Bài học vào nghề

Tôi tự hào với “bảng thành tích” hiện tại: cộng tác viên của một tờ báo uy tín, có lương hẳn hoi. Cái điệp khúc sắp thành “nhà báo lớn” cứ ngân nga mãi khiến tôi lâng lâng. Cho đến khi tôi nhận được bài học ấy…Công văn phản hồi gửi Phó thủ tướngSáng thứ Hai, tôi hí hửng vừa ngồi nhấm nháp ly cà phê vừa đọc lại bài báo mới nhất được đăng. Hai số liên tiếp với hai bài được đăng đủ làm tôi phấn khích. Bài báo viết về những bức xúc của sinh viên ở...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài học vào nghềBài học vào nghề Tôi tự hào với “bảng thành tích” hiện tại: cộng tác viên của một tờ báo uy tín, có lương hẳn hoi. Cái điệp khúc sắp thành“nhà báo lớn” cứ ngân nga mãi khiến tôi lâng lâng. Cho đến khitôi nhận được bài học ấy…Công văn phản hồi gửi Phó thủ tướngSáng thứ Hai, tôi hí hửng vừa ngồi nhấm nháp ly cà phê vừa đọclại bài báo mới nhất được đăng. Hai số liên tiếp với hai bài đượcđăng đủ làm tôi phấn khích. Bài báo viết về những bức xúc củasinh viên ở trường đại học X. tỉnh tôi. Xế chiều hôm đó, tin nhắncủa cô bạn gái đang học ở trường X. làm tôi tỉnh giấc ngủ trưa:“Ban lãnh đạo nhà trường đang nổi trận lôi đình vì bài báo.” Họcho rằng tôi bịa ra tất cả và chuẩn bị gửi công văn đến tòa soạnđể phản đối.Trước đó khoảng chục ngày, tôi về quê ghé thăm mấy đứa bạn làsinh viên trường đại học X.. Tỉnh tôi chỉ có một trường đại học.Thường ghé đây chơi nên tôi hiểu khá rõ tình hình dạy và họccủa trường. Qua phản ánh của một số sinh viên, tôi liền viết bàiđăng báo. Bài viết nêu hai vấn đề chính. Nhà trường tổ chức chosinh viên học 4 ca/ngày nên giờ giấc không hợp lý. Bắt đầu từ6h30 thì sớm quá, ca cuối nghỉ lúc hơn 20h cũng muộn quá, mặcdù mỗi sinh viên chỉ học 1 - 2 ca/ngày.Thêm nữa là tình trạng đào tạo của các lớp Anh ngữ có chấtlượng quá thấp, ngược lại chi phí học cao khiến nhiều sinh viênngán ngẩm. Khi nhận được tin nhắn từ cô bạn gái, tôi đã cẩn thậnxem lại bài viết đến 2, 3 lần. Xem mãi cũng thấy không có chi tiếtnào sai. Khi nghĩ về cái công văn sắp tới, trong tôi trỗi lên niềm tựhào xen lẫn chút lo âu khó tả. Tôi tự an ủi mình rằng đó là “hiệuứng xã hội” của một bài báo để được an lòng.Sự việc dường như nghiêm trọng hơn tôi nghĩ khi hôm sau tôiđược “triệu hồi” lên tòa soạn gấp. Anh biên tập viên nói với tôiqua điện thoại: “Hiệu trưởng trường đại học X. gửi công văn cảmơn em vì bài báo”. Tôi đã chuẩn bị sẵn sàng tinh thần cho tìnhhuống này nhưng nỗi lo vẫn tự do xâm chiếm tôi. Bật máy vi tínhxem lại bản thảo đến mấy lần nữa, kết quả là tôi vẫn đúng. Thếnhưng thứ tôi tin tưởng nhất là linh cảm lại báo hiệu rằng “hìnhnhư” tôi đã sai điều gì đó.Tôi vào phòng anh Trưởng ban đại diện của báo ở TP.HCM. Đọcxong tờ công văn tự nhiên tôi vô cùng hoang mang. Hình như tôisai hoàn toàn. Những lý lẽ tôi đang giải thích có vẻ không có cơsở, còn lý lẽ phản biện của công văn lại quá hợp lý và chắc chắn.Lần đầu tiên trong quá trình viết báo tôi gặp tình huống này.Đứng trong phòng máy lạnh mà mồ hôi tôi vã ra đẫm ướt chiếcáo sơ mi từ lúc nào. Tôi thấy tất cả như sụp đổ trước mắt khinghe anh Trưởng ban đại diện thông báo: “Công văn đã được gửitới Phó Thủ tướng - Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo NguyễnThiện Nhân, chúng ta phải làm rõ việc này”…Cái giá của kinh nghiệmThẫn thờ bước ra khỏi tòa soạn, tôi đi tìm quán internet viết tờgiải trình. Tôi bắt đầu rà soát lại 5 điểm phản hồi của công văn vàviết giải trình theo hướng giải thích từng điểm. Trong 3 điểm đầutôi dễ dàng nhận ra ngôn ngữ ngụy biện, cố ý hiểu sai để làmlệch vấn đề. Tất cả bắt đầu từ cái tít do ban biên tập sửa lại, nócường điệu sự thật. Ông hiệu trưởng “bắt” vào điểm ấy rồi lập lờphủ định tất cả những thứ liên quan.Trước đó, các anh chị biên tập viên đã động viên tôi, khuyên tôinên yên tâm vì tòa soạn sẽ đứng ra “bênh vực” cho tôi. Nhờ vậytôi đã mạnh dạn vạch ra những luận điểm ngụy biện vô lý trongcông văn. Tuy nhiên, tôi phát hiện mình sai hai chi tiết. Đáng lẽ là“chi phí” thì tôi lại viết nhầm rằng “học phí,” dù chỉ một lần nhưngcũng đủ đẩy vấn đề đi xa hơn thực tế. Chi tiết nữa là viết thừachữ “phần lớn” - tôi đã viết rằng “phần lớn cử nhân dạy cử nhân.”Trường X. có 40% giảng viên có trình độ cử nhân, còn lại 60%trình độ từ thạc sĩ trở lên. Từ “phần lớn” có vẻ gây hiểu lầm làtrường thiếu giảng viên đủ trình độ. Hai điểm này tôi thừa nhậnmình sai.Tuần sau đó, tôi cùng anh biên tập viên xuống tận trường thuthập chứng cứ lại từ đầu. Tất cả được ghi âm và chụp ảnh cẩnthận, trước đó tôi không có một bằng chứng cụ thể nào. Khi tôitìm những người bạn thân có tên trong bài viết để phỏng vấn ghiâm, không ai thừa nhận đã cung cấp thông tin cho tôi! Rất may làanh biên tập viên đã chỉ cho tôi cách thu thập một số chứng cứquan trọng, đủ để bảo vệ quan điểm bài báo. Tuần sau nữa, anhbiên tập viên trở lại làm việc trực tiếp với hiệu trường trường X..Bài đính chính được đăng trên số báo kế tiếp. Kết quả làm tôi bấtngờ. Ngoài hai điểm tôi thừa nhận sai thì ông hiệu trưởng đãthừa nhận tất cả, tức bài báo tôi đúng. Vậy ông hiệu trưởng cốtình gửi công văn phản hồi đến tận Phó thủ tướng, yêu cầu viếtbài đính chính để làm gì? Trước đó, Phó Thủ tướng - Bộtrưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thiện Nhân có gọi điên vàotòa soạn nói chuyện, sau đó thì tòa soạn làm việc với Bộ trưởngthế nào ...