Bài giảng Lý sinh: Phần 1 - Trường ĐH Võ Trường Toản

Bài giảng Lý sinh kết cấu gồm 9 chương và được chia thành 2 phần, phần 1 gồm 5 chương đầu, cung cấp cho sinh viên những nội dung về: các nguyên lý nhiệt động và ứng dụng trong y học; vận chuyển vật chất trong cơ thể sinh vật; lý sinh tuần hoàn và lý sinh hô hấp; ứng dụng của sóng âm và siêu âm trong y học; các hiện tượng điện trên cơ thể sống;... Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung bài giảng!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Lý sinh: Phần 1 - Trường ĐH Võ Trường Toản TRÖÔØN G ÑAÏI HOÏC VOÕ TRÖÔØNG TOAÛN KHOA DƯỢC  BÀI GIẢNG MÔN HỌC LÝ SINH Đơn vị biên soạn: KHOA DƯỢC XÁC NHẬN BCN KHOA DƯỢC Hậu Giang – Năm 2018 MỤC LỤC Chương 11: CÁC NGUYÊN LÝ NHIỆT ĐỘNG VÀ ỨNG DỤNG TRONG Y HỌC.106  11.1. Nguyên lý thứ nhất nhiệt động học và ứng dụng trong y học................106  11.2. Nguyên lý thứ hai nhiệt động học và ứng dụng trong y học ............108  Chương 12: VẬN CHUYỂN VẬT CHẤT TRONG CƠ THỂ SINH VẬT ...........113  12.1. Các hiện tượng vận chuyển vật chất cơ bản trong cơ thể sinh vật.........113  12.2. Sự vận chuyển của vật chất qua màng tế bào .......................................121  Chương 13: LÝ SINH TUẦN HOÀN VÀ LÝ SINH HÔ HẤP .............................134  13.1. Lý sinh tuần hoàn ...................................................................................134  13.2. Lý sinh hô hấp........................................................................................146  Chương 14: ỨNG DỤNG CỦA SÓNG ÂM VÀ SIÊU ÂM TRONG Y HỌC .....154  14.1. Ứng dụng của sóng âm...........................................................................154  14.2. Ứng dụng của siêu âm............................................................................162  Chương 15: CÁC HIỆN TƯỢNG ĐIỆN TRÊN CƠ THỂ SỐNG .........................168  15.1. Hiện tượng điện sinh vật - cơ chế phát sinh và lan truyền...................168  15.2. Cơ chế dẫn truyền sóng hưng phấn từ thần kinh đến cơ........................175  15.3. Tác dụng của dòng điện lên cơ thể và ứng dụng trong điều trị......................184  Chương 16: QUANG SINH HỌC ..........................................................................189  16.1. Cơ chế hấp thụ ánh sáng và phát sáng ...................................................189  16.2. Tác dụng của ánh sáng lên cơ thể sống..................................................199  16.3. Mắt và dụng cụ bổ trợ ............................................................................203  16.4. Laser và ứng dụng trong y học...............................................................216  Chương 17: Y HỌC PHÓNG XẠ VÀ HẠT NHÂN ..............................................226  17.1. Tia phóng xạ...........................................................................................226  17.2. Tác dụng sinh học của bức xạ ion hoá......................................................234  17.3. Ứng dụng của tia phóng xạ trong y học và an toàn phóng xạ................237  Chương 18: BỨC XẠ RƠNGHEN (TIA X) VÀ ỨNG DỤNG .............................243  18.1. Hiện tượng bức xạ tia x và ứng dụng trong y học..................................243  18.2. Kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính và ứng dụng.............................................248  Chương 19: PHƯƠNG PHÁP CỘNG HƯỞNG TỪ HẠT NHÂN ........................253  19.1. C¬ së vËt lý cña ph−¬ng ph¸p céng h−ëng tõ h¹t nh©n..........................253  19.2. Chôp ¶nh c¾t líp céng h−ëng tõ h¹t nh©n ..............................................259  TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................264  Chương 11 CÁC NGUYÊN LÝ NHIỆT ĐỘNG VÀ ỨNG DỤNG TRONG Y HỌC 11.1. NGUYÊN LÝ THỨ NHẤT NHIỆT ĐỘNG HỌC VÀ ỨNG DỤNG TRONG Y HỌC 11.1.1. Hệ nhiệt động (Hệ thống nhiệt động) Mọi tập hợp các vật được xác định hoàn toàn bởi một số các thông số vĩ mô độc lập với nhau, được gọi là hệ vĩ mô hay hệ nhiệt động (gọi tắt là hệ). Tất cả các vật ở bên ngoài hệ được gọi là môi trường. Mọi hệ có thể được chia làm hai loại: Hệ cô lập và hệ không cô lập. Hệ cô lập là hệ không trao đổi vật chất với môi trường bên ngoài. Hệ không cô lập gồm hệ kín và hệ mở. - Hệ kín là hệ không trao đổi vật chất, nhưng có trao đổi với môi trường bên ngoài. - Hệ mở là hệ trao đổi cả vật chất và năng lượng với môi trường bên ngoài. Hệ sinh vật là một hệ mở vì nó luôn luôn trao đổi vật chất và năng lượng với môi trường xung quanh. Tuy nhiên, hệ sinh vật khác với hệ mở khác ở ba điểm. - Cơ thể sinh vật là dạng tồn tại đặc biệt của protit và các chất khác tạo thành cơ thể. - Cơ thể có khả năng tự tái tạo - Cơ thể có khả năng tự phát triển 11.1.2. Nguyên lý thứ nhất nhiệt động học Theo định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng ta có: “Năng lượng không tự nhiên sinh ra và cũng không tự nhiên mất đi mà nó chỉ biến đổi từ dạng này sang dạng khác”. Năng lượng của hệ bao gồm động năng, thế năng và nội năng của hệ. W = W d + Wt + U (11.1) Trong đó: Động năng (Wd) là phần năng lượng ứng với chuyển động có hướng của cả hệ. Thế năng (Wt) ứng với phần năng lượng tương tác của hệ trong trường lực. 106 Nội năng (U) là năng lượng bên trong của hệ bao gồm động năng và thế năng của các phân tử, nguyên tử, điện tử trong nguyên tử và cả phần năng lượng trong hạt nhân của nguyên tử. Nội năng là một hàm trạng thái tại các trạng thái khác nhau thì có những giá trị khác nhau. * Phát biểu nguyên lý 1 Độ biến thiên năng lượng toàn phần ΔW của hệ trong một quá trình biến đổi có giá trị bằng tổng công A và nhiệt lượng Q mà hệ nhận được trong quá trình biến đổi đó. Biểu thức: ΔW = A + Q (11.2) Theo định luật bảo toàn cơ năng của hệ Wd + Wt = const nên ΔW = ΔU do đó ΔU = A + Q. Phát biểu nguyên lý một cách khác ta có độ biến thiên nội năng của hệ có giá trị bằng công và nhiệt mà hệ nhận được trong quá trình biến đổi đó. H ...