Bài giảng Sinh lý gia súc: Chương 13

Bài giảng Sinh lý gia súc: Chương 13 trình bày về sinh lý bài tiết gia súc bao gồm đặc tính, thành phần nước tiểu, cơ chế hình thành nước tiểu, vai trò của thận trong điều tiết, sự thải nước tiểu và một số nội dung khác. Đây là tài liệu tham khảo dành cho sinh viên ngành thú y.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Sinh lý gia súc: Chương 13Bài gi ng SLGS 5/11/2009 Ch−¬ng 13 - Sinh lý bµi tiÕt Th¶i c¸c sp’ cuèi cïng T§C, c¸c chÊt k0 tham gia T§C (muèi, chÊt ®éc, thuèc…) gäi l chÊt b i tiÕt. T/d: + Duy tr× æn ®Þnh pH, Ptt, c©n b»ng néi m«i (m¸u) + Th¶i c¸c chÊt ®éc (urª, uric), cÆn b b i tiÕt: phæi, tuyÕn må h«i, n−íc tiÓu hoÆc ph©n I. §Æc tÝnh, thµnh phÇn n−íc tiÓu tr¹ng th¸i c¬ thÓ, chøc n¨ng thËn, chÈn ®o¸n cã thai … 1. §Æc tÝnh + M u s¾c: th−êng k0 m u hoÆc v ng ®Õn v ng ®Ëm + §a sè trong suèt, trõ ngùa ®ôc (CaCO3) + pH: ∈ T.¨n Tr©u bß (¨n cá): pH kiÒm = 7 - 8,7 (TV nhiÒu Na+, K+) Chã (¨n thÞt): pH axÝt = 5,7 (nhiÒu P, S) + L−îng: = lÝt/1ng y ®ªm, ∈ lo i: lîn: 2-5LÝt, bß: 6-20LÝt 2. Th nh phÇn: 95% H2O, 5% VCK gåm: a. ChÊt h÷u c¬ + Sp’ ph©n gi¶i protein: urª (80%), uric, creatinin, kiÒm purin, a.hippuric, NH3 - [Urª] ∈ TP, tû lÖ c¸c chÊt trong KF. Khi [] qu¸ cao → v o m¸u, tim, n o → h«n mª, cã thÓ chÕt (ngé ®éc Urª). - Gia cÇm sp’ ph©n gi¶i protein: uric + Ngo i ra cã thÓ cã: men, VTM, s¾c tè (urobilin), HCG b. ChÊt v« c¬: NaCl, NaHCO3, muèi sunphat ... → Khi [uric] cao → kÕt hîp Na+, K+ trong n−íc tiÓu → Xem b¶ng th nh phÇn c¸c chÊt trong huyÕt t−¬ng, n−íc tiÓuPh m Kim ðăng - ðHNN1 1Bài gi ng SLGS 5/11/2009 T. phÇn % trong HT % trong NT Tû lÖ NT/HT H2 O 90 – 95 93 – 95 t−¬ng ®−¬ng Protein 7-9 0 NhËn xÐt §−êng 0,1 0 Urª 0,03 2,00 70 lÇn k0 + N−íc tiÓu cã: protein, ®−êng Uric 0,002 0,05 25 lÇn + Creatinin], Na+ 0,32 0,35 t−¬ng ®−¬ng [sunph¸t], [Mg++], K+ 0,02 0,15 7 lÇn [uric], [urª], trong Ca++ 0,0025 0,006 2,4 lÇn n−íc tiÓu cao Mg++ 0,001 0,04 40 lÇn Cl- 0,37 0,6 1,6 lÇn SO4-- 0,002 0,18 90 lÇn Ph«tph¸t 0,009 0,27 30 lÇn Creatinin 0,001 0,1 100 lÇn II. C¬ chÕ h×nh thµnh n−íc tiÓu S¬ l−îc cÊu t¹o thËn vµ ®¬n vÞ thËn TiÓu cÇu H×nh th nh n−íc tiÓu: 2 g® (läc v t¸i hÊp thu)Ph m Kim ðăng - ðHNN1 2Bài gi ng SLGS 5/11/2009 1. g® läc: m¸u qua mao qu¶n thËn tÊt c¶ c¸c TP (trõ protein) ®−îc läc v o xoang bao man n−íc tiÓu ®Çu do: - P m¸u trong tiÓu cÇu cao (cÊu t¹o tiÓu cÇu) - P läc bÞ tiªu hao bëi 2 th nh phÇn: P thÓ dÞch trong xoang bao man (5mmHg) P thÓ keo do c¸c protein k0 ®−îc läc (25 mmHg) - Nãi c¸ch kh¸c, b×nh th−êng: Pläc cã hiÖu lùc = Pm¸u trong tiÓu cÇu– (PttthÓ keo + PthÓ dÞch) = 70 - (25 + 5) = 40 mmHg → NÕu h/¸p Bài gi ng SLGS 5/11/2009 III. ý nghÜa kiÓm tra n−íc tiÓu KiÓm tra søc khoÎ, 1. Th nh phÇn + Albumin niÖu: do viªm thËn (m u tr¾ng s÷a) (≠ albumin gi¶: mñ, muxin ®−êng s/d)→ lÊy mÉu? + §−êng niÖu: ®¸i th¸o ®−êng (nh−îc n¨ng tuþ) → thiÕu insulin + HuyÕt niÖu kÌm theo q/s¸t m u (ph©n biÖt ®Çu, cuèi, gi÷a) M u ®á k0 cÆn h/c → KST ®−êng m¸u → vì h/c M u ®á cã cÆn h/c → viªm cÇu thËn M u v ng ®Ëm nhiÒu s¾c tè mËt → viªm gan or t¾c èng mËt + [Urª] qu¸ cao → tróng ®éc 2. L−îng + V« niÖu: h/¸p gi¶m, mÊt p/x¹ th¶i n−íc tiÓu (h«n mª) + §a niÖu: viªm thËn 3. ChÈn ®o¸n cã thai * SVH * MDH: ng−êi cã thai chøa HCG → Trén n−íc tiÓu + KHCG + h/c (® röa s¹ch) NÕu ng−ng kÕt h/c → k0 cã thai NÕu kh«ng ng−ng kÕt → cã thai Bß: + K0 chöa Ýt oestrogen v progesteron → n−íc tiÓu nhiÒu SO4--. Cho BaCl2 v o → kÕt tña BaSO4 + Chöa nhiÒu oestrogen v progesteron kÕt hîp hÕt SO4--→ BaCl2 v o → kh«ng tña ...