Bài giảng Công nghệ bao bì: Chương 1

Bài giảng Công nghệ bao bì - Chương 1: Giới thiệu về bao bì thực phẩm trình bày định nghĩa, phân loại bao bì thực phẩm; mối quan hệ giữa bao bì và chất lượng sản phẩm, lịch sử phát triển của bao bì và kỹ thuật bao bì thực phẩm, mối quan hệ giữa bao bì thực phẩm và sự phát triển của xã hội, xu hướng của thế giới hiện nay đối với bao bì.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Công nghệ bao bì: Chương 1Chương 1: GIỚI THIỆU VỀBAO BÌ THỰC PHẨMBao bì của thực phẩm đóng vai trò quan trọng trongviệc tạo ra sự sẵn có cho sản phẩm và giữ cho sảnphẩm không bị mất đi thành phần dinh dưỡng củanó. Nó cũng giúp cho việc vận chuyển các loại thựcphẩm trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn từ nơi sảnxuất đến tay người tiêu dùng. Trên bao bì kháchhàng cũng có thể nắm được các thông tin về thànhphần dinh dưỡng của sản phẩm cũng như cácthông tin khác.I. ĐỊNH NGHĨA:Bao bì là vật chứa đựng, bao bọc thực phẩmthành đơn vị lẻ để bán. Bao bì có thể bao gồmnhiều lớp bao bọc, có thể phủ kín hoàn toànhay chỉ bao bọc một phần sản phẩm. Gồm 2 loại:- Bao bì kín- Bao bì hở Bao bì kín:- Bao bì kín chứa đựng sản phẩm làm nhiệm vụ ngăn cách môi trường bên ngoài không thể xâm nhập vào môi trường bên trong chứa thực phẩm nhằm đảm bảo chất lượng thực phẩm không bị biến đổi trong suốt thời hạn bảo quản. Bao bì hở:- Gồm 2 dạng:+ Bao bì hở bao gói trực tiếp các loại rau quả hoặc hàng hóa tươi sống, các loại thực phẩm không bảo quản lâu, chế biến ăn ngay.+ Bao bì bọc bên ngoài lớp bao bì chứa đựng trực tiếp thực phẩm, tạo sự xếp khối sản phẩm để thuận tiện, an toàn trong vận chuyển hoặc lưu kho. II. MỐI QUAN HỆ GIỮA BAO BÌ VÀ CHẤT LƯỢNG SẢN PHẨMMỗi loại thực phẩm có 1 đặc tính riêng và luôn được thể hiện bởi các mặt sau đây:1. Dinh dưỡng2. An toàn vệ sinh3. Cảm quan 1. Dinh dưỡng:- Tùy theo nguồn nguyên liệu, phương pháp chế biếnmà thực phẩm chứa thành phần dinh dưỡng khácnhau.- Thực phẩm đạt tiêu chuẩn dinh dưỡng là thựcphẩm có chứa phần lớn các thành phần dinh dưỡngtừ nguồn nguyên liệu. Các thành phần này không bịbiến đổi đặc tính hoặc chỉ biến đổi 1 lượng nhỏ trongquá trình chế biến.2. An toàn vệ sinh:- Các độc tố có nguồn gốc hóa học hoặc vi sinh từnguyên liệu ban đầu hay được tạo ra trong quátrình chế biến đều phải được loại trừ đến mức thấphơn giới hạn cho phép tương ứng với từng loại sảnphẩm. 2. An toàn vệ sinh:- Sản phẩm thực phẩm có thể bị hư hỏng, giảm chất lượng làm mất đi sự an toàn đối với người tiêu dùng do nhiều nguyên nhân:+ VSV nhiễm vào thực phẩm trong quá trình chế biến, đóng gói, từ bao bì nhiễm vào thực phẩm hoặc từ môi trường thông qua bao bì đi vào sản phẩm.+ Các thành phần hóa học như kim loại nặng, vật liệu polime, mực in bao bì, các phụ gia trong quá trình chế tạo plastic từ bao bì nhiễm vào thực phẩm đều có thể gây ngộ độc mãn tính cho người sử dụng.3. Cảm quan:Tính chất cảm quan bao gồm cấu trúc, trạng thái,màu sắc, mùi vị sản phẩm. Nó tạo nên một dáng vẻ,mỹ quan cho thực phẩm, đồng thời nó cũng tạo nênkhẩu vị đặc trưng cho sản phẩm đó.Thực phẩm đạt chất lượng là sản phẩm thực phẩmđạt được các mức tiêu chuẩn về dinh dưỡng, an toànvệ sinh và cảm quan.III. LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA BAO BÌ VÀ KỸTHUẬT BAO BÌ THỰC PHẨM:1. Lịch sử phát triển vật liệu bao bì2. Các loại vật liệu bao gói1. Lịch sử phát triển vật liệu bao bì:- Thời kỳ đồ đá, vật chứa đựng thức ăn thức uốngchính là những khúc gỗ rỗng, những quả bầu bíđã để khô, vỏ sò, ốc hoặc những bộ phận của thúrừng như da, xương, sừng...Họ cũng đã biết dệttúi chứa từ cỏ hoặc lông thú...- Đến thời kỳ đồ đá mới, con người đã biết chế tạođồ chứa bằng kim loại và phát hiện ra đất sét chếtạo đồ gốm.- Hơn 1500 năm TCN, con người đã biết chế tạora lọ thủy tinh để chứa chất lỏng.1. Lịch sử phát triển vật liệu bao bì:- Vào thế kỷ 15, triều đại nhà Minh ở Trung Quốc đã thiết lập trung tâm trao đổi thương mại đồ gốm sứ với vùng Nam, Tây Á và Ai Cập.- Cũng vào thời kỳ này, các vùng dân cư đã vượt đường xa để trao đổi lương thực hàng hóa cho nhau. Do đó, các phương pháp bảo quản lương thực đáp ứng yêu cầu vận chuyển trong thời gian dài qua những vùng khí hậu khắc nghiệt đã bắt đầu được phát hiện và biết đến: ngũ cốc được ổn định nhiệt độ và làm ẩm trong quá trình vận chuyển trong những túi da pha cát và xoắn miệng túi lại để đạt độ kín.2. Các loại vật liệu bao gói: Giấy: - Được phát minh nhằm mục đích thay thế cho đá, gỗ, vỏ cây, da thú mà loài người đã dùng để viết lên trước đó. Sau đó, kỹ thuật sản xuất giấy phát triển không ngừng.- Năm 1800, giấy bìa gợn sóng được phát minh. Nó được sử dụng làm bao bì cho đa số các loại sản phẩm vì nó có tính bền cao, dai, chống lại những tác động cơ học, thuận tiện khi vận chuyển. Ngoài ra, giấy bìa gợn sóng còn có thể tái sản xuất, tiết kiệm nguyên liệu, ít gây ô nhiễm môi trường.2. Các loại vật liệu bao gói: Thủy tinh:- Năm 1550 TCN, vật liệu thủy tinh được phát hiện, và những chai lọ thủy tinh màu ra đời.- Công nghệ sản xuất thủy tinh qua nhiều thế kỷ đã đạt đến trình độ tinh xảo, nhưng giá thành vẫn còn cao.- Thế kỷ 18 bước sang thế kỷ 19, nền KHKT thế giới tiến bộ và phổ biến nhanh nên giá thành hạ xuống thấp.2. Các loại vật liệu bao gói: Đồ gốm:- Đồ ...