Bài giảng Xử lý dữ liệu trong sinh học với phần mềm Excel - Bài 6: Phân tích phương sai một số kiểu thiết kế khác

Bài giảng cung cấp cho người học các kiến thức: Phân tích phương sai một số kiểu thiết kế khác, phân tích ô lớn, phân tích ô nhỏ, bảng phân tích phương sai,... Hi vọng đây sẽ là một tài liệu hữu ích dành cho các bạn sinh viên đang theo học môn dùng làm tài liệu học tập và nghiên cứu. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Xử lý dữ liệu trong sinh học với phần mềm Excel - Bài 6: Phân tích phương sai một số kiểu thiết kế khác Bài 6 Phân tích phuong sai một số kiểu thiết kế khác 1- Chia ô ( Split - plot ) Ðể trong 1 bảng r cột là r lần lặp, b hàng là các mức của nhân tố B Số liệu trên ô nhỏ. Hết b hàng thì hết một mức của nhân tố A trên ô lớn. Nhu vây cần a x b hàng trong mỗi cột Cách tính Tạo ra bảng a hàng x r cột dể tính nhân tố A và khối K, dùng tuong tác A x K làm sai số ô lớn Tạo ra bảng a hàng, b cột dể tính nhân tố A, nhân tố B, tuong tác AB sau cùng dùng hiệu số giữa SSTO và các loại SS dể có sai số ô nhỏ Thí dụ Ðạm (ô lớn) , Giống (ô nhỏ) K1 K2 K3 Split-plot N0 N60 N90 N120 N150 N180 a=6 Số mức b = 4 r=3 (dạm) (giống) (khối) V1 V2 V3 V4 4.43 3.944 3.464 4.126 4.478 5.314 2.944 4.482 3.85 3.66 3.142 4.836 V1 V2 V3 V4 5.418 6.502 4.768 5.192 5.166 5.858 6.004 4.604 6.432 5.586 5.556 4.652 Tổng các số liệu ST Số diều chỉnh G V1 V2 V3 V4 6.076 6.008 6.244 4.546 6.42 6.127 5.724 5.744 6.704 6.642 6.014 4.146 Tổng (Xịk)2 SXX SSTO V1 V2 V3 V4 6.462 7.139 5.792 2.774 7.056 6.982 5.88 5.036 6.68 6.564 6.37 3.638 Tổng (TKj)2 SKK SSK 51897.735 = SKK / ab - G 1.0826 V1 V2 V3 V4 7.29 7.682 7.08 1.414 7.848 6.594 6.662 1.96 7.552 6.576 6.32 2.766 Tổng (TAi)2 = SAA SSA 26301.027 = SAA / br - G 30.429 V1 V2 V3 V4 8.452 6.228 5.594 2.248 8.832 7.387 7.122 1.38 8.818 6.006 5.48 2.014 Tổng (AKij)2 = SAK2 SSAK = 8777.018 Số số liệu N = abr = SXX - G 72 394.481 2161.323 2366.071 204.748 SAK2/ B - G - SSA - SKK= 1.4197 Phân tích ô lớn Cách 1 Tính các tổng bình phuong của Bảng A x K (Ðạm x khối) K1 K2 K3 TAI N120 N150 N180 15.964 21.88 22.874 22.167 23.466 22.522 17.218 21.632 24.015 24.954 23.064 24.721 15.488 22.226 23.506 23.252 23.214 22.318 48.67 65.738 70.395 70.373 69.744 69.561 TKJ 128.87 135.6 130 394.48 Nguồn SS DF BFTB SSA SSK SS ol 30.429 1.0826 1.4197 5 2 10 6.0858 42.868 0.5413 3.8128 0.142 N0 N60 N90 Bậc tự do dfA Bậc tự do dfK Bậc tự do dfAK Bậc tự do toàn bộ dfTO= abr - 1 FTN Flt 3.326 4.103 Cách2 Data Analysis Dùng Data Analysis Two factor without replication dối với bảng A x K sau dó nhớ chia các tổng bình phuong cho b = 4 ANOVA SS Nguồn Rows Columns Error Total 121.72 4.3303 5.6787 131.73 df 5 2 10 17 MS F 24.343 42.868 2.1652 3.813 0.5679 P-value Bảng phân tích phuong sai SS df A K AK 30.429 1.083 1.420 5 2 10 Tổng 32.9315 17 MS 6.086 0.541 0.142 F 42.868 3.813 F crit 2E-06 3.326 0.05879 4.103 Chia các tổng cho b = 4 Nguồn 2 5x2 = 10 Btd ô lớn Bảng phân tích phuong sai ô lớn Kết quả 5 F crit 3.326 4.103 71 Phân tích ô nhỏ Cách 1 Tính các tổng bình phuong của bảng A x B (Ðạm x Giống) Bảng A x B (Ðạm x Giống) N0 N60 N90 V1 V2 V3 V4 12.758 12.918 9.55 13.444 17.016 19.2 17.946 18.777 16.328 17.982 14.448 14.436 TAJ 48.67 65.738 N120 N150 N180 TBI 20.198 22.69 26.102 117.964 20.685 20.852 19.621 110.799 18.042 20.062 18.196 100.16 11.448 6.14 5.642 65.558 70.395 70.373 69.744 69.561 394.481 2161.3 dfB 3 Số diều chỉnh G=ST2 / N dfAB 3 x 5 = 15 Tổng SS do A SSA 30.429 SBB 40522 Tổng (TBi)2 dfE= dfTO-dfK-dfA-dfA -dfB-dfAB 89.888 =71-2-5-10-3-15 = 36 SSB = SBB / ar - G Tổng (TABij)2 SAB2 7053 69.343 SAB2 / R - G - SSA - SSB = SSAB = 12.585 sai số ô nhỏ = SSE = SSTO - SSK- SSA -SSB - SSAK- SSAB = Bảng phân tích phuong sai ô nhỏ Nguồn SS DF BFTB FTN Flt SSB 89.89 3 2.866 29.963 85.711 69.34 15 4.6229 13.224 1.954 SSAB Sson 12.58 36 0.3496 SSTO 204.7 71 Cách 2 Data Analysis Dùng Data Analysis Two factor without replication dối với bảng Ax B sau dó nhớ chia các tổng bình phuong cho r = 3 Tính SSE = SSTO - SSA - SSK -SSAK - SSB - SSAB Kết quả ANOVA Nguồn SS MS df F P-value F crit 269.66 3 89.888 6.481 0.005 3.287 B 91.288 5 18.258 1.316 0.309 2.901 A 208.03 15 13.869 AB 568.98 23 Tổng Chia các tổng bình phuong cho r = 3 Tìm duợc SSB, SSAB. Kết hợp với bảng SS ô lớn dể tính Sson Nguồn SSB SSAB Sson SSTO SS 89.888 69.343 12.585 204.75 Bảng phân tích phuong sai Ftn Flt df mS 3 29.96 85.71 2.866 15 4.623 13.22 1.954 36 0.3496 71 2 Ô vuông La tinh Chọn 2 hình vuông có n2 ô vuông Số liệu hình thiết kế thí nghiệm (hình 1) ghi tên các công thức A, B, ... hình dữ liệu (hình 2) ghi kết quả thí nghiệm xij Cách tính 1 Tính SSTO = Tổng (xij)2 - G ( Số diều chỉnh G = ST2 / n2) Tính SSH = Tổng( THi)2 / n - G (THi là tổng hàng i) SSC = Tổng (TCj)2 / n - G (TCj là tổng cột j) SST = Tổng (TAl)2 / n - G (TAl là tổng công thức l) SSE = SSTO - SSH - SSC - SST Thí dụ Bảng thiết kế ô vuông La tinh N= 5x5 = 25 D E A C B 850 ST D A E Tổng xij C B 28900 A D Số diều chỉnh G B C E B E D C B A A D E C Tổng (THi)2 Bảng dữ liệu 35 50 43 40 27 TCJ 195 Công thức Tổng TAl 33 47 30 39 25 174 31 41 25 40 21 158 A 149 29 46 37 25 31 168 B 150 26 31 35 38 25 155 C 186 SHH SS =SHH/ n - G THI Tổng (TCj)2 154 SCC 215 SSC= SCC/ N -G 170 Tổng (TAl)2 182 SAA 129 SSA = SAA - G 850