Áp lực xã hội đối với vai trò trụ cột của người đàn ông

Xã hội truyền thống quan niệm người đàn ông là người mạnh mẽ quyết đoán, năng động, chỉ huy có thần kinh vững hơn phụ nữ, quan niệm bất thành văn được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác và được củng cố bằng các khuôn mẫu về vai trò giới tính đã đưa người đàn ông đến vai trò là người chịu trách nhiệm chính trong gia đình. Tham khảo nội dung bài viết "Áp lực xã hội đối với vai trò trụ cột của người đàn ông" để hiểu hơn về vấn đề này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Áp lực xã hội đối với vai trò trụ cột của người đàn ông 32 X· héi häc sè 4 (76), 2001 ¸p lùc x· héi ®èi víi vai trß trô cét cña ng−êi ®µn «ng TrÇn ThÞ Minh §øc §ç Hoµng X· héi truyÒn thèng quan niÖm ng−êi ®µn «ng lµ ng−êi m¹nh mÏ, quyÕt ®o¸n, n¨ng ®éng, chØ huy, cã thÇn kinh v÷ng h¬n phô n÷ ... Quan niÖm bÊt thµnh v¨n ®−îc truyÒn tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c vµ ®−îc cñng cè liªn tôc b»ng c¸c khu«n mÉu vÒ vai trß giíi tÝnh ®· ®−a ng−êi ®µn «ng ®Õn vai trß lµ ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh trong gia ®×nh. C¸c khu«n mÉu vÒ vai trß giíi tÝnh h−íng nam giíi tíi viÖc ®¹t tíi nh÷ng h×nh ¶nh ®−îc lý t−ëng hãa, t−¬ng øng víi mçi vai trß x· héi mµ hä ®ang ®¶m nhiÖm. VÒ phÝa m×nh, cã thÓ ng−êi ®µn «ng còng cã nhu cÇu thÓ hiÖn b¶n th©n. Hä muèn tr−ng ra cho thÕ giíi h×nh ¶nh mét ng−êi ®µn «ng lý t−ëng mµ hä lµ ng−êi ®¹i diÖn. Tuy nhiªn, nam giíi còng lµ ng−êi ph¶i chÞu nh÷ng t¸c ®éng rÊt lín tõ phÝa x· héi víi nh÷ng khu«n mÉu cã s½n dµnh cho hä. Dï ë trong tr−êng hîp nµo, nam giíi ®Òu ph¶i cã nh÷ng nç lùc lín ®Ó theo kÞp víi nh÷ng ®ßi hái ngµy cµng cao vµ bÊp bªnh cña ng−êi phô n÷ vµ x· héi. Quan niÖm ph¶i cã ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh trong gia ®×nh xuÊt ph¸t tõ ý t−ëng b¶o tån mét trËt tù ®Ó gia ®×nh trë nªn æn ®Þnh h¬n, thèng nhÊt h¬n ... cã thÓ ho¹t ®éng mét c¸ch cã trËt tù trªn d−íi. Tuy nhiªn, nÕu chØ g¸n cho nam giíi vai trß lu«n lu«n ph¶i lµ ng−êi g¸nh lÊy tr¸ch nhiÖm nµy (®Æc biÖt lµ tr¸ch nhiÖm kinh tÕ), th× ®ã sÏ lµ mét g¸nh nÆng ®èi víi nam giíi. Bëi v× kh«ng ph¶i trong thêi ®iÓm nµo, kh«ng ph¶i ng−êi nam giíi nµo còng cã ®Çy ®ñ phÈm chÊt vµ n¨ng lùc ®Ó ®¶m ®−¬ng ®−îc nh÷ng tr¸nh nhiÖm ®ã. NhÊt lµ hiÖn nay, khi ng−êi phô n÷ ®ang dÇn trë thµnh mét lùc l−îng c¹nh tranh víi nam giíi trªn nhiÒu lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. Trªn o¬ së kÕt qu¶ nghiªn cøu cña chóng t«i vÒ Nh÷ng ¸p lùc cña mét sè ®Þnh kiÕn x· héi ®èi víi ng−êi ®µn «ng, qua pháng vÊn s©u vµ ®iÒu tra b»ng b¶ng hái trªn 558 ng−êi ®−îc tiÕn hµnh vµo th¸ng 6 n¨m 1999, t¹i Hµ Néi, L¹ng S¬n vµ Th¸i B×nh, chóng t«i muèn trao ®æi vÒ vÊn ®Ò nhËn thøc cña x· héi ®èi víi nam giíi nhÊt lµ khi hä ph¶i chÞu c¸c ¸p lùc cña vai trß truyÒn thèng. §ã chÝnh lµ nh÷ng tæn th−¬ng tinh thÇn khi nam giíi ph¶i cè gi÷ nh÷ng phÈm chÊt, nh÷ng gi¸ trÞ, nh÷ng quyÒn lùc mµ x· héi truyÒn thèng ¸p ®Æt cho hä vµ Ýt nhiÒu nã còng trë thµnh mong muèn vµ ®éng c¬ hµnh ®éng cña hä. * * * Thùc tÕ cho thÊy, qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc ®ang t¹o ®iÒu kiÖn cho phô n÷ tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng x· héi vµ ®ßi hái nam giíi cïng chia sÎ g¸nh nÆng c«ng viÖc trong gia ®×nh. Tuy nhiªn, ®èi víi nam giíi, vÊn ®Ò xãa bá nh÷ng quan niÖm vÒ vai trß trô cét cña hä l¹i ch−a ®−îc phô n÷ vµ x· héi nh×n nhËn! Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn  TrÇn ThÞ Minh §øc & §ç Hoµng 33 Chóng ta ®Òu biÕt: nguån gèc cña ¸p lùc giíi chÝnh lµ c¸c khu«n mÉu vÒ vai trß giíi tÝnh. V× nã nh×n nhËn, ®¸nh gi¸ mét con ng−êi kh«ng dùa vµo n¨ng lùc, phÈm chÊt thùc cña ng−êi ®ã, mµ dùa trªn c¸c h×nh ¶nh lý t−ëng vÒ nam tÝnh vµ n÷ tÝnh mµ x· héi truyÒn thèng ®· dùng lªn. SÏ lµ mét h¹n chÕ ®èi víi nam giíi nÕu hä vÉn gi÷ lÊy nh÷ng khu«n mÉu truyÒn thèng vÒ vai trß trô cét cña m×nh mµ kh«ng nhËn thÊy phô n÷ ®ang cã sù biÕn chuyÓn m¹nh mÏ, nhanh chãng trong nhËn thøc vµ trong thùc tiÔn vÒ kh¶ n¨ng vµ tr¸ch nhiÖm cña hä ®èi víi gia ®×nh vµ x· héi. Sù thùc, nam giíi cÇn ph¶i nhËn thøc ®−îc nh÷ng ¸p lùc x· héi ®èi víi b¶n th©n hä (khi hä rËp khu«n c¸c vai trß giíi tÝnh); cÇn nhËn thøc ®−îc nh÷ng biÕn ®æi ®ang diÔn ra víi ng−êi phô n÷ vµ nhËn thøc ®−îc nh÷ng lîi Ých cña sù chia sÎ tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lùc trong gia ®×nh víi ng−êi phô n÷. §Ó hiÓu râ quan niÖm x· héi vÒ vai trß cña ng−êi ®µn «ng trong gia ®×nh hiÖn nay, c©u hái ®−îc ®Æt ra lµ: Trong gia ®×nh cã cÇn ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm trô cét kh«ng? KÕt qu¶ thu ®−îc cho thÊy: cã 82,8% sè ng−êi ®−îc hái cho r»ng cÇn ph¶i cã mét ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh trong gia ®×nh, trong ®ã cã 80,5% ng−êi ®−îc hái muèn ®ã lµ ng−êi ®µn «ng. ChØ cã 16,8% cho r»ng kh«ng cÇn ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh trong gia ®×nh! §a sè ý kiÕn quan niÖm r»ng, ®µn «ng ph¶i lµ ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh trong gia ®×nh, V× hä lµ trô cét gia ®×nh, hä cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt mäi vÊn ®Ò mét c¸ch nhanh chãng, æn tháa nhê vµo sù nh¹y bÐn, quyÕt ®o¸n vµ kh¶ n¨ng ph¸n ®o¸n h¬n phô n÷ (Nam, phiÕu sè 237). Mét sè ý kiÕn cßn cho r»ng: Ng−êi ®µn «ng ph¶i lµ ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh trong gia ®×nh v× hä cã søc kháe h¬n, cã ®iÒu kiÖn häc hµnh h¬n, quan hÖ x· héi réng h¬n so víi phô n÷ (N÷, phiÕu sè 534). H¬n n÷a, Phô n÷ rÊt cÇn cã chç dùa vµo ng−êi ®µn «ng. Hä yÕu h¬n vÒ thÓ c ...