Bài giảng Nội cơ sở 1 - Bài 18: Khám cơ xương khớp

Bài 18 - Khám cơ xương khớp. Bài giảng này giúp người học có thể: Trình bày cách hỏi bệnh, thăm khám và phát hiện các triệu chứng liên quan đến cơ xương khớp, yêu cầu những xét nghiệm cần thiết, khám một số khớp đặc biệt.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Nội cơ sở 1 - Bài 18: Khám cơ xương khớp Khámcơxươngkhớp KHÁMCƠXƯƠNGKHỚPMụctiêu1. Trìnhbàycáchhỏibệnh,thămkhámvàpháthiệncáctriệuchứngliênquan đếncơxươngkhớp.2. Yêucầunhữngxétnghiệmcầnthiết3. KhámmộtsốkhớpđặcbiệtI.TRIỆUCHỨNGLÂMSÀNG1.Dấuhiệucơnăng1.1.ĐaukhớpLàtriệuchứngrấthaygặp,thườngbệnhnhânđikhámbệnhvìlýdonày,nhưng cóhaiđiểmcầnchúýlà:Đaukhớpphảiphânbiệtvớiđauởphầnkhôngphảikhớpnhưđauxương,đau cơ,đauthầnkinh;nếukhôngchúýnhiềukhidẫnđếnsailầmtrongchẩnđoán.Vídụ:đauvùngbẹncóthể làđaukhớpháng,viêmcơ đáychậu,tổnthươngmạchđùi.Đaukhớpkhôngphảilàtriệuchứngkhôngphảichỉ cóbệnhkhớpmớicómàrấtnhiềubệnhcóbiểuhiệnđaukhớp,như cảmcúm,sốtrét,ungthư,rốiloạn thầnkinhchứcnăng.Vềdấuhiệuđaukhớp,tacóthểchialàmhailoại:1.1.1.Đaudoviêm(bấtkỳnguyênnhânnào)Đauliêntục,thườngđauvềđêm,nghỉngơikhôngbớt.1.1.2.Đaukhôngdoviêm(thoáihóa,dịdạng...)Đaukhivậnđộng,giảmvềđêm,khinghỉngơivàbấtđộng.Diễnbiến:+Dichuyển;viêmtừ khớpnàysangkhớpkhác,trongkhikhớpcủ khỏihoàn toàn,đâylàtínhchấtđặchiệucủabệnhthấpkhớpcấp.+Tiếntriển:viêmtăngdầnởtạikhớpvàtiếnsangkhớpkháctrongkhikhớpcũ vẫntồntại,phầnlớnlàcácloạikhớpmãntínhđềucódiễnbiếnnày.+Cốđịnh:tổnthươngtồntạiởkhớpđóvàcóthểnặngdầnlên,khôngsangcáckhớpkhác(nhưlaokhớp,thớikhớp,dịdạng...)+Haytáiphát:bệnhở khớpxuấthiệntừngđợt,kéodàimộtthờigianrồikhỏi,sauđótáiphát:thấpkhớpcấp,gouttecấptính,chảymáukhớpdobệnhưachảy máu,bệnhScholeinHenoch. Khámcơxươngkhớp1.2.CácrốiloạnvậnđộngDấuhiệu“cứngkhớpbuổisáng”làmộttriệuchứngkháđặcbiệt,buổisánglúc ngủdậy,bệnhnhâncảmthấykhớpxương(nhấtlàcáckhớpởhaibàntay)cứng đờ,khóvậnđộng,nhưngchỉ saumộtthờigian(từ vàichụcphútđếnvàigiờ) mớithấymềmmại,cửđộngdễdànghơn.Triệuchứngnàygặptrongviêmkhớp dạngthấp.Hạnchếvậnđộng;tùytheovị tríkhớpbịtổnthươngvàmứcđộ nặngnhẹ của bệnh,bệnhnhânthấyhạnchế vậnđộngnhư đilạidứngngồi,laođộng.Hạnchếvậnđộngdonhiềunguyênnhângâynên,cóthểhồiphụcđượcnếudođau, doviêm,ngượclạikhôngthểhồiphụckhidodínhhaybiếndạngkhớp.2.DấuhiệuthựcthểThămkhámkhớpphảikếtgiữaquansát,sờnắnvàlàmcácđộngtác,muốnvậyphảidựavàocácnguyêntắc:khikhámkhớpnhấtthiếtbệnhnhânphảicởibỏquầnáo,phảiđượckhámởcáctưthếđứng,nằm,ngồi.Thămkhámthứtựlầnlượttừtrênxuốngdướivàphảiđốichiếuhaibên.Quyđịnhcáchgọitêncáckhớp:Cộtsống:cộtsốngcổ,lưng,thắtlưng,cùngcụt.Tay:Vai,khuỷu,cổtay,bànngón,ngóngần,ngónxa.Chân:háng,gối,cổchân,ngónbànvàngóngần.Khithămkhám,tachủýpháthiệncácdấuhiệuthựcthể.2.1.Sưngkhớp Nhậnxét3mặtsauđấy:2.1.1.Vịtrívàsốlượng Xácđịnhcácvịtrí,mộthaynhiềukhớp,cáckhớpnhỏ ngoạibiênhaycáckhớplớngốcchi,cộtsốngthì ở nhữngđoạnnào?cóđốixứnghaykhôngđối xứng.Vịtrícáckhớptổnthươngcómộtgiátrịgiúpchochẩnđoánrấtquantrọng.Vídụtrongviêmkhớpdạngthấpbaogiờcũngthấyviêmởcáckhớphaibàntaycó tínhchấtđốixứng. Về số lượngkhớpcũngcómộtgiátrị giúpchochẩnđoán,trongthựctế ngườitaphânralàm3loại:mộtkhớp,mộtsốkhớpvàđakhớp.2.1.2.TínhchấtsưngCóđốixứngkhông? Cósưngđềucânxứngkhông?Vídụ trongbệnhthoáikhớphaygouttethì sưngkhôngđều,khớpcóchổsưngnhiềulồirakhácthường,trongbệnhviêm đakhớpdạngthấpsưngđềucảhaibênkhiếnchongóntaycóhìnhnhư “cái thoi”. KhámcơxươngkhớpCóbiểuhiệnkèmvớisưng:đau,nóngvàđỏ.Sưngdoviêm:nóng,đỏ,đaunhiều.Sưngkhôngdoviêmthườngkhôngthấynóng,đỏ(thoáihóa,dịdạng,khốiu...)2.2.Biếndạng Gọilàbiếndạngkhihìnhtháicủakhớpthayđổi,trụccủakhớpbịlệch, đâylàhậuquảcủanhữngthayđổiđầuxương,diệnkhớp,cácdâychằng,gânvà baokhớp.Biếndạngthườngkèmtheovớidínhkhớpvàhạnchếvậnđộng.Ởcộtsống:biếndạng,gâynêngù,vẹo,congratrước. Ở bàntay:thườnggâycácngónconggậpvàlệchtrụcvề phíatrụ (viêmđakhớpdạngthấp)Khớpgối:biếndạngthườnglệchtrụcrangoàihoặcvàotrong.2.3.Dínhkhớp Làtìnhtrạngcácđầuxương,diệnkhớpdínhvớinhau,khekhớpkhông cònnữa.Dínhkhớplàhậuquả cuốicùngcủarấtnhiềubệnhkhớp.Dínhkhớptrênlâmsàngbiểuhiệnbằngdấuhiệuhạnchếvậnđộng,nhưnghạnchế vận độngkhôngphảichỉ códínhk ...