Bài giảng Bài 2: Chức năng cảm giác (TT)

Bài giảng "Bài 2: Chức năng cảm giác" cung cấp cho các bạn sinh viên các kiến thức khái niệm về cơ quan cảm giác, ý nghĩa của cảm giác, các loại cảm giác (cảm giác xúc giác, cảm giác nóng - lạnh, cảm giác sâu (cảm giác bản thể), các giác quan). Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Bài 2: Chức năng cảm giác (TT) Bài 2chức năng cảm giác 1- Khái niệm về cơ quan cảm giác. 1.1. Các bộ phận của cơ quan CG. - TCT tạo xung TK (mã hoá ngoại vi). - Dây TK hướng tâm  dẫn truyền mậtmã.. DT không hao hụt, đầy đủ, chính xác.* Có 2 đường DTcg:- DT đặc hiệu- DT không đặchiệu đến nhânlưới h/h toànbộ vỏ não. -Trung khu phân tích ở vỏ não: + TKhu cấp I nhận xung chuyển tiếp từnhân đặc hiệu ở đồi thị  CG sơ bộ. + TKhu cấp II nhận xung từ nhân liên hợpcủa đồi thị  CG toàn diện. Hai TK này tạo vòng khép kín cho tacảm giác đầy đủ. 1.2. ý nghĩa của CG: Có 2 ý nghĩa: thông báo và hoạt hoá. 2- cảm giác sâuBắt nguồn từ TCT nằm sâu trong gân,cơ, khớp (TCT thoi cơ,Golgi..) 2.1- CG sâu không ý thức: Từ các TCT ở sâu, xung truyền về tiểunão theo 2 bó:•Bó tuỷ sống-tiểu não sau (Bó tuỷ sống-tiểu nãothẳng, bó Flechsig).- TCT, xung TBhạch gaidừng ởsừng sau TS.- NR 2 cột trắngcùng bên tới hànhnão  cuống TNdưới  tiểu não ởthuỳ giun.DT c/g sâu của thân người (căng cơ, sứcép). * Bó tuỷ sống-tiểu não trước (bó tuỷ sống-tiểunão chéo, bó Gowers). - TCT, xung TB hạch gaidừng ở sừng sau TS. - NR 2 cột trắng bên đối diện  hành não  cuống TN trên  tiểu não ở thuỳ giun. Bó Gowers DT c/g của tứ chi.* ý nghĩa cảm giác sâu không ý thức: D/T c/g về độ căng, độ đè nén trạngthái của gân, cơ, khớp truyền lên TNãot/gia vào các Pxạ tư thế, trương lực cơ,fối hợp đ/tác không ý thức. 2.2- Cảm giác sâu có ý thức: Từ TCT bản thể : gân, cơ, khớp  qua rễ sau  cột trắng sau tuỷ sống  2 bó:* Bó Burdach: ở cột trắng sau fía ngoài.Truyền c/gtừ TCT ởchi trên, cổ,nửa ngườifía trên.* Bó Goll: cột trắng sau fía trong. Truyền c/g từ TCT chi dưới và nửa người fía dưới. Hai bó này dừng ở 2 nhân Goll và Burdach ởhành não. Từ đây NR 2 bắt chéo tạo bó Reill giữa lên đồi Bao trongthị. Bó Burdach Bó Goll (Bó chêm) BóBurdach Bó Goll (Bó thon)Từ đồi thị, NR 3 qua bao trong vỏ não ở vùngcảm giác Hồi sau trung tâm. Bao trong Bó Burdach (Bó chêm) Bó Goll (Bó thon)* ý nghĩa của c/g sâu có ý thức: Giúp ta fân biệt được hình dáng, kíchthước, trọng lượng của vật, vị trí của cơthể trong không gian mà không cần đếnthị giác. Bệnh Tabes VK giang mai làm đứt cộttrắng sau  mất c/g sâu có ý thức BNnhắm mắt  ngã (dấu hiệu Rumbergdương tính). 3- CẢM GIÁC NÔNG TỪ TCT NÔNG Ở DA: TCT XÚCGIÁC, NHIỆT ĐỘ (NÓNG, LẠNH). 3.1- CẢM GIÁC XÚC GIÁC CÓ 2 LOẠI: XÚC GIÁC THÔ SƠVÀ TINH TẾ.* C/giác x/giác thô sơ: - TCT: bề mặt da và niêm mạc (miệng,mũi).VD: tiểu thể Meissner (ở da không lông),đĩa Merkel (ở môi, đầu ngón tay); ở sâuhơn như TCT Pacini ( nhận cảm về áplực, rung sóc)- Xung d/t vềsừng sau TS. - NR 2 bắt chéofía đối diện, tạobó cung trước(Dejerin trước) đồi thị  vỏnão CG Hồi sautrung tâm.1.2- Cảm giác xúc giác tinh tế:TCT, đường đi ở ngoại vi giống c/g thô sơ.- Từ TS trở lên c/gnày đi theo 2 bó c/gsâu có ý thức (Goll,Burdach)- Nhận cảm những KTnhẹ lên da: như viếtchữ lên da, sờ chấtvải...3.2- Cảm giác nóng, lạnh. -TCT nhận c/g nóng là Rufini.- TCT nhận c/g lạnh là Krause. (Ở NHỮNG VÙNGKHÔNG CÓ TCT NÀY,TIẾP NHẬN C/G NHỜTẬN CÙNG TK KHÔNGMYELIN). - XUNG THEO BÓCUNG SAU (DEJERINSAU)  ĐỒI THỊ  VỎNÃO CẢM GIÁC.3.3- Cảm giác đau. . Cảm giác đau có t/chất tự vệ, . Cảm giác đau không có TCT đặc hiệu. . Mọi KT quá ngưỡng  tổn thương môg/f các kinin (Histamin, Serotonin,bradykinin...) K+, H+, sản phẩm acid... gâygiãn mạch và gây đau.