nhu Ihl nio?Irong nhttng h^nh vi giao ti^ ph6 bien vk2. M$tslvlnalUhi$nnh^y ciim nh^ vh chim lupc Iji^ s . Trong27. liniylt Hinh vi ngdn nga (HVNN) dn^ccu$c s6ng thu6iig ngiy, ta thudng nghe nhOng nhi trilt hgc Austin gidi tfai^u lin ^ tien viocau nhu: Xin Idr, Tdi xin ldi dd..., qua d6nim 1%2 vi sau dd dugc nhilu li Ihuylt giangu6i ndi muon biy td rdng anh ta dang cdm khic nghidn cihi nhu Hymes (1964), Searlthiy c6 iSi vl sip ho|c di n6i hay Ito di^ (1969X Levinson (1983), Brown & Yule (1983)^ d6 kh6n| c6 Igi cho ngu5i nghe vk dl nguM vi Schmidt & Ridiaids (1983). Nhln chung bgn^e biet i&ig anh ta idy Um ti& vi mu6n tfal cd ciing quan (film dio ring HVNN li hinhhi^strdlnbiLd^ng dugc Avrc higntiidngqua ldi ndL Vi dv,lin xin l3i ch)u s chi ph6i m^nh mS bdi khi ta xin l5i, than pbiln, mdi mgc, h^hgn, yduylu t6 vdn hda. MSi c^ng d6ng, d&i t$c c6 du... li 1B (^ Ihyc hidn nhOng hinh vi tuongcich thiic xin l3i khic nhau. C6 idii citeg m$t ling.tlnh hu6ng nhung cOng d6ng, din 1^ niy xin22. Downing and Locke ^nhn^& tlnh tiiiiloi, c$ng dong, din t^c Ida 1^ khdng). Quan li m^t k>^ ngO ngboa qua dd ngudi ndi biy tdhg xi h9i, nghe nghi^, tuAi tic, gi6i tinh, mdi thii d$ cua mlnh doi vdi n$i dung chiia liong ldiIiu6ng s6ng, v.v. deu inh hudng din cich thuc ndi nhu s^r nghi ngd, hiitile,dntiiilt,cd di^ cdxin l5i vi thii do cia ngudi xin iSi.Id.... Ibeo dd, d c lie gii chia n^iatinhthiiBii vilt niy nhim khio sit cic ylu t6 ngdn thinh 2 lo^i:tinhthii Nh§n tiiic (qiistemic)ngatinhthii Satfc si dvmg trong ldi xin iSi trong dd ngudi ndi blnh lu^ vl nOi dung ciia ldiqua dd thl hi$n thii d$ cia ngudi xin iSi dli ndi vitinhtiiiiV§ttillxi h$i (deontic) qua ddvdi ngudi dugc xin l5i. Phucmg thiictilnhinh ngudi ndi biy td s^r bit bu$c, syr cho ph^ haynhu sau: 2 tfadi hu6ng dudi diy dupc phit cho ning Igc tiongtillgidi tiiyc.SO sinh vidn chuydn Anh nim thii 4 ciia Khoa CU tilt hon, m$t s6 nhi ngdn ngS khic nhirNgo^i ngli, D^i hgc Quy Nhon. Vdi mSi tinh Von W r i ^ Lyons, Bach and Haniish...chiahuliig, sinh vidn dugc ydu ciu cung c ^ tit ci ngdnngO:tinhtiiiithinh cic lo^i sau:nhOng ldi xin iSi cd thl cd.Hg gipng (Downtoners). Ngudi ndi sii dyngUnh huSng 1: B^n li sinh vidn, mugn tii ylu ti n^ £ dilutilttic d$ng cdtillcd ciia ldili^ quy cia giing vidn dang dfy b ^ vi lim ndi mlnh dli vdi ngudi nghe. Cic tii vi cym tiiniy gom: cM dangidnld, ddu sao tM, c6 IS, comit B ^ sd xin l5i giing vien nhu thl nio?46N G 6 N NGtr & D d i S 6 N GS69(239)-201SIhi, phdi chdng, d muc dd ndo dd, ddng IS loi- Giii thich nguydn nhin giy ra v i ^ limphiin hay tin thuong ngudi nghe. VI dy:tiidng nen, ndi khi Ididng phdi chd...Che chdn (Hedges). Ylu tl niy giiip ngudi Tao bi ket xe (ndn ddn tri); Toi qua di Idmndi tiinh phii cy thl hda tinng khi thic hign ve khuya qudT (ndn tdi khdng ggi cho b^ndugic).lyc t^o ldi ctia mlnh: kiSu nhu, dgi logi Id, dngxem the ndo chu, the ndo ay...- Thl hign bich nhidm. VI dy:CW«hrDe ddt (Understatets). Giiip tli thilu hda ngi qud, de bdc doi mdr; 0, tdi sa^ qud^ (nfindung trlnh biy: hoi hd, mdt chdt, ddi chdt, tdmgilm ldn chin c6); Tdi thdt hd dd, dd dl ISitorn, phdn ndo dd...cho cdu; Anh lam mdt cuSn sdch cua mdyChu quan (Subjectivizers). Till hign thii dO, rdi.quan diem doi vdi vin dl: Idi ng}d, loi dodn, - Thl hign din bii. VI dy: Di loi muatheo tdi, tdi e rdng toi cho rdng...cuon khdc din bgn (cy thl), Di xem tdi c6Sdi ndi (Intensifiers). Giiip ting miic dg cia thi Idm gf (khdng cy thl).n$i dung ldi ndi: rdt, v6 cimg het sdc, thdt Id,,Hua hgn. VI dy: Tdi xin hda chuy$ndnnhulhi...ndy sS khdng xdy ra nOa; Tao xin the ddy laCam kit (Commitment upgraders). Ihl h i ^ ldn cuoi tao mugn tiin md^.sy cam kit ciia ngudi ndi w vdi ndi dung syTrongfliyctl, ldi xin iSi cd till ehl li mOtkidn hay vdi ngudi nghe: chdc chdn, tdt nhien, hoic kit hgp gifia 2,3 hay tit ci cic ylu tltdi bdo ddm vdi anh...bdn, vl dy:Tdn ttflig (Cajolers). Giiip xic minh nhihigArk xin ldi em. Anh Idm bi chiec binh^ ngudi ndi muSn ndi vi keu ggi sy cim ciia em rSCtiidng,tiiluhilu: dngbietdd, nhu dng biit,...Anh xin ldi em Anh Idm bi chiic binhCdu khdn TAppealeis). Giiip kdu gpi sy cua em roi. Do tron ...