Bài giảng Suy thận cấp - ThS. BS Nguyễn Phúc Học

Bài giảng Suy thận cấp - ThS. BS Nguyễn Phúc Học với mục tiêu giúp sinh viên sau khi học xong có khả năng nêu được nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh của suy thận cấp; trình bày được triệu chứng và phương pháp điều trị suy thận cấp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Suy thận cấp - ThS. BS Nguyễn Phúc Học B Ộ G I Á O D Ụ C – Đ À O T Ạ O T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C D U Y T Â N - K H O A Y SUY THẬN CẤPMục tiêu học tập: Sau khi học xong bài này, sinh viên có khả năng:1. Nêu được nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh của suy thận cấp2. Trình bày được triệu chứng và phương pháp điều trị suy thận cấp 1 B Ộ G I Á O D Ụ C – Đ À O T Ạ O T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C D U Y T Â N - K H O A Y1. Định nghĩa, nguyên nhân, phân loại 1.1 Định nghĩa 1- Suy thận cấp (acute renal Suy thận cấp là hội chứng gây ra bởi failure, ARF) : suy giảm cấp tính nhiều nguyên nhân, có thể là nguyên độ lọc cầu thận trong vài giờ nhân ngoài thận hoặc tại thận, làm suy đến vài ngày và có khả năng hồi sụp và mất chức năng tạm thời, cấp phục. tính của cả hai thận, do ngừng hoặc suy giảm nhanh chóng mức lọc cầu 2- Tổn thương thận cấp (acute thận. Biểu hiện lâm sàng là thiểu niệu kidney Injury, AKI ) là hội chứng hoặc vô niệu xảy ra cấp tính, tiếp theo với nhiều mức độ trầm trọng là tăng nitơ phiprotein trong máu, rối thay đổi, diễn tiến qua nhiều loạn cân bằng nước điện giải, rối loạn giai đọan, đặc trưng bằng giảm cân bằng kiềm toan, phù và tăng huyết cấp tính độ lọc cầu thận (tăng áp. Suy thận cấp có tỉ lệ từ vong cao, BUN, créatinine HT trong vài nhưng nếu được chẩn đoán và điều trị giờ đến vài ngày) kèm hoặc kịp thời thì chức năng thận có thể hồi không kèm giảm thể tích nước phục hoàn toàn hoặc gần hoàn toàn. tiểu. 2 B Ộ G I Á O D Ụ C – Đ À O T Ạ O T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C D U Y T Â N - K H O A Y1.2 Nguyên nhân và phân loạiCó nhiều cách phân loại nguyên nhân gây ra suy thận cấp, nhưng ngườita thường phân ra ba nhóm nguyên nhân dựa trên sự khác nhau về cơchế bệnh sinh. a. Nguyên nhân trước thận Nguyên nhân trước thận bao gồm mọi nguyên nhân gây giảm dòng máu hiệu dụng tới thận, dẫn tới giảm áp lực lọc cầu thận và gây ra thiểu niệu hoặc vô niệu. - Gồm các nguyên nhân gây sốc: sốc giảm thể tích ( mất nước, mất máu), sốc tim, sốc nhiễm khuẩn, sốc quá mẫn, … - Các nguyên nhân gây giảm khối lượng tuần hoàn khác: giảm áp lực keo trong hội chứng thận hư, xơ gan mất bù, thiểu dưỡng. 3 B Ộ G I Á O D Ụ C – Đ À O T Ạ O T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C D U Y T Â N - K H O A Yb. Nguyên nhân tại thậnCác nguyên nhân tại thận bao gồm các tổn - Bệnh ống thận: hoại từ thậnthương thực thể tại thận, gặp trong các sau thiếu máu, nhiễm độcbệnh thận: thận (do thuốc, chất cản- Bệnh cầu thận và bệnh của các mạch quang đường tĩnh mạch,máu nhỏ trong thận: viêm cầu thận tiến thuốc gây mê, kim loại nặng,triển nhanh, viêm màng trong tim nhiễm dung môi hữu cơ, nọc độckhuẩn bán cấp gây viêm các mạch máu của rắn, mật cá lớn hoặc mậttrong thận, viêm cầu thận cấp sau nhiễm động vật, nấm độc, nọc ong,liên cầu khuẩn, viêm mạch máu thận thuốc thảo mộc), bệnh thậntrong các bệnh mạch máu hệ thống, xơ chuỗi nhẹ, tăng calci máu.cứng bì, tăng huyết áp ác tính, hội chứngtan máu tăng ure máu, nhiễm độc thainghén, đông máu rải rác trong lòng mạch.- Bệnh mô kẽ thận: viêm thận kẽ donhiễm khuẩn, viêm thận kẽ do thuốc, xâmnhập tế bào ác tính vào mô kẽ thận (ulympho, bệnh bạch cầu, ung thư mô liênkết). 4 B Ộ G I Á O D Ụ C – Đ À O T Ạ OT R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C D U Y T Â N - K H O A Y SUY THẬN CẤP 5 B Ộ G I Á O D Ụ C – Đ À O T Ạ O T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C D U Y T Â N - K H O A Yc. Nguyên nhân sau thậnCác nguyên nhân gây tắcđường dẫn nước tiểu của thận,bao gồm:- Tắc đường tiết niệu cao: sỏiđường tiết niệu, cục máu đông,mẩu nhú thận hoại tử, khối u,xơ hóa phúc mạc thành sau,phẫu thuật thắt nhầm niệuquản.- Tắc đường tiết niệu thấp: tắcniệu đạo, tắc ở cổ bàng quang(phì đại tuyến tiền liệt, ung thưtuyến tiền liệt), hội chứng bàngquang do thần kinh. 6 B Ộ G I Á O D Ụ C – Đ À O T Ạ O T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C D U Y T Â N - K H O A Y2. Cơ chế bệnh sinhCó 5 yếu tố chính đóng góp vào cơ chế bệnh sinh, tất cả đều dẫn tớigiảm chức năng thận:2.1 Giảm lượng máu đến cầuthận làm giảm mức lọc cầuthận cấp tính2.2 Giám tính thấm màng đáymao mạch ...