Bài giảng Quản trị Ngân hàng thương mại - Bài 3: Tài sản và quản lý tài sản

"Bài giảng Quản trị Ngân hàng thương mại - Bài 3: Tài sản và quản lý tài sản" giới thiệu tài sản, cơ cấu tài sản và phương pháp quản lý trong một Ngân hàng thương mại. Ngoài ra bài học cũng cung cấp cách thức đánh giá hiệu quả quản lý tài sản, các chỉ số cần thiết cho người học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Quản trị Ngân hàng thương mại - Bài 3: Tài sản và quản lý tài sản Bài 3: Tài sản và quản lý tài sản BÀI 3 TÀI SẢN VÀ QUẢN LÝ TÀI SẢN Hướng dẫn học Bài này giới thiệu khái niệm về tài sản của 1 NHTM và nội dung quản lý chúng. Sinh viên cần hiểu được bản chất và chức năng của tài sản và nguồn vốn, giải thích được mối liên hệ giữa các khái niệm này. Ngoài ra, sinh viên cũng cần nắm bắt được tinh thần của việc quản lý tài sản, đặc điểm của từng loại tài sản và cách thức quản lý tương ứng, ý nghĩa của việc quản lý này đối với NHTM và từ phía chính phủ cũng như NHTW. Sinh viên cần liên hệ được kiến thức của học phần này với các học phần trước, và một số kiến thức của các môn học tài chính công, kinh tế vĩ mô, kinh tế vi mô. Để học tốt bài này, sinh viên cần tham khảo các phương pháp học sau:  Học đúng lịch trình của môn học theo tuần, làm các bài luyện tập đầy đủ và tham gia thảo luận trên diễn đàn.  Đọc tài liệu: 1. Giáo trình Quản trị Ngân hàng thương mại, PGS. TS. Phan Thị Thu Hà, NXB Giao thông vận tải. 2. Tiền tệ, Ngân hàng và Thị trường tài chính, Frederic S.Mishkin, NXB Khoa học Kỹ thuật, 2001.  Sinh viên làm việc theo nhóm và trao đổi với giảng viên trực tiếp tại lớp học hoặc qua email.  Trang Web môn học. Nội dung Bài này giới thiệu tài sản, cơ cấu tài sản và phương pháp quản lý trong một NHTM. Ngoài ra bài học cũng cung cấp cách thức đánh giá hiệu quả quản lý tài sản, các chỉ số cần thiết cho người học. Mục tiêu  Nắm được cơ cấu tài sản chung của ngân hàng thương mại.  Phân biệt được sự giống và khác nhau của giữa tài sản của 1 doanh nghiệp kinh doanh và tài sản của 1 ngân hàng thương mại.  Trình bày được các loại tài sản của ngân hàng phù hợp với mục đích và nội dung sử dụng của chúng.  Trình bày được nhu cầu của quản lý tài sản, phương thức quản lý với từng loại tài sản khác nhau.  Tính được lãi suất trước thuế (LSTT), lãi suất sau thuế (LSST), ROA, ROE của ngân hàng.  Phân tích được nhu cầu về quản lý tài sản của NHNN đối với các NHTM.  Phân tích được chức năng và các bộ phận chủ yếu của hệ thống tài chính. NEU_FIN504_Bai3_b3_v1.0013110211 43 Bài 3: Tài sản và quản lý tài sản Tình huống dẫn nhập KHỦNG HOẢNG NGÂN HÀNG HOA KÌ Cuộc khủng hoảng cho vay dưới chuẩn (tiếng Anh: subprime mortgage crisis) bắt nguồn từ các khoản vay thế chấp bất động sản rủi ro ở Mỹ bắt đầu từ tháng 7 năm 2007, đã gây ra cuộc khủng hoảng tài chính từ năm 2007 đến 2011. Cuộc khủng hoảng này chính thức bắt đầu từ quý II năm 2006 với sự đổ vỡ của các khoản tín dụng bất động sản, khi mà những người vay, với điều kiện kinh tế trung bình, không còn khả năng trả nợ. Đến tháng 2/2007, được phát hiện thông qua việc công bố dự trữ năm trước của HSBC, nó đã trở thành cuộc khủng hoảng mở khi các cuộc đấu thầu chứng khoán định kỳ không có người tham gia vào tháng 7/2007. Theo các chuẩn mực kế toán lúc bấy giờ, các chứng khoán này được định giá với giá trị gần bằng 0. Cũng thời điểm đó, những người nắm giữ các chứng khoán này cũng không thể bán được chúng trên thị trường. Sự bất tín nhiệm lan đến các chứng khoán phái sinh khác (ABS, RMBS, CMBS, CDO) và các quỹ đầu tư, quỹ tương hỗ (bao gồm các quỹ thị trường tiền tệ) và hệ thống ngân hàng có khả năng nắm giữ các khoản tín dụng phái sinh. Việc mất lòng tin đồng loạt đã khiến thị trường chứng khoán Mỹ sụt giảm lần đầu tiên vào hè 2007, được báo hiệu đầu tiên bởi sự chững lại của đầu cơ. Mặc cho nỗ lực của ngân hàng trung ương rót tiền liên tục vào thị trường cho vay liên ngân hàng, kênh này đã bị đóng băng do các ngân hàng mất niềm tin vào khả năng trả nợ của nhau. Khủng hoảng bắt đầu lan rộng khi trường hợp phá sản đầu tiên xuất hiện (Lehman Brothers), sau đó trở thành cuộc khủng hoảng toàn cầu vào tháng 9/2008 Cuộc khủng hoảng này đã gây thất thoát 500 tỷ đôla và một khoản chi 300 tỷ đôla để khắc phục hậu quả. Việc mất mát tài sản của người dân kéo theo sự thịnh nộ và biểu tình, làm sụt giảm của tổng cầu do các hộ gia đình thắt chặt chi tiêu. Các ngân hàng Châu Âu và Châu Á cũng bị ảnh hưởng, đồng đôla mất giá và sự lao dốc của các thị trường chứng khoán làm suy giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu. 1. Nguyên nhân cơ bản dẫn tới cuộc khủng hoảng này là gì? 2. Cơ cấu tài sản của ngân hàng đóng vai trò như thế nào trong khủng hoảng? 3. Tại sao NHNN luôn luôn can thiệp vào việc sử dụng nguồn vốn của các NHTM? 44 NEU_FIN504_Bai3_b3_v1.0013110211 Bài 3: Tài sản và quản lý tài sản 3.1. 3.1. Các khoản mục tài sản và đặc điểm 3.1.1. Tiền tại quỹ Bao gồm nội tệ và ngoại tệ. Tuỳ theo đặc thù của từng quốc gia, một vài ngân hàng còn cất giữ vàng và các kim loại quý, đá quý khác. Ưu điểm của loại tài sản này là chi trả nhanh chóng, tuy nhiên có nhược điểm là không sinh lời, và làm cho ngân hàng trở thành mục tiêu của trộm cướp, thụt két, làm giả… Ngoài những điều trên, tiền tại quỹ còn làm phát sinh chi phí bảo quản, đếm, vận chuyển… 3.1.2. Tiền gửi Tiền gửi hay cụ thể hơn là tiền gửi tại các ngân hàng nhà nước, tại các ngân hàng và tổ chức tín dụng khác. Ngân hàng thương mại phải thực hiện dự trữ bắt buộc. Hình thức và tỷ lệ dự trữ bắt buộc có thể khác nhau giữa các nước. Nhiều ngân hàng trung ương yêu cầu ngân h ...