Ảnh hưởng của biến động lãi suất đến hoạt động của hệ thống ngân hàng trong 6 tháng đầu năm 2011

Biến động lãi suất thị trường, lãi suất huy động và cho vay ngoại tệ, lãi suất liên ngân hàng,... là những nội dung chính trong bài viết "Ảnh hưởng của biến động lãi suất đến hoạt động của hệ thống ngân hàng trong 6 tháng đầu năm 2011". Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ảnh hưởng của biến động lãi suất đến hoạt động của hệ thống ngân hàng trong 6 tháng đầu năm 2011 ẢNH HƯỞNG CỦA BIẾN ðỘNG LÃI SUẤT ðẾN HOẠT ðỘNG CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG TRONG 6 THÁNG ðẦU NĂM 2011 ThS. Nguyễn Thanh Nhàn- ThS. Phan Hoàng Yến- Bùi Thanh Hương Học viện Ngân hàng Vào trung tuần tháng 5, theo khảo sát của Laisuat.vn, ñể huy ñộng ñược vốn vào thời ñiểm ñó, các ngân hàng phải trả mức lãi suất huy ñộng thực lên tới 19 -20%/năm, thậm chí có ngân hàng phải trả lãi suất huy ñộng mức 20,5%/năm, nghĩa là gần gấp rưỡi mức trần 14% khi khách hàng có số tiền nhàn rỗi lên tới vài tỷ ñồng (phần chênh lệch so với trần 14% ñược trả dưới nhiều hình thức khác nhau mà không ñược thể hiện trên các báo cáo). Việc các ngân hàng thương mại (NHTM) không tuân thủ ñúng quy ñịnh, chính sách của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) dẫn tới sự suy giảm niềm tin vào chính sách, ñồng thời khiến hệ thống ngân hàng méo mó, không minh bạch và giảm hiệu quả chính sách tiền tệ. Bài viết nhằm ñánh giá những tác ñộng của biến ñộng lãi suất ñến hoạt ñộng của hệ thống ngân hàng trong 6 tháng ñầu năm 2011. Biến ñộng lãi suất thị trường Lãi suất huy ñộng và cho vay nội tệ Trong 6 tháng ñầu năm 2011, NHNN ñã bốn lần tăng mức lãi suất tái cấp vốn và hai lần tăng mức lãi suất chiết khấu. Lãi suất tái cấp vốn và lãi suất cho vay qua ñêm ñược ñiều chỉnh tăng dần từ mức 11%/năm lên mức 14%/năm, lãi suất tái chiết khấu tăng dần từ mức 7%/năm lên 13%/năm, lãi suất nghiệp vụ thị trường mở từ mức 11%/năm lên mức 15%/năm. ðồng thời nguồn cung tiền từ NHNN bị giảm sút mạnh mẽ khiến cho những ngân hàng trông ñợi nhiều vào nguồn vốn này rơi vào tình thế khó khăn, ñối mặt với nhiều rủi ro về thanh khoản. Trong tình cảnh này, biện pháp ñơn giản mà các NHTM trong hệ thống áp dụng là tăng lãi suất huy ñộng ñể hút vốn bù ñắp cho lượng thiếu hụt. ðộng thái này, từ chỉ xuất hiện ở một vài ngân hàng, ñã thúc ñẩy các ngân hàng khác lao vào một cuộc ñua lãi suất huy ñộng dưới các hình thức: Khuyến mại, tặng thưởng, huy ñộng tiết kiệm lãi suất linh hoạt… dù ñã có cam kết giữa các ngân hàng về trần lãi suất huy ñộng 14%. Trước tình hình ñó, NHNN ñã có Thông tư chính thức quy ñịnh mức trần lãi suất huy ñộng VND tối ña là 14% (riêng với quỹ tín dụng nhân dân là 14,5%). Bên cạnh ñó, ngày 10/3/2011, NHNN ñã ban hành Thông tư số 04/2011/TT-NHNN quy ñịnh áp dụng lãi suất trong trường hợp tổ chức, cá nhân rút tiền gửi trước hạn tại các tổ chức tín dụng (TCTD). Theo ñó, mức lãi suất áp dụng ñối với các khoản tiền rút trước hạn sẽ tối ña bằng với mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn thấp nhất của TCTD theo từng ñồng tiền. 1 Việc áp dụng thông tư trên ñã khiến việc huy ñộng vốn của các NHTM càng trở nên khó khăn hơn. Các khoản tiền gửi rút gốc linh hoạt trước ñây ñược chuyển thành các kỳ hạn 1 tuần, 2 tuần hoặc không kỳ hạn. Bảng 1. Lãi suất huy ñộng và cho vay VND tháng 1/2011 ñến tháng 6/2011 (%) Lãi suất Lãi suất cho vay VND huy ñộng Khu vực nông Khu vực Khu vực VND bình Bình nghiệp nông sản xuất phi sản quân quân thôn, xuất khẩu kinh doanh xuất Tháng 1/2011 12,44 15,74 15,00 16,50 19,00 Tháng 2/2011 13,04 16,23 15,00 16,50 19,00 Tháng 3/2011 13,50 16,23 15,00 16,50 20,00 Tháng 4/2011 13,41 17,00 15,00 16,76 20,00 Tháng 5/2011 N/A 18,30 17,65 18,85 N/A Tháng 6/2011 N/A 18,74 18,00 19,20 23,50 Nguồn: Báo cáo của NHNN Bảng 2. Lãi suất huy ñộng một số ngân hàng lớn tại Hà Nội tháng 05/2011 BIDV VCB CTG ACB STB TCB MB EIB 1 tháng 14 14 14 13,88 14 13,90 14 13,85 2 tháng 14 14 14 13,88 14 13,90 14 13,85 3 tháng 14 14 14 13,88 14 13,45 14 13,85 6 tháng 14 14 14 13,88 14 13,00 14 13,85 9 tháng 14 14 14 13,88 14 13,90 14 13,85 12 tháng 13 14 14 14,00 14 11,95 14 13,85 24 tháng 13 12 11 11,40 14 14 12,00 Nguồn: Website các ngân hàng Về lãi suất cho vay, trong 6 tháng ñầu năm 2011, lãi suất cho vay ñã leo thang một cách chóng mặt cùng với sự leo thang của lãi suất huy ñộng. Vào ñầu năm, lãi suất cho vay theo báo cáo của NHNN ở vào mức bình quân 16,23%/năm (cho vay lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và xuất khẩu ở mức 14-16%/năm; lĩnh vực phi sản xuất là 18-20%/năm). Thời ñiểm ñó, có nhiều chuyên gia cho rằng lãi suất cho vay sẽ về mức khoảng 15%/năm vào cuối quý I, tuy nhiên tình hình tăng chóng mặt của lạm phát ñã buộc NHNN thực hiện nhiều biện pháp thắt chặt tiền tệ, khiến lãi suất ngày càng tăng cao. Vào tháng 5/2011, mức lãi suất cho vay trung bình ở mức 20%/năm, trong ñó lãi suất cho vay tiêu dùng tại một số NHTM cổ phần ñã lên tới 23-25%/năm, cá biệt có ngân hàng ñã nâng lên ñến mức 27%/năm, nghĩa là cao hơn cả mức kỉ lục năm 2008 và cao nhất trong mấy chục năm qua. Lãi suất này ñã gây ra rất nhiều khó khăn cho các cá nhân, doanh nghiệp vay vốn, ñặc biệt là các doanh nghiệp 2 vốn ñang phải vật lộn ñối mặt với giá cả ñầu vào tăng cao và thị trường tiêu thụ thu hẹp trong thời kì bão giá. Lãi suất huy ñộng và cho vay ngoại tệ Vào những tháng ñầu năm, cùng với sự leo tha ...