Bài giảng Suy thận mạn - TS.BS. Đinh Thị Kim Dung

Suy thận mạn là mức lọc cầu thận giảm thường xuyên cố định, liên quan đến giảm số lượng nephron chức năng. Cùng tìm hiểu "Bài giảng Suy thận mạn - TS.BS. Đinh Thị Kim Dung" để nắm bắt thêm thông tin về vấn đề này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Suy thận mạn - TS.BS. Đinh Thị Kim Dung s uythËnm¹n Bs .§inhThÞKimDung §ÆtvÊn®Ò ThËn lµ c¬ quan ®¶m nhËn vai trß néi tiÕt vµ ngo¹i tiÕt quan träng th«ng qua c¬ chÕ: + Läc m¸u ë cÇu thËn, + C« ®Æc vµ pha lo·ng níc tiÓu ë èng kÏ thËn, + S¶n xuÊt mét sè chÊt ë nhu m« thËn, + Bµi xuÊt níc tiÓu qua hÖ thèng ®êng dÉn niÖu. Khi thËn bÞ tæn th¬ng--->chøc n¨ng vµ c¬ chÕ bÞ rèi lo¹n--->hËu qu¶ lµ suy thËn. §Þnhng hÜa Suy thËn lµ g× ? + Sù gi¶m møc läc cÇu thËn (MLCT) díi møc b×nh thêng < 60ml/ph. + Héi chøng l©m sµng vµ sinh ho¸. Suy thËn m¹n (STM): khi MLCT gi¶m thêng xuyªn cè ®Þnh, liªn quan ®Õn gi¶m sè lîng nephron chøc n¨ng. ThuyÕt nephron nguyªn vÑn: chØ cã nephron nguyªn vÑn hoÆc gÇn nguyªn vÑn ®¶m ®¬ng chøc n¨ng sinh lý. §Æc trng cña STM: - TiÒn sö bÖnh lý thËn-tiÕt niÖu kÐo dµi . - MLCT gi¶m dÇn. Mø c läc c ÇuthËn(MLCT) MLCT: + Lîng níc tiÓu ®Çu trong 1 phót (GFR-glomerular filtration rate), + ChØ sè cÇn vµ ®ñ ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é STM. Trong l©m sµng: MLCT ®îc ®o b»ng ®é th¶i s¹ch Creatinin néi sinh (Clcr). U.V 1,73 Clcr =---------- x --------- =ml/ph (B×nh thêng: 120ml/ph. P S Suy thËn: C¸c g iai®o ¹ns uythËnm¹nMøc ®é ST MLCT Creat.m¸u Creat.m¸u §iÒu trÞ ml/ph mol/l mg/dl §é I 60 - 41 10 Läc, ghÐp ChÈn®o ¸n STM ®îc ph¸t hiÖn qua kh¸m ®Þnh kú, hoÆc khi t×m kiÕm mét sè nguyªn nh©n (thiÕu m¸u, THA...) ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh: 2 bíc - ChÈn ®o¸n cã suy thËn: creatinin >110 mol/l, MLCT ChÈn®o ¸n(tiÕp) ChÈn ®o¸n nguyªn nh©n: Dùa vµo: + TiÒn sö bÖnh + TiÕn triÓn trong qu¸ khø + Kh¸m l©m sµng toµn diÖn + XÐt nghiÖm m¸u vµ níc tiÓu + CËn l©m sµng C¸c nguyªn nh©n cã thÓ gÆp: VCT, viªm èng kÏ thËn, bÖnh cã nguån gèc m¹ch m¸u, tiÓu ®êng, bÖnh thËn di truyÒn... C¸c biÓuhiÖnl©ms µng  Giai ®o¹n sím (STM I, II): Khã ph¸t hiÖn, triÖu chøng nghÌo nµn : + ThiÕu m¸u nhÑ, + MÖt mái, + Ch¸n ¨n, + §au tøc 2 hè th¾t lng. Giai ®o¹n muén (STM III, IV): TriÖu chøng râ , rÇm ré b»ng héi chøng ure m¸u cao BiÓuhiÖnl©ms µng c ñaS TM Hé ic hø ng ure m¸uc aoCh¸n¨nMLCTg i¶mThiÕum¸u,xanhbñngBuånn«n,n«n,nÊc Clc r,Clure T¨ng huy Õt¸pXuÊthuyÕttiªuho ¸Ure ,c re atininm¸uS uytimT¸o bãn,®iláng pHm¸uto anm¸uViªmm µng ng o µitimC«®Æc níc tiÓuTæ nth¬ng ®¸ym¾tRè ilo ¹nc ©nb»ng®iÖng i¶iNhiÔmkhuÈnPro te inniÖu+ThËnmñHé ic hø ng Trô niÖu+ThËnte o 2bªnure m¸uc ao HC,BCniÖu+/ho Æc kh«ng te oKhãthë MÖtmái,®au®ÇuPhïmÝm¾tThë Kus s maulL¬m¬,c o g iËtXuÊthuyÕtdíidaThë mïikhaiH«nmªXHTH,niªmm ¹c Viªmphæ iMô nure ,ng ø a 3.BiÕnchø ngthê nggÆptrongS TM BiÕn chøng tim m¹ch Rèi lo¹n c©n b»ng níc ®iÖn gi¶i vµ th¨ng b»ng kiÒm toan BiÕn chøng huyÕt häc BiÕn chøng tiªu ho¸ BiÕn chøng phæi BiÕn chøng x¬ng BiÕn chøng thÇn kinh Rèi lo¹n chuyÓn ho¸ Rèi lo¹n néi tiÕt 3.BiÕnchø ngthê nggÆptrongS TM 3.1.BiÕnc hø ng timm¹c h BiÕn chøng tim m¹ch chiÕm tû lÖ cao trong STM Nguyªn nh©n tö vong chÝnh : 40-60% bn läc m¸u. §¸nh gi¸ ®óng biÕn chøng--->hiÖu qu¶ ®iÒu trÞ vµ kÐo dµi cuéc sèng cña bÖnh nh©n STM. BiÕn chøng ®a d¹ng: + BÖnh mµng ngoµi tim + BÖnh c¬ tim do ure + THA + Ph× ®¹i thÊt tr¸i + BÖnh m¹ch vµnh + BÖnh van tim + Viªm néi t©m m¹c + Rèi lo¹n nhÞp. 3.2.rè ilo¹nc©nb»ngníc,®iÖngi¶i vµkiÒmtoan3.2.1.Natri:* T¹i Nephron cßn l¹i: + T¨ng lîng läc, + Gi¶m t¸i hÊp thu ë èng thËn tõng phÇn. --->C©n b»ng vµo = ra ®îc duy tr×.* Cô thÓ do: + §µo th¶i muèi ë èng lîn xa, + Toan m¸u (gi¶m t¸i hÊp thu Natribicarbonate ë èng lîn gÇn), + §æi híng dßng m¸u vÒ phÝa c¸c nephron cËn tuû. + §a nhiÒu muèi vµo c¬ thÓ ( nªn 2 g muèi / 24h) 3.2.Rè ilo¹nc©nb»ngníc,®iÖngi¶i,kiÒmtoan3.2.2.Níc :* TiÓu nhiÒu, tiÓu ®ªm do: + Gi¶m ADH, gi¶m chªnh lÖch thÈm thÊu èng - kÏ thËn, hiÖn tîng th¶i s¹ch cña c¸c nephron cßn l¹i--> Ýt thÊy thõa níc.* ThiÓu niÖu nÆng nÒ: + ChØ gÆp ë ST g/® cuèi, + XuÊt hiÖn sau vµi th¸ng läc m¸u chu kú.* Uèng Ýt níc ---> nguy c¬ t¨ng thÈm th¸u ( nªn ®a vµo 1,5-2 lit / 24h tiÓu tèt, gi¶m níc khi khi thiÓu niÖu). 3.2.Rè ilo¹nc©nb»ngníc,®iÖngi¶i,kiÒmtoan3.2.3.Kali:* C©n b»ng Kali do: + T¨ng tiÕt K+ ë èng lîn xa-->gi÷ c©n b»ng, + C¸c yÕu tè ngoµi thËn (th¶i qua ®êng tiªu ho¸, ...