Bài giảng Sức bền vật liệu: Chương 1 - GV. Lê Đức Thanh

Chương 1 - Các khái niệm cơ bản. Những nội dung chính được trình bày trong chương này gồm có: Nhiệm vụ và đối tượng nghiên cứu của môn học, phân loại vật thể nghiên cứu theo hình dạng, ngoại lực – Liên kết và phản lực liên kết, khái niệm về chuyển vị và biến dạng, nội lực – phương pháp mặt cắt – ứng suất, các giả thiết của môn học. Mời các bạn tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Sức bền vật liệu: Chương 1 - GV. Lê Đức Thanh GV: Leâ Ñöùc Thanh Chöông 1 CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN1.1 KHAÙI NIEÄM VEÀ MOÂN HOÏC SÖÙC BEÀN VAÄT LIEÄU ( SBVL )- ÑOÁI TÖÔÏNG, NHIEÄM VUÏï, ÑAËC ÑIEÅM CUÛA MOÂN SBVL1.1.1 ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU CUÛA SBVL- HÌNH DAÏNG VAÄT THEÅ SBVL nghieân cöùu vaät theå thöïc ( coâng trình, chi tieát maùy …) Vaät theå thöïc coù bieán daïng döôùi taùc duïng cuûa nguyeân nhaân ngoaøi ( taûi troïng, nhieät ñoä, laép raùp caùc chi tieát cheá taïo khoâng chính xaùc…) Vaät theå thöïc söû duïng trong kyõ thuaät ñöôïc chia ra ba loaïi cô baûn:Khoái: coù kích thöôùc theo ba phöông töông ñöông: Ñeâ ñaäp, moùng maùy... H. 1.1 Vaät theå daïïng khoái H. 1.2 Vaät theå daïng taám voûTaám vaø voû: vaät theå moûng coù kích thöôùc theo moät phöông raát nhoû so vôùi haiphöông coøn laïi; taám coù daïng phaúng, voû coù daïng cong: saøn nhaø, maùi voûThanh: vaät theå daøi coù kích thöôùc theo moät phöông raát lôùn so vôùi haiphöông coøn laïi: thanh daøn caàu, coät ñieän, truïc maùy… SBVL nghieân cöùuthanh, heä thanh. Thanh ñöôïc bieåu dieån baèng truïc thanh vaømaët caét ngang F vuoâng goùc vôùi truïc thanh H. 1.3 Truïc thanh vaø maët(H.1.3). caét ngang Truïc thanh laø quyõ tích cuûa troïng taâm maët caétngang.Caùc loaïi thanh (H.1.4):+Thanh thaúng, cong: truïc thanh thaúng, a)cong, +Heä thanh : thanh gaõy khuùc c) b) d)(phaúng hay khoâng gian) H. 1.4 Caù c daïng truïc thanhChöông 1: Khaùi nieäm cô baûn http://www.ebook.edu.vn 1 GV: Leâ Ñöùc Thanh 1.1.2 Nhieäm vuï: SBVL laø moân hoïc kyõ thuaät cô sôû, nghieân cöùu tính chaátchòu löïc cuûa vaät lieäu ñeå ñeà ra caùc phöông phaùp tính caùc vaät theå chòu caùctaùc duïng cuûa caùc nguyeân nhaân ngoaøi, nhaèm thoaû maõn yeâu caàu an toaøn vaøtieát kieäm vaät lieäu. ♦ Vaät theå laøm vieäc ñöôïc an toaøn khi: - Thoûa ñieàu kieän beàn : khoâng bò phaù hoaïi (nöùt gaõy, suïp ñoå…). - Thoûa ñieàu kieän cöùng: bieán daïng vaø chuyeån vò naèm trong moät giôùihaïn cho pheùp. - Thoûa ñieàu kieän oån ñònh : baûo toaøn hình thöùc bieán daïng ban ñaàu. ♦ Thöôøng, kích thöôùc cuûa vaät theå lôùn thì khaû naêng chòu löïc cuõng taêng vaødo ñoù ñoä an toaøn cuõng ñöôïc naâng cao; tuy nhieân, vaät lieäu phaûi duøng nhieàuhôn neân naëng neà vaø toán keùm hôn. Kieán thöùc cuûa SBVL giuùp giaûi quyeát hôïplyù maâu thuaãn giöõa yeâu caàu an toaøn vaø tieát kieäm vaät lieäu. ♦ Ba baøi toaùn cô baûûn cuûa SBVL: + Kieåm tra caùc ñieàu kieän beàn, cöùng, oån ñònh.(Thaåm keá) + Ñònh kích thöôùc, hình daùng hôïp lyù cuûa coâng trình hay chi tieát maùy. + Ñònh giaù trò cuûa caùc nguyeân nhaân ngoaøi ( taûi troïng, nhieät ñoä…) chopheùp taùc duïng ( Söûa chöõa)1.1.3 Ñaëc ñieåm: ♦ SBVL laø moân khoa hoïc thöïc nghieäm: Ñeå ñaûm baûo söï tin caäy cuûa caùcphöông phaùp tính, moân hoïc keát hôïp chaët cheõ giöõa nghieân cöùu thöïc nghieämvaø suy luaän lyù thuyeát. Nghieân cöùu thöïc nghieäm nhaèm phaùt hieän ra tính chaát öùng xöû cuûa caùcvaät lieäu vôùi caùc daïng chòu löïc khaùc nhau, laøm cô sôû ñeà xuaát caùc giaû thieátñôn giaûn hôn ñeå xaây döïng lyù thuyeát. Vì vaäy, lyù thuyeát SBVL mang tính gaànñuùng. Thí nghieäm kieåm tra caùc lyù thuyeát tính toaùn ñaõ xaây döïng Trong nhieàu tröôøng hôïp, phaûi laøm thí nghieäm treân moâ hình coâng trìnhthu nhoû tröôùc khi xaây döïng hoaëc thöû taûi coâng trình tröôùc khi söû duïng. ♦ SBVL khaûo saùt noäi löïc ( löïc beân trong vaät theå ) vaø bieán daïng cuûa vaättheå ( Cô Lyù Thuyeát khaûo saùt caân baèng vaø chuyeån ñoäng cuûa vaät theå). ♦ SBVL cuõng söõ duïng caùc keát quaû cuûa Cô Lyù ThuyeátChöông 1: Khaùi nieäm cô baûn http://www.ebook.edu.vn 2 GV: Leâ Ñöùc Thanh1.2 NGOAÏI LÖÏC- CAÙC LOAÏI LIEÂN KEÁT- PHAÛN LÖÏC LIEÂN KEÁT 1.2.1 Ngoaïi löïc Taûi troïng a) Ñònh nghóa: Ngoaïi löïc laø löïctaùc ñoäng töø moâi tröôøng hoaëc vaät theåbeân ngoaøi leân vaät theå ñang xeùt. Phaûn löïc b) Phaân loaïi : ...