Bài giảng Lý luận giáo dục: Phần 2

Tài liệu Lý luận giáo dục - Phần 2 gồm nội dung của chương 2 và chương 3, trình bày về lý luận giáo dục - mục tiêu, nội dung và phương pháp học tập, nhà trường trung học và người giáo viên trung học - mục tiêu, nội dung và phương pháp học tập. Mời bạn đọc cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Lý luận giáo dục: Phần 2 Chương 2 LÝ LU N GIÁO D C ***M C TIÊU, N I DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP H C T P Lý lu n giáo d c (thu t ng giáo d c ñư c dùng theo nghĩa h p) là m t bph n c a Giáo d c h c hay Sư ph m h c ñ i cương. Lý lu n giáo d c nghiên c ub n ch t c a quá trình giáo d c, thi t k n i dung, xác ñ nh các nguyên t c, cácphương pháp giáo d c, ñánh giá k t qu giáo d c theo ñúng m c tiêu và yêu c ugiáo d c nh m hình thành nh ng quan ñi m, tư tư ng, tình c m và ph m ch t nhâncách cho HS. ðây là cơ s lý lu n khoa h c c a công tác giáo d c ph m ch t nhân cách HStrong nhà trư ng nói chung và công tác ch nhi m l p nói riêng. YÊU C U Sau khi h c xong chương này sinh viên: - Có ki n th c hi u bi t v quá trình giáo d c (Khái ni m, c u trúc, ñ c ñi m,b n ch t, tính quy lu t và logíc c a quá trình giáo d c Trung h c) cũng như m ctiêu, nhi m v mà ngư i GV c n th c hi n trong quá trình giáo d c; có ki n th c,hi u bi t v các nguyên t c c n tuân th và v vi c xây d ng n i dung, l a ch nphương pháp giáo d c m t cách khoa h c. - Có k năng: + Nghiên c u và tích lũy kinh nghi m giáo d c qua các tài li u lý lu n vàth c ti n. + Liên h và rút ra ñư c nh ng bài h c c n thi t cho b n thân t nh ng lýlu n cơ b n v giáo d c, t nh ng tình hu ng giáo d c. + Bư c ñ u rèn luy n các k năng giáo d c nói chung qua các ho t ñ ng h ct p và th c hành môn h c, nh t là qua h c h p tác và x lý các tình hu ng giáo d c. - Có quan ñi m duy v t bi n ch ng trong nghiên c u, liên h và v n d ngtri th c cơ b n v giáo d c. Ý th c ñư c v th , vai trò và trách nhi m v to l n c angư i GV trong quá trình giáo d c ph c v s nghi p công nghi p hóa, hi n ñ i hóac a ñ t nư c hi n nay; cũng như ý th c ñư c nh ng thách th c, ñòi h i ñ i v ingư i GV v ph m ch t và năng l c sư ph m c a công tác này ñ t ñó chăm lo rènluy n nh ng ph m ch t và năng l c giáo d c HS trong quá trình ñào t o sư ph m. N I DUNG N i dung c a chương Lý lu n giáo d c bao g m: - Quá trình giáo d c - Nguyên t c giáo d c - N i dung giáo d c - Phương pháp giáo d c PHƯƠNG PHÁP Trong quá trình h c t p chương này, sinh viên lĩnh h i tri th c lý lu n cơ b nqua vi c t nghiên c u tài li u là chính. Các ti t h c trên l p s t p trung vào cácho t ñ ng chính như: Gi i quy t tình hu ng sư ph m, trao ñ i nhóm nh và th olu n trên l p, h th ng hóa tri th c. SV ñư c t o cơ h i luy n t p m t s k năng 82giáo d c, x lý tình hu ng, h c h p tác...chu n b cơ s lý lu n cho ho t ñ ng giáod c HS, nh t là công tác ch nhi m l p trong ñ t Ki n t p sư ph m h c kỳ V. 2.1. QUÁ TRÌNH GIÁO D C 2.1.1. Khái ni m quá trình giáo d c Khái ni m: Quá trình giáo d c là quá trình ho t ñ ng ph i h p gi a nhà giáod c và ñ i tư ng giáo d c trong ñó, ho t ñ ng c a nhà giáo d c ñóng vai trò chñ o, ho t ñ ng c a ñ i tư ng giáo d c ñóng vai trò ch ñ ng, tích c c nh m hìnhthành cho ñ i tư ng giáo d c ý th c cá nhân và nh ng hành vi, thói quen phù h pv i nh ng chu n m c xã h i qui ñ nh. Ví d : Giáo d c cho HS ý th c ñư c các n i qui h c t p và th c hi n t t cácn i qui ñó (có hành vi, thói quen phù h p v i nh ng yêu c u mà n i qui h c t p quiñ nh như: ñi h c ñúng gi , không nói chuy n riêng trong gi h c...) Trong khái ni m th hi n: - Quá trình giáo d c di n ra s tác ñ ng qua l i th ng nh t bi n ch ng gi anhà giáo d c và ñ i tư ng giáo d c. - Trong s tương tác này, tác ñ ng c a nhà giáo d c gi vai trò ch ñ o cònHS v a là ñ i tư ng ch u s tác ñ ng c a nhà giáo d c v a là ch th ch ñ ng, tíchc c t hoàn thi n b n thân. - M c ñích nh m giáo d c cho HS có ý th c và hành vi thói quen cư x ñúngñ n trong các ho t ñ ng và các m i quan h xã h i. Trong nhà trư ng, m t giáo d c này thư ng ñư c g i là giáo d c tư tư ng,chính tr , ñ o ñ c, tác phong hay giáo d c ñ o ñ c. 2.1.2. C u trúc c a quá trình giáo d c Cũng gi ng như quá trình d y h c, c u trúc c a quá trình giáo d c là c utrúc-h th ng. C u trúc c a quá trình giáo d c bao g m các thành t sau: 1). Nhà giáo d c (GV) Nhà giáo d c có th là m t cá nhân hay m t t p th . ðây là ch th c anh ng tác ñ ng giáo d c ñ n ñ i tư ng giáo d c. Trong s các nhà giáo d c c a nhàtrư ng, l c lư ng ñông ñ o nh t là GV. 2). ð i tư ng giáo d c (HS) ð i tư ng giáo d c cũng có th là m t cá nhân hay m t t p th . ðây là ñ itư ng ch u s tác ñ ng c a nhà giáo d c. ð i tư ng giáo d c ñ ng th i là ch th tgiáo d c. Trong nhà trư ng, HS là l c lư ng ñông ñ o các ñ i tư ng giáo d c. Nhà giáo d c và ñ i tư ng giáo d c là hai thành t trung tâm c a quá trìnhgiáo d c. Hai thành t này tác ñ ng qua l i v i nhau (GV HS). Trong ñó,ho t ñ ng c a nhà giáo d c ñóng vai trò ch ñ o, ho t ñ ng c a ñ i tư ng giáo d cñóng vai trò ch ñ ng. Trong quá trình ho t ñ ng ph i h p ñó, GV giúp HS trư ch t xác ñ nh ñư c m c ñích-nhi m v ph n ñ u rèn luy n nhân cách; t ñó xác ñ nhn i dung và phương pháp rèn luy n nh m ñ t ñư c m c ñích ñ ra. 3). M c ñích và nhi m v giáo d c (Mð-NVGD) M c ñích giáo d c nh m hình thành HS nh ng ph m ch t và năng l c c nthi t c a ngư i công dân, ngư i lao ñ ng trong xã h i m i. ð th c hi n ñư c m c ñích này, quá trình giáo d c c n hoàn thành banhi m v : - Hình thành và phát tri n HS ý th c cá nhân v các chu n m c xã h i quiñ nh. 83 - Hình thành và phát tri n HS thái ñ (xúc c m, tình c m) tích c c ñ i v icác chu n m c xã h i. - Hình thành và phát tri n HS h th ng hành vi và nh ng thói quen hành viphù h p v i nh ng chu n m c xã h i qui ñ nh. MðGD là thành t có v trí hàng ñ u và ñóng vai trò ñ nh hư ng cho s v nñ ng, phát tri n c a cá ...