Bàn về động lực phát triển bền vững hiện nay ở nước ta

Bài viết dựa trên nền tảng nghiên cứu về tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, cải cách chính trị đồng bộ với đổi mới kinh tế - xã hội và yêu cầu phát triển bền vững trong giai đoạn mới của đất nước nhằm làm rõ nội dung động lực phát triển bền vững và cản lực của nó.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bàn về động lực phát triển bền vững hiện nay ở nước ta BµN VÒ §éNG LùC PH¸T TRIÓN BÒN V÷NG HIÖN NAY ë N¦íC TA Hå B¸ Th©m(*) Chóng ta ®· bµn luËn kh¸ nhiÒu vÒ ph¸t triÓn bÒn v÷ng theo c¶ cÊp ®é lý thuyÕt vµ thùc tiÔn. Nh−ng ®i s©u lµm râ ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ lµm thÕ nµo ®Ó ph¸t huy nã th× hÇu nh− Ýt ®−îc quan t©m nghiªn cøu. Bµi viÕt dùa trªn nÒn t¶ng nghiªn cøu vÒ t¸i c¬ cÊu nÒn kinh tÕ, ®æi míi m« h×nh t¨ng tr−ëng, c¶i c¸ch chÝnh trÞ ®ång bé víi ®æi míi kinh tÕ - x· héi vµ yªu cÇu ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong giai ®o¹n míi cña ®Êt n−íc nh»m lµm râ néi dung ®éng lùc ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ c¶n lùc cña nã. Trªn c¬ së ph©n tÝch quan niÖm, thùc tr¹ng ®éng lùc ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ c¸c c¶n lùc, bµi viÕt ®−a ra quan ®iÓm, yªu cÇu vµ gi¶i ph¸p ph¸t huy ®éng lùc ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ kh¾c phôc lùc c¶n, ®éng lùc tiªu cùc, ph¸ ho¹i tõ c¸c nhãm trôc lîi hiÖn nay còng nh− s¾p tíi. I. Quan niÖm vÒ ®éng lùc vµ c¶n lùc víi ph¸t triÓn ë n−íc ta hiÖn nay cã c¶ hai lo¹i “®éng bÒn v÷ng lùc” nµy. (*) 1. §éng lùc, tøc nh©n tè kÝch thÝch, Ngoµi ra, ®éng lùc cßn ®−îc hiÖn thóc ®Èy ho¹t ®éng cña con ng−êi, nhãm thùc hãa qua c¸c c¬ chÕ, thÓ chÕ cña x· ng−êi lµ xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu vµ tháa héi. ChÝnh c¬ chÕ, thÓ chÕ lµ mét trong m·n nhu cÇu cña hä th«ng qua lîi Ých, nh÷ng nh©n tè quan träng nhÊt t¹o nªn gi¸ trÞ cô thÓ trong mét m«i tr−êng lÞch ®éng lùc ho¹t ®éng cña con ng−êi. Do sö, quan hÖ cô thÓ. §ång thêi, nã còng vËy, c¸c c¬ chÕ, thÓ chÕ t¹o ®éng lùc biÓu hiÖn th«ng qua gi¶i quyÕt c¸c m©u ho¹t ®éng, ph¸t triÓn ph¶i ®−îc t×m thuÉn x· héi, mµ lîi Ých lµ mét trong kiÕm khi ®éng lùc cò ®· c¹n kiÖt nh÷ng mÆt cÊu thµnh. §éng lùc cã thÓ (th−êng lµ do c¬ chÕ, thÓ chÕ ®· lçi thêi, thóc ®Èy sù tiÕn bé, ph¸t triÓn, viÖc thùc hoÆc kh«ng cßn ®óng n÷a). hiÖn lîi Ých c¸ nh©n, nhãm kh«ng lµm 2. Nghiªn cøu ®éng lùc ph¸t triÓn h¹i lîi Ých ng−êi kh¸c hay lîi Ých chung bÒn v÷ng ta thÊy, ®ã lµ lo¹i ®éng lùc th× nã lµ ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn vµ xuÊt ph¸t tõ sù b×nh ®¼ng, c«ng b»ng, ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Ng−îc l¹i, chØ v× lîi c©n ®èi, hµi hßa c¸c lîi Ých, c¸c gi¸ trÞ Ých c¸ nh©n, lîi Ých nhãm, mang tÝnh cuéc sèng gi÷a c¸c thÕ hÖ, c¸c giai tÇng, trôc lîi cña nh÷ng nhãm lîi Ých ma gi¸o nhãm lîi Ých, c¸c c¸ nh©n trong tõng thÕ th× nã lµ ®éng lùc tiªu cùc, ®éng lùc ph¸ ho¹i, tøc trë thµnh lùc c¶n, hay c¶n lùc. (*) TS., NCV. cao cÊp. 4 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 2.2014 hÖ, tõng thêi kú, vïng miÒn vµ tõng ®−îc gi¶i quyÕt khi nã trë nªn cùc ®oan lÜnh vùc. Tõ ®ã, chóng ta cÇn tiÕp cËn lý hoÆc chÝn muåi. luËn míi nhÊt vÒ ph¸t triÓn bÒn v÷ng lµ 3. Bªn c¹nh ®éng lùc ph¸t triÓn bÒn ph¸t triÓn bÒn v÷ng con ng−êi, mµ c¸c v÷ng lu«n cã ®éng lùc ph¸ ho¹i, c¶n lùc. nhµ khoa häc tiªn phong trªn thÕ giíi NghÜa lµ, v× lîi Ých c¸ nh©n Ých kØ, côc ®· nªu 5 néi dung chñ yÕu: 1) B×nh bé, “lîi Ých nhãm” (nhãm trôc lîi)(*)(Xem ®¼ng c¬ héi tiÕp cËn (gi¸o dôc, ch¨m sãc Hå B¸ Th©m, 2011) mµ ng−êi ta cã thÓ søc khoÎ, vèn vËt chÊt, vèn x· héi) ®Ó chµ ®¹p lªn lîi Ých chung cña x· héi, lîi ph¸t triÓn n¨ng lùc; 2) C«ng b»ng trong Ých quèc gia (nh− hµnh vi tham nhòng, chia sÎ thµnh qu¶ ph¸t triÓn; 3) Con mafia, l·ng phÝ, bu«n lËu, b¸o c¸o sai, ng−êi ®−îc trao quyÒn tham dù theo chñ nghÜa thµnh tÝch, kÐo bÌ kÐo n¨ng lùc vµo tiÕn tr×nh ph¸t triÓn; 4) Sù c¸nh…). §©y lµ vÊn ®Ò rÊt bøc b¸ch vµ ph¸t triÓn hiÖn t¹i ph¶i ®¶m b¶o kh«ng nãng mµ hiÖn nay vÉn ®ang cã sù ®Êu lµm mÊt c¬ héi ph¸t triÓn cña c¸c thÕ hÖ tranh gi÷a hai lùc l−îng tiÕn bé vµ b¶o t−¬ng lai; 5) B¶o ®¶m an ninh con ng−êi thñ, hoÆc duy ý chÝ, ph¸ ho¹i. Do vËy, (§µo ThÞ Minh H−¬ng, 2013, tr.9). HoÆc, chØ khi ®éng lùc ph¸t triÓn bÒn v÷ng t¨ng tr−ëng kinh tÕ bÒn v÷ng lµ ®¶m chiÕm −u thÕ, chñ ®éng kh¾c phôc lùc b¶o c©n b»ng t−¬ng ®èi, tøc c©n b»ng c¶n, h¹n chÕ tèi ®a ®éng lùc tiªu cùc th× ®éng, c©n b»ng trong m©u thuÉn, gi÷a míi cã ph¸t triÓn bÒn v÷ng, ph¸t triÓn gia t¨ng GDP víi b¶o vÖ m«i tr−êng tù liªn tôc, hµi hßa. nhiªn, an sinh x· héi, ph¸t triÓn v¨n Cïng víi tiÕn tr×nh ph¸t triÓn, viÖc hãa vµ con ng−êi. HoÆc, ph¸t triÓn x©y ®¹t ®−îc hiÖu qu¶ ph¸t triÓn bÒn v÷ng dùng chÕ ®é chÝnh trÞ bÒn v÷ng lµ ph¶i ...