Bài giảng Giải phẫu thú y - Chương X: Hệ thần kinh (Nguyễn Bá Tiếp)

Đảm bảo mối quan hệ thống nhất giữa cơ thể với môi trường và giữa các cơ quan trong cơ thể, thần kinh thực hiện chức năng thông qua tính cảm ứng. Dựa vào cơ chế hoạt động hệ thần kinh được chia thành: thần kinh động vật và thần kinh thực vật.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Giải phẫu thú y - Chương X: Hệ thần kinh (Nguyễn Bá Tiếp) Formatted: LeftNguyÔn B¸ TiÕp §¹i häc N«ng nghiÖp I Bµi g¶ng Gi¶i phÉu Thó y Deleted: NguyÔn B¸ TiÕp Anatomie - Histologie Ch−¬ng X: hÖ thÇn kinh Formatted: German (Germany) Neurologia Nervous system§¹i c−¬ng vÒ hÖ thÇn kinh - §¶m b¶o mèi quan hÖ thèng nhÊt gi÷a c¬ thÓ víi m«i tr−êng vµ gi÷a c¸cc¬ quan trong c¬ thÓ, kinh thùc hiÖn chøc n¨ng th«ng qua tÝnh c¶m øng. - Dùa vµo c¬ chÕ ho¹t ®éng, hÖ thÇn kinh ®−îc ph©n thµnh: thÇn kinh®éng vËt vµ thÇn kinh thùc vËt. ThÇn kinh ®éng vËt ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng cña c¬ v©n vµ ho¹t ®éng theoý muèn. ThÇn kinh thùc vËt ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng cña c¸c c¬ tr¬n, c¬ d−íida, hÖ thèng m¹ch qu¶n, c¸c tuyÕn (ho¹t ®éng tù chñ). - VÒ ph−¬ng diÖn gi¶i phÉu hÖ thÇn kinh ®−îc ph©n thµnh: ThÇn kinh trung −¬ng gåm n·o vµ tuû sèng; ThÇn kinh ngo¹i vi gåm c¸c d©y thÇn kinh, c¸c h¹ch thÇn kinh. * Sù ph©n chia chØ lµ t−¬ng ®èi. Ho¹t ®éng cña hÖ thÇn kinh chÞu sù ®iÒukhiÓn cña vá ®¹i n·o.1.Trung −¬ng thÇn kinh (central nervous system; CNS)1.1. Mµng n·o tuû: (the meninges) Lµ nh÷ng líp mµng cã cÊu t¹o d¹ng tæ chøc liªn kÕt bao bäc n·o vµ tuûsèng. Mµng n·o tuû gåm 3 líp: - mµng cøng - mµng nhÖn - mµng nu«i1.1.1. Mµng tuû sèng (1) Mµng cøng(dura mater) lµ líp dµy nhÊt, dai vµ ch¾c bao bäc theochiÒu däc cña tuû sèng. Gi÷a mµng cøng vµ mÆt trong èng sèng cßn mét kho¶ng gäi lµ khoangtrªn cøng (cavum epidurale; epidural space) chøa c¸c d©y thÇn kinh tuû,m¹ch qu¶n, tæ chøc liªn kÕt, vµ mì. Khi g©y tª tuû sèng, thuèc tª ®−îc tiªmvµo khoang nµy.. (2) Mµng nhÖn (arachnoid mater): N»m phÝa trong mµng cøng CÊu t¹o b»ng tæ chøc liªn kÕt sîi xèp, Trªn mµng cã nhiÒu m¹ch qu¶n, thÇn kinh. MÆt d−íi cã c¸c chåi m¹ch. Gi÷a mµng nhÖn vµ mµng cøng l¸ xoang d−íi cøng (subdural space) cãchøa mét l−îng rÊt nhá thanh dÞch (3) Mµng nu«i (pia mater): Lµ líp mµng trong cïng vµ phñ lªn bÒ mÆttuû sèng. HÖ thÇn kinh 114 Formatted: LeftNguyÔn B¸ TiÕp §¹i häc N«ng nghiÖp I Bµi g¶ng Gi¶i phÉu Thó y Deleted: NguyÔn B¸ TiÕp Anatomie - Histologie Gi÷a mµng nhÖn vµ mµng nu«i cã xoang d−íi nhÖn (cavumsuparachnoidale; sub arachnoidal space) Trong xoang chøa c¸c chåi m¹ch cña mµng nhÖn, c¸c m¹ch qu¶n vµ ®ÆcbiÖt ®−îc lÊp ®Çy bëi dÞch n·o tuû (cerebrospinal fluid).1.1.2. Mµng n·o (1) Mµng cøng (dura mater encephali): Lãt trong hép sä vµ phñ mÆtngoµi n·o, mµng nµy dai ch¾c vµ dÝnh s¸t vµo mÆt trong cña hép sä. M¹t ngoµi cã nh÷ng tÕ bµo dÑp vµ gi¸u m¹ch m¸u; mÆt trong nh½n Trong mµng cøng cã c¸c xoang lµ n¬i t¸ch mµng cøng thµnh hai l¸, ®©ylµ n¬i thu håi m¸u tÜnh m¹ch. Mµng cøng biÖt ho¸ thµnh c¸c cÊu tróc sau: -liÒm n·o (the falx cerebri):h×nh l−ìi liÒm, ng¨n c¸ch hai b¸n cÇu ®¹i n·o. -lÒu n·o (the tentorium cerebelli) : ng¨n c¸ch b¸n cÇu ®¹i n·o vµ tiÓu n·o. -gÊp nÕp tuyÕn yªn hay vßm hè yªn (diaphragama sellae) : lµ phÇn gÊpnÕp n»m ë mÆt d−íi n·o, bao bäc lÊy tuyÕn yªn, cñ vó µ cñ tro. Formatted: Portuguese (Brazil) (2) Mµng nhÖn (arachnoidea encephali): N»m trong mµng cøng, chøac¸c mao m¹ch vµo nu«i n·o vµ lµ n¬i sinh ra dÞch n·o tuû. Gi÷a mµng cøng vµ mµng nhÖn cã xoang d−íi cøng (3) Mµng nu«i (pia mater encephali): Lµ líp mµng trong cïng len láigi÷a c¸c håi n·o. Cêu t¹o b»ng m« liªn kÕt sîi xèp cïng c¸c yÕu tè ®µn håi. M¹ch m¸u trªn mµng nu«i to¶ thµnh hÖ thèng m¹ng l−íi dµy ®Æc ®¶mb¶o dinh d−ìng cho n·oCNTY C¸c tÜnh m¹ch thu håi m¸u ®æ vÒ hÖ thèng xoang cña mµg cøng. Gi÷a mµng nhÖn vµ mµng nu«i cã xoang d−íi nhÖn chøa dÞch n·o tuû.Xoang d−íi nhÖn th«ng víi xoang d−íi nhÖn ë tuû sèng vµ èng gi÷a tuûsèng qua hai lç Magiendier vµ Luchka ë chç tiÕp gi¸p gi÷a hµnh n·o vµ tiÓun·o.1.2. Tuû sèng: meddula spinaris; spinal cord1.2.1. VÞ trÝ N»m trong èng sèng, kÐo dµi tõ lç chÈm tiÕp gi¸p víi hµnh tuû ®Õn x−¬ngkhum vµ ®−îc mµng n·o tuû bao bäc.1.2.2. H×nh th¸i - Cã d¹ng h×nh trô - Hai bªn tuû sèng ph¸t ra c¸c ®«i d©y thÇn kinh. - Ngang víi c¸nh tay cã ph×nh c¸nh tay ph¸t ra c¸c d©y thÇn kinh t¹othµnh ®¸m rèi c¸nh tay (gåm ba ®«i day cæ cuèi vµ hai ®«i d©y thÇn kinhl−ng ®Çu).. - PhÇn h«ng cã ph×nh h«ng ph¸t ra c¸c ®«i d©y thÇn kinh t¹o ...