Giáo trình Sinh lí học trẻ em: Phần 2 - TS Lê Thanh Vân

Phần 2 của cuốn Giáo trình Sinh lí học trẻ em gồm 5 chương còn lại từ chương VII đến chương XI có nội dung giới thiệu đến người học các kiến thức cơ bản về hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, trao đổi chất và năng lượng, hệ bài tiết, các tuyến nội tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Sinh lí học trẻ em: Phần 2 - TS Lê Thanh Vân Ch−¬ng VII HÖ h« hÊpI- TÇm quan träng cña hÖ h« hÊp C¬ thÓ chØ cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®−îc khi ®−îc cung cÊp c¸c chÊt dinh d−ìng vµ oxy,®ång thêi th¶i ra ngoµi c¸c s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh ph©n huû, tr−íc hÕt lµ khÝ cacbonic. ViÖc tiÕpnhËn oxy vµ th¶i khÝ cacbonic do c¬ quan h« hÊp thùc hiÖn.II- CÊu t¹o cña hÖ h« hÊp HÖ h« hÊp bao gåm 2 bé phËn: bé phËn dÉn khÝ vµ bé phËn thë.1. Bé phËn dÉn khÝ Bé phËn nµy lµ mét lo¹t c¸c èng cã ®−êng kÝnh kh¸c nhau, nèi liÒn víi nhau. Khi hÝt vµo vµthë ra th× kh«ng khÝ ®−îc vËn chuyÓn qua c¸c èng ®ã. Bé phËn dÉn khÝ gåm khoang mòi, thanh qu¶n, khÝ qu¶n vµ phÕ qu¶n.1.1. Khoang mòi Lµ phÇn ®Çu tiªn cña hÖ thèng c¬ quan h« hÊp. Trong khoang mòicã c¸c l«ng mòi, niªm m¹c mòi víi hÖ thèng mao m¹ch dµy ®Æc vµ c¸c tuyÕn nhÇy. Chøc n¨ng cña khoang mòi: läc s¹ch kh«ng khÝ nhê c¸c l«ng mòi vµ dÞch nhÇy. H©m nãngkh«ng khÝ vµ b¶o ®¶m ®é Èm cña nã b»ng hÖ thèng c¸c mao m¹ch vµ chÊt nhÇy tiÕt ra. §ångthêi, nhËn c¸c kÝch thÝch vÒ mïi nhê c¸c tæ chøc thÇn kinh trªn thµnh cña khoang mòi.1.2. Thanh qu¶n Thanh qu¶n tiÕp gi¸p víi khoang mòi. Nã lµ mét liªn kÕt sôn gåm: sôn nhÉn, sôn phÔu, sôngi¸p vµ sôn thanh thiÖt (nhê cã sôn nµy mµ thøc ¨n kh«ng bÞ lät vµo ®−êng h« hÊp). C¸c sôntrªn nèi víi nhau vµ víi c¸c bé phËn kh¸c b»ng c¸c d©y ch»ng. Ngoµi ra, trong thanh qu¶n cßncã c¸c c¬ vµ d©y thanh ©m. C¸c c¬ ë thanh qu¶n cã t¸c dông khÐp thanh m«n, më thanh m«n vµlµm c¨ng d©y thanh ©m. D©y thanh ©m cã t¸c dông ph¸t ra ©m thanh. Thanh qu¶n cã chøc n¨ng dÉn khÝ vµ ph¸t thanh ©m.1.3. KhÝ qu¶n KhÝ qu¶n tiÕp theo thanh qu¶n. Nã lµ mét èng trô, gåm tõ16 − 20 vµnh sôn h×nh mãng ngùa (nghÜa lµ gåm nh÷ng vßng sôn kh«ng ®Çy ®ñ, phÇn kh«ng cã 123sôn h−íng vÒ phÝa thùc qu¶n vµ x−¬ng sèng ®Ó khÝ qu¶n khái bÞ dÑp vµ kh«ng c¶n c¸c viªn thøc¨n di chuyÓn trong thùc qu¶n). MÆt trong cña khÝ qu¶n cã c¸c tiªm mao vµ mµng tiÕt dÞch nhÇy. KhÝ qu¶n cã chøc n¨ng läc s¹ch kh«ng khÝ vµ dÉn khÝ.1.4. PhÕ qu¶n PhÕ qu¶n tiÕp theo khÝ qu¶n. Nã cã 2 nh¸nh: phÕ qu¶n ph¶i vµ phÕ qu¶n tr¸i. Mçi phÕ qu¶ncïng víi c¸c ®éng vµ tÜnh m¹ch, còng nh− c¸c tæ chøc thÇn kinh trªn nã t¹o thµnh cuèng phæi.PhÕ qu¶n cã cÊu t¹o gièng nh− khÝ qu¶n, nh−ng c¸c vßng sôn hoµn toµn trßn. Khoang mòi Khoang miÖng Thanh qu¶n KhÝ qu¶n HÇu PhÕ qu¶n Sôn thanh thiÖt Thanh qu¶n (Nh×n phÝa tr−íc) (Nh×n phÝa sau) KhÝ qu¶n Thùc qu¶n §−êng dÉn khÝ KhÝ qu¶n vµ phÕ qu¶n H×nh 7.1. Bé phËn dÉn khÝ2. Bé phËn thë (bé phËn h« hÊp) Bé phËn h« hÊp gåm 2 l¸ phæi. Hai l¸ phæi n»m trong lång ngùc.Mçi l¸ phæi bao gåm cã c¸c thuú, tiÓu thuú,phÕ nang vµ mµng phæi bao bäc. ë l¸ phæi ph¶i chia lµm 3 thuú, cßn ël¸ phæi tr¸i cã 2 thuú. ë ng−êi lín th× ranhgiíi gi÷a c¸c thïy ®−îc x¸c ®Þnh râ rµng vµchÝnh x¸c. Nh−ng ë trÎ em ranh giíi nµy®−îc thÓ hiÖn ch−a râ KhÝ qu¶n rÖt. BÒ mÆt h« hÊpcña 2 l¸ phæi rÊt lín, trung b×nh ë ng−êilín lµ 80m2. Toµn bé bÒ mÆt nµy ®−îc baophñ bëi mét hÖ thèng mao m¹ch. Vµ ®ãchÝnh lµ mét trong ...