Ảnh hưởng của ủ chua và xử lý ure đến tính chất và thành phần dinh dưỡng của ngọn lá mía

Trong khuôn khổ của đề tài trọng điểm cấp Bộ “Một số giải pháp kỹ thuật nhằm phát triển chăn nuôi bò thịt trong các vùng nguyên liệu mía đường”, chúng tôi đã thử nghiệm một số phương pháp ủ chua và xử lý urê (kiềm hoá) nhằm bảo quản được lâu dài và/hay nâng cao chất lượng của Ngọn lá mía để làm thức ăn nuôi bò thịt. Bài viết này phản ánh một số kết quả thực hiện giai đoạn đầu tiên của đề tài này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ảnh hưởng của ủ chua và xử lý ure đến tính chất và thành phần dinh dưỡng của ngọn lá mía ¶nh h−ëng cña ñ chua vµ xö lý urª ®Õn tÝnh chÊt vµ thµnh phÇn dinh d−ìng cña ngän l¸ mÝa Effects of silage making and urea treatment on nutritional characteristics and composition of sugarcane tops SUMMARY An experiment was carried out to determine effects of silage making and urea treatment on nutritional characteristics and composition of sugarcane tops (SCT). Fresh SCT was cut into 1-3cm long pieces and ensiled either on its own (control silage) or with 0,5% common salt (CSS), 1% molasses (MS1), 2% molasses (MS2), 1% cassava meal (CS1), 2% cassava meal (CS2), 1% urea (UT1), and 2% urea (UT2). After 6 weeks, samples were taken for derect assessments (color, smell, mould) and chemical analyses (DM, CP, ADF, NDF, ADL, ash, pH, and total organic acids). Results showed that making silage, with or without supplementation, could reduce pH low enough for effective preservation of SCT with good color and smell. However, part of SCT silage crust was moulded and part of organic matter lost during the process. Urea treatment allowed to preserve SCT neither being moulded nor organic matter lost but with dramatically increased crude protein. A level of 2% urea (on a fresh matter basis) was needed for increasing pH above 8 and significantly reducing NDF of SCT. It is therefore recommended that SCT be either made silage with or without supplementation (0,5% NaCl, 1-2% molasses, or 1-2% cassava meal) if abandantly available or treated with 2% urea for off-season preservation. 1. ®Æt vÊn ®Ò Ngän l¸ mÝa (NLM) lµ phÇn trªn cña c©y mÝa ®−îc chÆt bá l¹i sau khi thu ho¹ch c©y mÝa. §©y lµ mét nguån phô phÈm cã khèi l−îng rÊt lín cña ngµnh mÝa ®−êng. VÒ nguyªn t¾c gia sóc nhai l¹i hoµn toµn cã thÓ sö dông nguån phô phÇm nµy lµm thøc ¨n. Tuy nhiªn, do viÖc thu ho¹ch mÝa mang tÝnh mïa vô trong khi trong thùc tÕ s¶n xuÊt vÉn ch−a cã c¸c biÖn ph¸p b¶o qu¶n vµ dù tr÷ l©u dµi sau thu ho¹ch nªn hiÖn nay NLM vÉn ®ang bÞ bá phÝ phÇn lín. ChÝnh v× thÕ, trong khu«n khæ cña ®Ò tµi träng ®iÓm cÊp Bé “Mét sè gi¶i ph¸p kü thuËt nh»m ph¸t triÓn ch¨n nu«i bß thÞt trong c¸c vïng nguyªn liÖu mÝa ®−êng”, chóng t«i ®· thö nghiÖm mét sè ph−¬ng ph¸p ñ chua vµ xö lý urª (kiÒm ho¸) nh»m b¶o qu¶n ®−îc l©u dµi vµ/hay n©ng cao chÊt l−îng cña NLM ®Ó lµm thøc ¨n nu«i bß thÞt. Bµi viÕt nµy ph¶n ¸nh mét sè kÕt qu¶ thùc hiÖn giai ®o¹n ®Çu tiªn cña ®Ò tµi nµy. 2. Néi dung vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.1. Ph−¬ng ph¸p xö lý ngän l¸ mÝa Ngän l¸ mÝa t−¬i ®−îc ñ chua vµ xö lý urª theo c¸c c«ng thøc sau: Ngän l¸ mÝa t−¬i ñ kh«ng bæ sung (ñ chua ®èi chøng) Ngän l¸ mÝa t−¬i ñ víi 0,5% muèi ¨n (NaCl) Ngän l¸ mÝa t−¬i ñ víi 1% rØ mËt (RM1) Ngän l¸ mÝa t−¬i ñ víi 2% rØ mËt (RM2) Ngän l¸ mÝa t−¬i ñ víi 1% bét s¾n (BS1) Ngän l¸ mÝa t−¬i ñ víi 2% bét s¾n (BS2) Ngän l¸ mÝa t−¬i ñ víi 1% urª (kiÒm ho¸ 1) Ngän l¸ mÝa t−¬i ñ víi 2% urª (kiÒm ho¸ 2) Ngän l¸ mÝa sau khi thu ho¹ch ®−îc b¨m nhá cã kÝch th−íc tõ 1-3 cm råi trén ®Òu víi urª, rØ mËt hay bét s¾n (tuú theo c«ng thøc) theo ®óng tû lÖ. Sau ®ã cho 2 kg hçn hîp ®· trén vµo mçi bocan thÝ nghiÖm (lÆp l¹i 3 lÇn), lÌn chÆt vµ bÞt kÝn khÝ. C¸c bocan nµy ®−îc b¶o qu¶n ë phßng thÝ 1 nghiÖm trong kho¶ng nhiÖt ®é 22-270C. 2.2. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ Sau 6 tuÇn (theo lý thuyÕt thøc ¨n ñ chua ®· æn ®Þnh vµ xö lý urª ®· cã t¸c dông) c¸c mÉu ®¹i diÖn ®−îc lÊy ®Ó ®¸nh gi¸ trùc quan vµ ph©n tÝch thµnh phÇn ho¸ häc theo nh÷ng chØ tiªu sau: - C¸c chØ tiªu trùc quan: Mµu s¾c, mèc vµ mïi ®−îc x¸c ®Þnh b»ng m¾t th−êng mµ ngöi mÉu 5 phót sau khi lÊy ra khái bocan. - §é pH: C©n 5g mÉu, c¾t nhá, trén khÊy ®Òu trong 100ml n−íc cÊt, ®Ó trong 15 phót, ch¾t n−íc råi ®em ®o b»ng m¸y ®o pH (Hartley & Jones, 1978). - C¸c chØ tiªu ph©n tÝch ho¸ häc: + VCK vµ protein th«: X¸c ®Þnh theo ph−¬ng ph¸p cña AOAC (Cunniff, 1997). + C¸c thµnh phÇn thuéc v¸ch tÕ bµo thùc vËt (NDF, ADF vµ ADL) ®−îc x¸c ®Þnh theo Van Soest vµ Robertson (1985). 2.3. Xö lý thèng kª ¶nh h−ëng cña c¸c c«ng thøc thÝ nghiÖm ®Õn c¸c chØ tiªu ®Þnh l−îng cña NLM ®−îc ®¸nh gi¸ th«ng qua ph©n tÝch ph−¬ng sai (ANOVA) mét nh©n tè. So s¸nh cÆp ®«i gi÷a c¸c c«ng thøc ®−îc ¸p dông theo ph−¬ng ph¸p Tukey. 3. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn 3.1. ¶nh h−ëng cña ñ chua vµ xö lý urª ®Õn mét sè chØ tiªu ®Þnh tÝnh cña ngän l¸ mÝa Mµu s¾c cña NLM ñ chua ë c¸c c«ng thøc kh¸c nhau ®Òu biÕn ®æi tõ mµu xanh lôc sang c¸c d¹ng mµu vµng ®Æc tr−ng cña thøc ¨n ñ chua chÊt l−îng tèt. §èi víi NLM kiÒm ho¸ b»ng urª mµu n©u sÉm t¨ng lªn khi møc urª t¨ng tõ 1% lªn 2%. Mµu n©u sÉm lµ ®Æc tr−ng cña thøc ¨n th« ñ víi urª. Tr−íc khi xö lý ngän l¸ mÝa cã mïi th¬m ®Æc tr−ng cña mÝa. Sau khi ñ chua NLM cã mïi chua cña axit h÷u c¬, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh lªn men. C¸c mÉu ñ chua cã bæ sung thªm rØ mËt hay bét s¾n cã mïi th¬m rÊt dÔ chÞu. C¸c mÉu NLM ñ víi urª cã mïi h¾c ®Æc tr−ng cña amoniac vµ t¨ng theo hµm l−îng urª bæ sung, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph©n gi¶i urª. Mèc xuÊt hiÖn ë hÇu hÕt c¸c mÉu NLM ñ chua theo c¸c c«ng thøc kh¸c nhau, chñ yÕu tËp trung ë phÇn trªn cïng gÇn n¾p b×nh thÝ nghiÖm. Tuy nhiªn, tû lÖ cña phÇn bÞ mèc kh«ng lín vµ lµ mét hiÖn t−îng b×nh th−êng ®èi víi líp ngoµi cïng cña khèi thøc ¨n ñ chua. Ng−îc l¹i, tÊt c¶ c¸c mÉu NLM xö lý urª ®Òu kh«ng thÊy xuÊt hiÖn mèc. §©y chÝnh lµ t¸c dông b¶o qu¶n thøc ¨n xö lý urª nhê am«niac sinh ra ®· øc chÕ nÊm mèc ph¸t triÓn. B¶ng 1. Sù biÕn ®æi mµu s¾c, mïi vµ mèc cña ngän l¸ mÝa sau khi ñ (6 tuÇn) C«ng thøc Mµu s¾c Mïi Mèc NLM t−¬i Xanh lôc Mïi mÝa Kh«ng ...