Bài giảng Giải phẫu thú y - Chương IV: Hệ hô hấp (Nguyễn Bá Tiếp)

Mọi cơ thể sốn đều hô hấp (hấp thu oxi từ môi trường và thải khí cacbonic, trừ một số vi khuẩn yếm khí sống được trong môi trường thiếu oxy). Các cơ quan hô hấp bao gồm đường dẫn khí trong đó có xoang mũi, thanh quản, khí quản và cơ quan trao đổi khí là phổi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Giải phẫu thú y - Chương IV: Hệ hô hấp (Nguyễn Bá Tiếp) Formatted: Underline, Font color:NguyÔn B¸ TiÕp §¹i häc N«ng nghiÖp I Bµi gi¶ng Gi¶i phÉu Thó y Black Formatted: Left Ch−¬ng IV: hÖ h« hÊp Deleted: Anatomie-Histologie Deleted: ¶ Respiratory system Formatted: German (Germany) Mäi c¬ thÓ sèng ®Òu h« hÊp (hÊp thu oxy tõ m«i tr−êng vµ th¶i khÝ cacbonic, trõmét sè vi khuÈn yÕm khÝ sèng ®−îc trong m«i tr−êng thiÕu oxy). Bé m¸y h« hÊp®¶m nhËn chøc n¨ng nµy. C¸c c¬ quan h« hÊp bao gåm ®−êng dÉn khÝ trong ®ã cã xoang mòi, thanhqu¶n, khÝ qu¶n vµ c¬ quan trao ®æi khÝ lµ phæi.1. Xoang mòi : cavum nasi; nasal cavity Hai xoang mòi lµ bé phËn ngoµi cïng cña ®−êng h« hÊp cã nhiÖm vô läc s¹ch,tÈm −ít, s−ëi nãng kh«ng khÝ tr−íc khi ®−a vµo phæi, ®ång thêi nã lµ c¬ quan khøugi¸c (c¶m gi¸c vÒ mïi).Giíi h¹n xoang mòi: PhÝa tr−íc lµ hai lç mòi. PhÝa sau th«ng víi yÕt hÇu vµ gi¸p t¶ng bªn x−¬ng sµng PhÝa d−íi lµ mÆt trªn cña vßm khÈu c¸i (hard plate) PhÝa trªn lµ x−¬ng mòi vµ c¸c c¬ vïng mÆt. Formatted: Portuguese (Brazil) Thµnh trong lµ bøc sôn ng¨n gi÷a mòi (nasal septum) Trong xoang mòi cã c¸c x−¬ng èng cuén. Gia sóc cã 3-4 èng cuén: - èng cuén mòi ë trªn (superior concha) - èng cuén hµm ë d−íi (inferior concha) - èng cuén gi÷a ë gi÷a (middle concha) - èng cuén sµng ë phÝa sau g¾n víi x−¬ng sµng .1.1. Lç mòi: nares Lµ cöa cña hÖ h« hÊp, lµ n¬i tiÕp xóc víi kh«ng khÝ bao gåm 2 c¸nh mòi trong vµngoµi gÊp nhau t¹o thµnh gãc l−ng vµ gãc bông. CÊu t¹o: gåm 1 cèt sôn, líp c¬, líp da - Cèt sôn ë trong cïng cã h×nh d¹ng nh− c¸i neo tµu thuû, hai bªn h×nh thµnhc¸nh mòi. - Líp c¬ bao gåm mét phÇn c¬ nanh vµ c¬ n©ng riªng m«i trªn, c¬ në mòi trong,c¬ në mòi ngoµi ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng cña mòi. - Líp da dµy phñ ngoµi, nhiÒu tuyÕn nhên, kh«ng cã l«ng, kh«ng giãi h¹n rârµng víi niªm m¹c mòi phÝa trong. - §éng m¹ch nu«i d−ìng: ®éng m¹ch m«i d−íi lµ c¸c nh¸nh cña ®éng m¹chliªn hµm vµ ®éng m¹ch mÆt. TÜnh m¹ch ®æ vÒ tÜnh m¹ch mÆt. - ThÇn kinh: TK mÆt (TK VII) chi phèi vËn ®éng. Nh¸nh hµm trªn cña TK Vlµm nhiÖm vô c¶m gi¸c. HÖ h« hÊp 41 Formatted: Underline, Font color:NguyÔn B¸ TiÕp §¹i häc N«ng nghiÖp I Bµi gi¶ng Gi¶i phÉu Thó y Black Formatted: Left Deleted: Anatomie-Histologie(trang ®Ó tr¾ng cã chñ ®Þnh) HÖ h« hÊp 42 Formatted: Underline, Font color:NguyÔn B¸ TiÕp §¹i häc N«ng nghiÖp I Bµi gi¶ng Gi¶i phÉu Thó y Black Formatted: Left1.2. CÊu t¹o cña xoang mòi: Deleted: Anatomie-Histologie Xoang mòi gåm bé phËn nßng cèt lµ c¸c x−¬ng, sôn vµ niªm m¹c. - C¸c x−¬ng hîp thµnh xoang mòi lµ x−¬ng mòi, x−¬ng hµm trªn, x−¬ng liªnhµm, x−¬ng sµng, x−¬ng l¸ mÝa. - Sôn ng¨n gi÷a mòi tõ phiÕn th¼ng ®øng cña x−¬ng sµng ®Õn sôn ®Çu lç mòi,c¹nh trªn khíp víi x−¬ng l¸ mÝa, d−íi khíp víi ®−êng khíp trªn cña khÈu c¸i. - Niªm m¹c: Lãt mÆt trong xoang mòi vµ chia lµm hai vïng: Formatted: French (France) + Niªm m¹c vïng h« hÊp (respiratory region) ë phÝa tr−íc, mµu hång, ®−îc phñbëi líp biÓu m« phñ ®¬n trô cã l«ng rung h−íng tõ trong ra ngoµi, xen kÏ cã c¸c tÕbµo h×nh ®µi tiÕt dÞch nhµy ®Ó b¶o vÖ, c¶n bôi vµ lµm Èm kh«ng khÝ. Líp ®Öm cã c¸c tuyÕn h×nh èng dÉn dÞch nhÇy ra xoang mòi. Formatted: French (France) M¹ch qu¶n cã kh¶ n¨ng tr−¬ng në s−ëi Êm kh«ng khÝ tr−íc khi vµo phæi. + Niªm m¹c vïng khøu gi¸c (region for smell sensory) ë phÝa sau, mµu vµnghoÆc n©u BiÓu m« phñ cã c¬ quan thô c¶m cu¶ c¸c tÕ bµo thÇn kinh khøu gi¸c. Líp ®Öm Ýt c¸c tuy ...