Bài giảng Nghiệp vụ ngân hàng thương mại: Bài 3 - ThS. Đặng Hương Giang

Bài giảng Nghiệp vụ ngân hàng thương mại: Bài 3 với mục tiêu giúp các bạn có thể phân tích được khái niệm, đặc điểm các khoản mục tài sản của Ngân hàng thương mại. Trình bày được nội dung các nghiệp vụ sử dụng vốn của Ngân hàng thương mại. Phân tích được mối quan hệ giữa tài sản và nguồn vốn của Ngân hàng thương mại
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Nghiệp vụ ngân hàng thương mại: Bài 3 - ThS. Đặng Hương Giang BÀI 3: TÀI SẢN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ThS. Đặng Hương Giang Giảng viên trường Đại học Kinh tế Kỹ thuật Công nghiệp Tình huống khởi động Bối cảnh: Ngân hàng nhà nước Việt Nam tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với các khoản tiền gửi dưới 12 tháng từ 3% lên 5%. Nội dung: Nhân viên nguồn vốn: Do tỷ ngân hàng nhà nước tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với các khoản tiền gửi dưới 12 tháng từ 3% lên 5% nên tháng tới, mức dự trữ bắt buộc của ngân hàng chúng ta gửi về ngân hàng nhà nước sẽ tăng đáng kể? Nhân viên tín dụng: Sự thay đổi dự trữ bắt buộc sẽ làm ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng của chúng tôi, quy mô tín dụng sẽ bị thu hẹp. Giám đốc ngân hàng: Đề nghị phòng đầu tư tính toán điều chỉnh vốn cho hoạt động đầu tư và kinh doanh chứng khoán, rút vốn từ các khoản đầu tư kém hiệu quả về để bổ sung vốn cho nghiệp vụ tín dụng. Đặt câu hỏi: Tài sản của ngân hàng thương mại bao gồm các khoản mục gì? Đặc điểm của từng khoản mục. Mối liên hệ giữa chúng như thế nào? 2 Mục tiêu bài học 1 Phân tích được khái niệm, đặc điểm các khoản mục tài sản của Ngân hàng thương mại. 2 Trình bày được nội dung các nghiệp vụ sử dụng vốn của Ngân hàng thương mại. 3 Phân tích được mối quan hệ giữa tài sản và nguồn vốn của Ngân hàng thương mại. 3 Cấu trúc nội dung 3.1. Tổng quan về tài sản Ngân hàng thương mại 3.2. Nội dung, đặc điểm các khoản mục tài sản của Ngân hàng thương mại 3.3. Mối quan hệ giữa tài sản và nguồn vốn của Ngân hàng thương mại 4 3.1. Tổng quan về tài sản ngân hàng thương mại 3.1.1. Khái niệm 3.1.2. Phân loại 5 3.1.1. Khái niệm • Tài sản của ngân hàng là toàn bộ tài sản có giá trị mà ngân hàng hiện có quyền sở hữu hoặc có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đọat một cách hợp pháp. • Là tài sản được hình thành trong quá trình sử dụng nguồn vốn của Ngân hàng thương mại. 6 3.1.2. Phân loại • Căn cứ vào hình thức tồn tại: ▪ Tài sản thực; ▪ Tài sản tài chính; ▪ Tài sản vô hình. • Căn cứ vào nguồn gốc hình thành: ▪ Tài sản hình thành từ nguồn vốn chủ sở hữu; ▪ Tài sản hình thành từ vốn tích lũy trong quá trình kinh doanh; ▪ Tài sản hình thành từ vốn huy động và tài sản hình thành từ vốn đi vay... • Căn cứ vào vị trí trong bảng tổng kết tài sản: ▪ Tài sản nội bảng; ▪ Tài sản ngoại bảng. Tổng tài sản = Vốn chủ sở hữu + Nợ phải trả 7 3.2. Nội dung, đặc điểm các khoản mục tài sản của ngân hàng thương mại 3.2.1. Ngân quỹ. 3.2.2. Chứng khoán. 3.2.3. Tín dụng. 3.2.4. Tài sản khác. 8 3.2.1. Ngân quỹ Khái niệm • Là những loại tài sản không sinh lợi được nắm giữ chủ yếu nhằm mục đích đảm bảo dự trữ bắt buộc của Ngân hàng nhà nước, đảm bảo khả năng thanh toán, chi trả cho người gửi tiền, thanh toán bù trừ và đáp ứng được nhu cầu vốn khả dụng của ngân hàng. • Theo luật định, các ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng khác phải duy trì một phần tài sản của họ dưới hình thức dự trữ pháp định gồm tiền mặt hoặc tiền gửi Ngân hàng nhà nước hoặc các tổ chức tín dụng khác. Mục đích • Đáp ứng các nhu cầu rút tiền. • Thỏa mãn các nhu cầu xin vay mới. • Chi trả chi phí cho các hoạt động khác của ngân hàng. 9 3.2.1. Ngân quỹ Thành phần • Ngân quỹ gồm các loại chủ yếu sau: ▪ Tiền mặt tại quỹ. ▪ Tiền gửi tại Ngân hàng nhà nước. ▪ Tiền gửi tại các tổ chức tín dụng khác • Tiền mặt tại quỹ là một tài sản quan trọng của khoản mục ngân quỹ. Tiền mặt được duy trì tại ngân hàng để đáp ứng một phần yêu cầu dự trữ pháp định. Vì lý do sinh lời mà các nhà quản lý ngân hàng giữ nó ở một mức tỷ lệ nhất định đảm bảo thanh khoản. 10 3.2.1. Ngân quỹ Tiền mặt tại quỹ • Thành phần: Nội tệ, ngoại tệ, đá quý… • Tính chất: ▪ Tính thanh khoản – tính lỏng cao nhất, đáp ứng nhu cầu chi trả thường xuyên. ▪ Gắn với chi phí phát sinh như: bảo quản, đếm, vận chuyển. ▪ Tài sản không sinh lời => giữ ngân quỹ ở mức thấp nhất có thể. ▪ Lượng dự trữ phụ thuộc vào nhu cầu chi tiêu và khả năng thu hút tiền mặt mỗi thời kỳ, khoảng cách giữa trung tâm tiền tệ và ngân hàng. 11 3.2.1. Ngân quỹ Tiền gửi tại Ngân hàng nhà nước • Thành phần: ▪ Tiền gửi đáp ứng nhu cầu giao dịch và thanh toán bù trừ. ▪ Tiền gửi để duy trì dự trữ bắt buộc theo tỷ lệ qui định. ▪ Số tiền dự trữ bắt buộc = Nguồn vốn huy động x Tỷ lệ dự trữ bắt buộc 12 3.2.2. Chứng khoán Mục đích • Thanh khoản và đa dạng hóa tài sản. • Bù trừ rủi ro tín dụng trong danh mục cho vay. • Cung cấp nguồn thanh khoản dự phòng cho ngân hàng. • Giúp cho ngân hàng giảm số thuế phải nộp nhưng vẫn tăng thu nhập. 13 3.2.2. Chứng khoán Thành phần • Chứng khoán đầu tư. • Chứng ...