Bài giảng Giới thiệu môn Sinh lý bệnh - BS. CK1. Đào Thanh Hiệp

Bài giảng Giới thiệu môn Sinh lý bệnh do BS. CK1. Đào Thanh Hiệp cung cấp cho người học những kiến thức tổng quát về định nghĩa, vị trí, tính chất và vai trò, phương pháp nghiên cứu của sinh lý bệnh. Để hiểu rõ hơn, mời các bạn tham khảo chi tiết nội dung bài giảng này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Giới thiệu môn Sinh lý bệnh - BS. CK1. Đào Thanh HiệpBS. CK1. Đào Thanh Hiệp 1I. ĐẠI CƢƠNG1. Định nghĩa: Sinh lý bệnh là môn học về những thayđổi chức năng của cơ thể, cơ quan, mô và tế bào khichúng bị bệnh.Nội dung môn học: 2 nội dung lớn Sinh lý bệnh cơ quan (tuần hoàn, tiêu hóa…) Sinh lý bệnh đại cương (quá trình viêm, sốt…) 2II. VỊ TRÍ Môn tiền lâm sàng Cái nền của môn sinh lý bệnh: -Sinh lý học -Hóa sinh Là cơ sở của các môn lâm sàng -Bệnh học cơ sở -Bệnh học lâm sàng -Dự phòng biến chứng và hậu quả của bệnh -Phòng bệnh nói chung và chăm sóc sức khỏe 3III. TÍNH CHẤT, VAI TRÒ1. Tính tổng hợp: vận dụng kết quả nhiều môn khoa họckhác nhau2. Sinh lý bệnh là cơ sở của y học hiện đại3. Là môn lý luận: giúp người học tìm được phươnghướng tốt trong công việc ở lâm sàng. Cụ thể trong cáckhâu: Chẩn đoán, hội chẩn, tiên lượng bệnh Chỉ định xét nghiệm, nghiêm pháp Biện luận kết quả xét nghiệm, và nghiệm pháp thăm dò 4IV. PHƢƠNG PHÁP NGUYÊN CỨU1. Phương pháp thực nghiệm:Xuất phát từ quan sát khách quan các hiện tượng thiênnhiên (trong y học là các hiện tượng bệnh lý), sau đódùng các hiểu biết đã được chứng minh từ trước để giảinghĩa chúng, cuối cùng là dùng một hay nhiều thựcnghiệm để chứng minh sự đúng sai của giả thuyết 52. Các bước trong một nguyên cứu thựcnghiệm Bước 1: Quan sát và đề xuất Bước 2: đề ra giả thuyết Bước3: Chứng minh giả thuyết bằng các thực nghiệm 63. Đức tính phải có Tỉ mỉ Chính xác Trung thực 74. Vận dụng trong thực tiễn lâm sàng Quan sát Đề giả thuyết Chứng minh giả thuyết 8I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM1. Thời mông muội: Bệnh là sự trừng phạt củacác đấng siêu linh đối với con người ở trần thế2. Thời văn minh cổ đại: Quan niệm về bệnhkhá duy vật và biện chứng.3. Thời trung cổ và phục hưng:A, Trung cổ: các quan điểm tiến bộ bị đàn áp,nếu trái với những tín điều trong tin thánh,khoa học lâm vào tình trang trì trệ, thụt lùiB. Thời phục hưng: có những bước phát triểnhơn. 94. Thế kỷ 18-19Phát triển của y học với sự vững mạnh 2 môn:Giải Phẫu và Sinh lý học-Một số quan điểm chủ yếu Thuyết bệnh lý tế bào (bệnh là do tế bào bị tổn thương, hoặc tế bào lành nhưng thay đổi về số lượng, vị trí, thời điểm xuất hiện) Thuyết rối loạn hằng định nội mô (bệnh xuất hiện khi có rối loạn hằng định nội mô trong cơ thể) 10II. QUAN NIỆM VỀ BỆNH HIỆN NAY1. Những yếu tố liên quan Hiểu về bệnh qua quan niệm sức khỏe Những yếu tố để định nghĩa bệnh Mức độ trừu tượng và mức cụ thể trong xác định bệnh 112. Vài khái niệm và thuật ngữ-Xếp loại bệnh: phân loại theo Cơ quan mắc bệnh: tim, phổi, gan, thận… Nguyên nhân gây bệnh: nhiễm khuẩn, nghề nghiệp Tuổi và giới: bệnh sản phụ, bệnh nhi, bệnh lão Sinh thái, địa lý: bệnh nhiệt đới, bệnh xứ lạnh… Bệnh sinh: dị ứng, tự miễn, viêm… 123. Các thời kỳ của 1 bệnh-Thời kỳ ủ bệnh: không có biểu hiện lâm sàng-Thời kỳ khởi phát: xuất hiện các triệu chứngđầu tiên, khó chẩn đoán, xét nghiệm có vai tròlớn-Thời kỳ toàn phát: triệu chứng đầy đủ và điểnhình nhất, tuy nhiên vẫn có những thể khôngđiển hình-Thời kỳ kết thúc: kết quả khác nhau tùy bệnh,tùy cá thể: khỏi, chết, di chứng, trở thành mạntính… 13III. QUÁ TRÌNH BỆNH LÝ VÀ TRẠNG THÁI BỆNHLÝ1. Quá trình bệnh lý:-tập hợp các phản ứng tại chổ và toàn thântrước tác nhân gây bệnh, diễn biến theo thờigian, dài hay ngắn tùy thuộc vào tương quangiữa yếu tố gây bệnh và đặc tính đề kháng củacơ thể-quá trình bệnh lý vẫn có thể diễn tiến khinguyên nhân đã ngừng 142. Trạng thái bệnh lý-Cũng là quá trình bệnh lý, diễn tiến chậmchạp, có khi coi như không diễn tiến-Trong đa số trường hợp trạng thái bệnh lý làhậu quả của quá trình bệnh lý-Đôi khi trạng thái bệnh lý chuyển thành quátrình bệnh lý 15IV. DIỄN TIẾN VÀ KẾT THÚC CỦA BỆNH1. Các thời kỳ của một bệnha. Thời kỳ tiềm tàng-Kể từ lúc bệnh nguyên tác dụng lên cơ thểcho đến khi xuất hiện những dấu hiệu đầu tiên-Đối với bệnh nhiễm khuẩn, đó là thời kỳ ủbệnh 16b. Thời kỳ khởi phát-Từ vài biểu hiện đầu tiên cho đến khi có đầyđủ triệu chứng của bệnh-Thời gian dài hay ngắn tùy mỗi bệnh 17c. Thời kỳ toàn phát-Các triệu chứng đặc trưng xuất hiện đầy đủ-Có thể thiếu một số triệu chứng nào đó(gọi là các thể không điển hình của bệnh) 18d. Thời kỳ kết thúcBệnh có nhiều các kết thúc+ Khỏi bệnh Khỏi hoàn toàn (sốt xuất huyết, quai bị, mất máu…) Khỏi không hoàn toàn (vết thương cánh tay làm vận động yếu đi, van tim nhân tạo…) Để lại di chứng (sau viêm não trí khôn giảm sút, gãy xương di lệch…) Để lại trạng thái bệnh lý (do chấn thương bị cắt cụt ngón tay…) 19+ Chuyển sang mạn tính-giảm hẳn tốc độ tiến triển-có bệnh không bao giờ mạn tính (sốc, mấtmáu, điện giật…)-có bệnh rất dễ chuyển sang mạn tính (viêmđại tràng, lỵ, lao khớp…)-phân biệt tái phát và tái nhiễm: cả 2 đều làmắc lại bệnh cũTái phát: ...