Bài giảng Công nghệ sinh học đại cương: Chương 2 - ThS. Ninh Thị Thảo (Bài 3)

Bài giảng "Công nghệ sinh học đại cương - Chương 2: Các kỹ thuật nền của CNSH hiện đại (Bài 3)" cung cấp cho người học các kiến thức về các phương pháp lai phân tử bao gồm: Cơ sở khoa học, lai giữa các nucleic acid, một số kỹ thuật lai phân tử, lai northern,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Công nghệ sinh học đại cương: Chương 2 - ThS. Ninh Thị Thảo (Bài 3) CHƯƠNG II: CÁC KỸTHUẬT NỀN CỦA CNSH HIỆN ĐẠI (10 TIẾT) Chức năng và ứng dụng của các enzyme giới hạn Giới thiệu các vector nhân dòng và kỹ thuật nhân dòng gen Các phương pháp lai phân tử Phương pháp PCR, ứng dụng Kỹ thuật xác định trình tự DNA Kỹ thuật tạo thư viện genome và cDNA8/26/2014 1 BM CNSH TV – Khoa CNSH CƠ SỞ KHOA HỌC  Sự bắt cặp lai (Hybridization) theo cơ chế bổ sung (Complementarity)  Các dạng phức hợp lai bổ sung: – DNA - DNA Lai giữa các nucleic acid – DNA - RNA – Protein – Protein (thường ở dạng phức hợp kháng nguyên – kháng thể)8/26/2014 2 LAI GIỮA CÁC NUCLEIC ACID (DNA – DNA hoặc DNA – RNA)Lai phân tử là quá trình kết hợp lạicủa hai mạch đơn DNA hoặc DNA-RNA.Cơ sở của việc lai phân tử là cácmối liên kết hydro giữa các basetrên hai mạch. Giữa một base A vàmột base T (hoặc U) hình thànhhai liên kết hydro còn giữa G và Chình thành ba liên kết. T A U A Lai giữa các nucleic acid C G 8/26/2014 3 LAI GIỮA CÁC NUCLEIC ACID (DNA – DNA hoặc DNA – RNA)8/26/2014 4 MỘT SỐ KỸ THUẬT LAI PHÂN TỬ• LAI SOUTHERN (DNA – DNA)• LAI NORTHERN (DNA – RNA)• LAI WESTERN (PROTEIN – PROTEIN)8/26/2014 5 So sánh sự phân tích gene X sử dụng các kỹ thuật lai Southern, Northern và Western8/26/2014 6 LAI SOUTHERN• Lịch sử – Do Edwin Southern đề xuất năm 1975 và sau đó được tiếp tục hoàn thiện. – Với sự phát triển của kỹ thuật này, Southern đã nhận được giải thưởng Lancaster trong lĩnh vực Y học vào năm 2005. Edwin Southern8/26/2014 7 LAI SOUTHERN• Nguyên lý – Dựa trên sự bắt cặp bổ sung giữa 2 phân tử DNA mạch đơn (DNA-DNA) – Cho phép xác định được sự có mặt của những trình tự nucleotide trên một đoạn DNA nào đó trong một hỗn hợp các đoạn DNA khác nhau dựa trên sự bắt cặp của mẫu dò đã được đánh dấu với đoạn DNA chứa trình tự bổ sung với mẫu dò đó.• Kỹ thuật lai Southern cho biết – Sự có mặt của đoạn DNA (gen) – Số lượng đoạn DNA có mặt (tương ứng với số gen) – Độ lớn của đoạn DNA – Trình tự tương tự giữa đoạn DNA mục tiêu và mẫu dò8/26/2014 8 Các bước tiến hành Bước1: Chuẩn bị DNA mẫu. Bước 2: Chuyển ssDNA lên màng lai (giai đoạn này gồm nhiều bước) Bước 3: Lai ssDNA với mẫu dò Bước 4: Kết thúc phản ứng lai, thu kết quả lai.8/26/2014 9Bước 1: Chuẩn bị DNA mẫu 1 2 3 1 2 3 Marker Đối chứng Mẫu nghiên cứu 8/26/2014 10Bước 2: Chuyển DNA mạch đơn lên màng lai DNA Giấy thấm Gel Membrane Gel Membrane Buffer 8/26/2014 11Bước 3: Lai phân tử Bổ sung chất “khóa” màng lai Bổ sung mẫu dò Màng lai sau khi rửa Màng lai có mang các DNA mạch Phần màng lai đơn không mang DNA Mẫu dò được phủ được phủ bằng trên toàn bộ chất “khóa” màng màng lai nhưng Mẫu dò chỉ còn có lai chỉ liên kết với mặt ở trạng thái liên 8/26/2014 các DNA bổ sung kết bổ sung với12DNABước 4: Thu kết quảMàng mang phântử lai giữa mẫu dòvà DNA Phim X-quang được đặt trên màng lai cho đến khi sự phát Các đoạn bổ sung xạ từ mẫu dò được với mẫu dò xuất 8/26/2014 ghi lên phim hiện như các vạch 13 ...