Angkor xưa và nay phần 3

Angkor xưa và nay Ta Phrom Ngày hôm sau chúng tôi tiếp tục nhờ anh hướng dẫn viên đẫn đi thăm các đền Thommanon, Chao Say Tevoda, Ta Phrom, Neak Pean,.. Đền Thommanon nằm gần cửa “Chiến Thắng” của Angkor Thom. Trong thập niên 1960, đền đã được trường Viễn đông Bác cổ trùng tu bằng phương pháp phục hồi dùng vật liệu giống như vật liệu ban đầu (anastylosis). Trung tâm đền nằm giữa hai cổng tháp, một ở đông và một ở tây. Kiến trúc đền Thommanon thuộc loại cổ điển Angkor Wat, tương tự như kiến trúc...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Angkor xưa và nay phần 3Angkor xưa và nayTa PhromNgày hôm sau chúng tôi tiếp tục nhờ anh hướng dẫn viên đẫn đithăm các đền Thommanon, Chao Say Tevoda, Ta Phrom, NeakPean,.. Đền Thommanon nằm gần cửa “Chiến Thắng” của AngkorThom. Trong thập niên 1960, đền đã được trường Viễn đông Báccổ trùng tu bằng phương pháp phục hồi dùng vật liệu giống nhưvật liệu ban đầu (anastylosis). Trung tâm đền nằm giữa hai cổngtháp, một ở đông và một ở tây. Kiến trúc đền Thommanon thuộcloại cổ điển Angkor Wat, tương tự như kiến trúc đền Phimai ởThái Lan mà trước kia trong năm 1984 tôi đã có dịp viếng thăm.Sau 20 năm rồi, tôi thực sự hôm nay mới có dịp đứng chiêmngưỡng và nhớ lại những xúc động, cảm giác bồi hồi ngày xưa khiđứng trước ngôi đền cổ, đổ nát của nền văn minh rực rỡ đã đi quatrong quá khứ. Cảm giác của tôi hôm nay cũng không kém thuởtrước. Tôi đi quanh đền và vào trong chánh điện, chụp một vài tấmhình kỷ niệm và để sau này sẽ so sánh với đền Phimai khi trở về.Trên tường đền, có điêu khắc rất đẹp những cảnh trong thần thoạiRamayana, như Vishnu cười chim thần Garuda.Đối diện với đền Thommanon, bên kia đường, là đền Chao SayTevoda có kiến trúc tương tự, nhưng bị đổ nát vì chưa được trùngtu bao giờ. Đền không lớn, nhỏ hơn đền Thommanon một chút,trước cửa vào đền có bảng thông tin cho biết là Chao Say Tevodahiện đang được chính phủ Trung Quốc giúp tùng tru lại. Vì đềnđang trùng tu nên du khách chưa được phép vào.Đền Thommanon và Chao Say Tevoda được vua Suryavarman IIxây dựng cùng thời với Angkor Wat. Thommanon thờ thần Vishnunhưng đền Chao Say Tevoda thờ thần Shiva.Thường ở trung tâm các tháp có kiến trúc đá tượng trưng vậtdương linga biểu hiện của thần Shiva và vật âm Yoni, đặc điểmcủa văn hóa và tôn giáo Ấn độ. Tôi có giải thích ý nghĩa của lingavà yoni cho bạn đồng hành của tôi. Sau khi hiểu được vật thểtượng trưng của linh phù linga và yoni, bạn tôi đều cười mỗi lầnkhi gặp các vật trên được thờ ở chính giữa các điện tháp.Vì không còn nhiều thời gian và muốn đi đến đền nổi tiếng TaProhm, nơi trường Viễn Đông Bác Cổ đã cố ý giữ lại tình trạngban đầu của đền lúc được khám phá từ trong rừng rậm để giữ lạicho hậu thế cảm quan khi đến thăm đền, nên chúng tôi vội vã lênxe. Tôi rời đền Thommanon trong tiếc nuối. Ta Phrom, nơi phim“Tomb Raiders” được quay đã đưa cô tài tử Angelica Jolies trởthành nổi tiếng chính là đền do vua Jayavarman VII xây.Ta Phrom là đền lãng mạng nhất ở Angkor, được vua JayavarmanVII xây năm 1186 để tưởng niệm mẹ của nhà vua,Jayarajachudanami, dưới dạng tượng quan âm bồ tát Bát Nhã Ba lamật (Prajnaparamita, tượng trưng cho sự sáng suốt uyên thâm) vàtượng thầy của vua, Jayamangalartha. Cả hai tượng được dặt trongđền. Các cây cổ thụ mọc ngay trên đền, với rễ cây to lớn bao phủcác tháp và kiến trúc đền. Đó là hai loại cây, Ficus religiosa và câybông gạo (kapok). Đền có không khí bị bỏ hoang trong rừng, cáctảng đá lớn đổ nằm lổn ngổn khắp mọi nơi từ các tháp, kiến trúc bịsụp đổ, do các cây rừng tàn phá từ bao thế kỷ. Viếng đền Ta Phrommới cảm nhận được cảm tưởng của những người tìm lại đượcAngkor lúc ban đầu khi họ chứng kiến được Angkor trong trạngthái bỏ hoang trong rừng rú. Chính vì đặc điểm này mà rất nhiềudu khách đến thăm đền. Trong hầu hết lộ trình của các chuyếnthăm quan du lịch quần thể Angkor, cũng như Angkor Wat, TaPhrom là một địa điểm phải được ghé thăm.Neak PeanNeak Pean là một đền nhỏ, trước kia là nằm giữa một hồ nhân tạolớn gọi là Jayatataka, đây là hồ nước nhân tạo xưa, lấy từ sôngSiem Reap, mà người xưa ở Angkor dùng để canh tác, nay đã hoàntoàn khô, không còn nữa.Ở giữa hồ hình vuông là một đảo tròn nhỏ, có một tháp chungquanh là tượng rắn thần naga. Châu Đạt Quan có viết rằng hồ nướccó nhiều hoa sen và tháp có nóc bằng vàng. Nay thì tháp đượctrang trí bằng những điêu khắc hình ảnh đức Phật và bồ tátBodhisattva Avalokiteshvara (tượng trưng cho từ bi). Một tượngcon ngựa tượng trưng cho bồ tát, đó là ngựa Balala. Theo truyềnthuyết Phật giáo, thì đức bồ tát đã hóa thân thành con ngựa Balalađể cứu một nhóm thương nhân bị đắm tàu.Một đặc điểm của Neak Pean là có bốn buồng nhỏ chung quanhđảo. Mỗi buồng có một vòi phun nước, một buồng giống hình convoi, một giống sư tử, một giống con ngựa và một giống hìnhngười. Từ những vòi này là nước trong veo chảy ra mà theo ChâuĐạt Quan là được những người hành hương dùng để rửa hết tội lỗi.Neak Pean là kiến trúc biểu tượng hồ thần tiên Anavatapta mà theotruyền thuyết Ấn Độ là ở trên núi Hi Mã Lạp Sơn có các nướcphun ra từ các đầu thú vật (9).Preah KhanGiống như Ta Phrom, đền Preah Khan vẫn còn như trong trạng tháihoang dã với các cây cổ thụ mọc trên kiến trúc đền. Tổ chức QuỷBia tượng Thế giới (World Monuments Fund) trước đây khi trùngtu và bảo quàng đền đã quyết định giữ các cây cổ thụ lại và bảo tồnđền như một phần đổ nát ở trạng thái thiên nhiên. Chung quanhđền là rừng, nên đền có một không khí rất cổ kính, tôn nghiêm ...