Bài giảng "Quản lý phát triển" có nội dung gồm 4 chương, chương 1 sẽ giới thiệu tổng quan về quản lý phát triển, các chương 2, 3, 4 sẽ lần lượt đề cập đến các chủ thể của quản lý phát triển gồm cộng đồng, nhà nước và khu vực tư nhân. Hệ thống hóa cơ sở quản lý phát triển cả về lý luận và thực tiễn, từ đó tìm ra những nguyên lý cơ bản cho quá trình quản lý phát triển. Học phần còn đặt mục tiêu đề xuất các cách thức để quản lý phát triển một cách tối ưu. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết tại đây.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Quản lý phát triển
lOMoARcPSD|16911414
LỜI NÓI ĐẦU
Hiện nay trên thế giới có khoảng 200 quốc gia, trong số đó có những quốc gia
rất giàu có, ngược lại có những nước còn nghèo và một số thì rất nghèo. Vậy, tại sao
một số quốc gia thịnh vượng trong khi các quốc gia khác lại lạc hậu? Một trong
những nguyên nhân của tình trạng này là do quá trình tổ chức phát triển ở mỗi quốc
gia là khác nhau. Vậy tổ chức quá trình phát triển như thế nào để trở thành quốc gia
giàu có, thịnh vượng?
Học phần quản lý phát triển sẽ tập trung nghiên cứu tổ chức quá trình phát
triển hay nói cách khác là nghiên cứu quá trình việc biến các ý tưởng, các mục tiêu
của phát triển thành những hành động cụ thể (hoạt động phát triển), cũng như những
thất bại hay sai lầm khi thực hiện quá trình này. Học phần này tập trung hơn đến
việc thực hiện quá trình này ở cấp cơ sở (cấp địa phương, cấp dự án), cấp trực tiếp
thực hiện các hoạt động phát triển.
Nội dung cơ bản của học phần là hệ thống hóa cơ sở quản lý phát triển cả về lý
luận và thực tiễn, từ đó tìm ra những nguyên lý cơ bản cho quá trình quản lý phát
triển. Học phần còn đặt mục tiêu đề xuất các cách thức để quản lý phát triển một
cách tối ưu.
Trong chương trình dành cho hệ đại học, hướng tiếp cận được xác định là theo
các chủ thể tham gia vào quá trình quản lý phát triển. Nội dung chương trình sẽ gồm
4 chương, chương 1 sẽ giới thiệu tổng quan về quản lý phát triển, các chương 2, 3, 4
sẽ lần lượt đề cập đến các chủ thể của quản lý phát triển gồm cộng đồng, nhà nước
và khu vực tư nhân.
Downloaded by Nguynhavy Ha Vy (Ntkphuong205@gmail.com)
lOMoARcPSD|16911414
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN
Trong chương này, nhiệm vụ đặt ra là phải làm rõ: (i) Bản chất của quản lý
phát triển, (ii) Quy trình của quản lý phát triển, (iii) Quản lý phát triển được thực
hiện theo các nguyên tắc nào, (iv) Để thực hiện quản lý phát triển cần các điều kiện
gì?
1.1. BẢN CHẤT CỦA QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN
1.1.1 Quản lý
a) Khái niệm
Quản lý là một hoạt động phức tạp của con người, được nghiên cứu theo nhiều
góc độ tiếp cận khác nhau, song cơ bản có thể chia thành 3 nhóm chính:
- Quản lý các quá trình của thế giới vô sinh (nhà xưởng, ruộng đất, tài nguyên,
hầm mỏ, thiết bị máy móc, nguyên vật liệu, sản phẩm...).
- Quản lý các quá trình diễn ra trong cơ thể sống (cây trồng, vật nuôi).
- Quản lý các quá trình diễn ra trong xã hội loài người (quản lý xã hội: đảng,
nhà nước, đoàn thể quần chúng, kinh tế, các tổ chức...)
Trong phạm vi học phần này, quản lý được nghiên cứu ở dạng thứ ba quản lý
xã hội. Quản lý xã hội là dạng quản lý phức tạp nhất, bao gồm nhiều lĩnh vực như:
quản lý Nhà nước, quản lý hành chính công, quản lý kinh tế, quản lý xã hội, quản lý
ngành…
Khi nghiên cứu dưới góc độ này, quản lý vẫn là một khái niệm được nhiều nhà
nghiên cứu quan tâm, nhưng đến nay vẫn chưa có một định nghĩa thống nhất.
- Mary Parker Follet: Quản lý là nghệ thuật khiến cho công việc được thực
hiện thông qua người khác.
- Robert Albanese: Quản lý là một quá trình kỹ thuật và xã hội nhằm sử dụng
các nguồn, tác động tới hoạt động của con người và tạo điều kiện thay đổi để đạt
được mục tiêu của tổ chức.
Downloaded by Nguynhavy Ha Vy (Ntkphuong205@gmail.com)
lOMoARcPSD|16911414
- Harolk Kootz & Cyryl O'Donell: Quản lý là việc thiết lập và duy trì môi
trường nơi mà cá nhân làm việc với nhau trong từng nhóm có thể hoạt động hữu
hiệu và có kết quả, nhằm đạt được các mục tiêu của nhóm
- Robert Kreitner: Quản lý là tiến trình làm việc với và thông qua người khác
để đạt các mục tiêu của tổ chức trong một mô trường thay đổi. Trong tâm của tiến
trình này là kết quả và hiệu quả của việc sử dụng các nguồn lực giới hạn.
- Harol Koontz: Quản lý là một nghệ thuật nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra
thông qua việc điều khiển, chỉ huy, phối hợp, hướng dẫn hoạt động của những người
khác (Những vấn đề cốt yếu của quản lý. NXB khoa học - Kỹ thuật, 1993).
- Nguyễn Minh Đạo: Quản lý là sự tác động chỉ huy, điều khiển, hướng dẫn
các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người nhằm đạt tới mục tiêu đã đề
ra (Cơ sở khoa học quản lý, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội 1997).
- Quản lý là việc đạt tới mục đích của tổ chức một cách có kết quả và hiệu
quả thông qua quá trình lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra các nguồn lực
của tổ chức (Khoa học quản lý, tập I, Trường ĐH KTQD, Hà Nội 2001).
Từ những định nghĩa trên có thể hiểu quản lý thực chất cũng là một hành vi,
đã là hành vi thì phải có người gây ra và người chịu tác động. Tiếp theo cần có mục
đích của hành vi, đặt ra câu hỏi tại sao làm như vậy? Do đó, để hình thành nên hoạt
động quản lý trước tiên cần có chủ thể quản lý: nói rõ ai là người quản lý? Sau đó
cần xác định đối tượng quản lý: quản lý cái gì? Cuối cùng cần xác định mục đích
quản lý: quản lý vì cái gì? Như vậy có thể hiểu quản lý là sự tác động có chủ đích
của chủ thể quản lý lên đối tượng nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra.
Hình 1: Quan hệ chủ thể quản lý – Đối tượng quản lý –
Xác định
Mục Chủ thể quản lý tiêu quản
lý
Mục tiêu
quản lý
Đối tượng quản lý
Thực hiện
Downloaded by Nguynhavy Ha Vy (Ntkphuong205@gmail.com)
...