Báo cáo khoa học : Bản yêu sách của nhân dân An Nam văn kiện mang tính chất chính trị pháp lý

Tháng 6 năm 1919, nghe tin các đoàn đại biểu mười mấy nước Đồng minh chiến thắng họp ở Véc-xây cách thủ đô Paris 14 ki-lô-mét, Nguyễn Tất Thành bàn với nhà yêu nước Phan Châu Trinh và luật sư, tiến sĩ Phan Văn Trường viết bản “Yêu sách của nhân dân An Nam” gửi Hội nghị Véc-xây.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo khoa học : Bản yêu sách của nhân dân An Nam văn kiện mang tính chất chính trị pháp lý i.Qflqhim eitu • QfCLO doi i^^ 86 9 (210)-2009 BAN YEU SACH CUA NHAN DAN Van Men mang tinh chinh til - phdply • TS. V A N THj THANH MAI * H o (Thi Minh - nha Nguydn Tai Thanh - Nguydn Ai tham Phap Ac-nu (Louis ydu nudc vT dai, Qudc - Hd Cbi Minh. Mdt cudc Arnoux) da dugc Bq Thudc dja ngay tit khi rdi Td hanb trinb keo dai biy nam, di giao nhiem vu phdi hgp ctingqudc ra di tim dudng ciiu nudc qua nbieu chau luc da tam Bd Ndi vu Phap chuydn theo doi cho ddn khi tu gia cdi trin dd dung, kbi Ngudi ttr nudc Anh hoat ddng cua Nguydn Ai Qudctrd ve vdi thd gidi ngudi hidn quay trd lai nudc Phap. Dd la va phong trao Viet kieu d Phap. vin ludn Iran trd khat vgng ve thdi gian kboing cudi nam Mac du sdng va boat ddngmdt nudc Viet Nam dugc dgc 1917, khi chidn tranh the gidi trong vdng vay cua mat tham lap, thdng nhai, nhan dan Viet lln thir nhai budc vao giai doan Phap, song lai ljch cua NguydnNam dugc ty do, hanh phtic va kdi thiic. Quay trd lai mlu Ai Qudc, nhung hoat ddng cuacd dly du mgi quydn lam ngudi qudc, sao huyet cua chu nghia Ngudi vin cdn la nhtmg mang cao ca nhai. Ngudi timg ndi: de qudc, noi cdi rd va nhung bi mat. Tuy nhidn, khi Nguydn Ty do cho ddng bao ldi, dgc dau thuang cua cac dan tge Ai Qudc khdi diu cudc dau lap cho Td qudc ldi, day la tai Ddng Duong, Nguydn Ai tranh thyc hien ly tudng dancl nhung didu tdi mudn; day la Qudc da sdm dugc mat tham quydn cua minh cung la liic tdntai ca nhting didu tdi hidu. Phap quan tam. Danh hoi thay Ngudi cung mdt van bin phap Chinh Ngudi, trong ttrng thdi sy cd mat cua Ngudi d Pari, bao ly do Ngudi ky tdn da thu hut sydidm khac nhau, da timg budc cao mat nam 1917 trong Hd so quan tam cua du luan. Dd chinhdau tranh de thyc hidn khat luu trtr cua nudc Phap da vidi: la thdi diem, Tong thdng Myvgng cua minh va khing djnh Ngudi mang ten Nguydn Ai Uyn-son (Wilson) cdng bdchic chin ring: Neu dugc dgc Qudc 27 tudi qud d Ddng Chuong trinh 14 didm diulap, Viet Nam se xdp dat mdt Duong. Anh ttr Luan ddn tdi thang 1/1918, va nhtrng tridnndn Hien phap vd phuong didn Pari thang 6 vira rdi, va dang d vgng ve mdt Hdi nghi Qudc lechinh trj va xa hdi theo ly nha mdt ddng bao cua anh ldn boa binh hgp d Vec - xaytudng dan quyen. la Phan Van Trudng.... Trong (Versaille) vao thang 6/1919, 1. Tinh than ydu nudc, khat bao cao nay cdn ghi rd gdp phln- lam cho ddi sdngvgng giai phdng dan tdc cting Nguydn Ai Qudc chua cd ldn chinh trj thd gidi trd ndn sdiblu nhiet huydi cua ludi tre trd trong hd so toa an. Lln tbeo ddng ban. Dd cung la liic. nhanthiinh ngudn strc manh ndi lyc, nhtrng trang hd so ciia miit tham dan cua cac qudc gia hy vpngthip sang chang dudng bdn ba Phap trong nhtrng nam 1917- ring, vdi nhtrng gi Uyn-scmtim dut7ng cuu nudc ciia 1919, cd thd thay irtim mat tuydn bd, nhai dinh quyen dan Bao tang Ho Chi Minh Ddn chu & Phdp ludtQl^hiin eitu - ^miy ddi 86 9 (210)-2009tge ty quydi, nhung ydu clu vd An Nam ky ldn Nguydn Ai thyc dan Phap Idng lay hondgc lap, ty do ciia cac dan tdc se Qudc xuai hidn lai thu dd Pari trong cai trj, va khdng cd gidugc thyc hidn. Nguydn Ai CLia nudc Phap, vdi nhtrng ndi qua dang, nhung sy thirc linhQudc - Hd Chi Minh da tbay dung CO ban dugc neu ra: 1 . ciia nhting luc dja chua dugcmat Hdi nhtrng ngudi Viet Nam Tdng an xa cho tai cl nhtmg ggi la van minh rdi day cungydu nudc lai Phap ky tdn va giri ngudi bin xii: bj an tti chinh trj; hin se tim thay ttr Bin ydu sachden Hdi nghj Vec- xay Bin ydu 2. Cai each nen phap ly d Ddng nay tidng ndi ciia dan tdcsach cua nhan dan An Nam Duong bing each cho ngudi minh.dugc vidi bing tieng Phap. Day ban xtr cung dugc quyen hudng Tuy nhidn, Bin yeu sach cuala diem khdi dau ciia mdt chang nhtmg dam bao ve mat phap nhan dan An Nam, Ldi thinhdudng dau tranh each mang va luat nhu ngudi Au chau; xoa bd cau CLia ngudi dan An Nam dadidm khdi dau dd da gay chan hoan loan cac toa an dac bidt khdng dugc Hdi nghj chapddng nudc Phap va the gidi. Sau dimg lam cdng cu dd khiing bd thuan. Nguydn tic vd quydn tydd, Nguydn Ai Qudc da chuyen va ap birc bd phan trung thyc quydi cua cac dan tdc trongthd Ban ydu sach qua the tho luc nhai trong nhan dan An Nam; 3. chuong trinh 14 didm ciia Uyn -bat va song thai luc bat vdi tdn Ty do bao chi va ty do ngdn son thyc chai chi la mdt chidnggi Viet Nam yeu cau ca. luan; 4. Ty do lap hdi va hdi luge ldn cua Hoa Ky - mdt de 90 nam trudc (6/1919 - hgp; 5. Ty do cu trti d nudc qudc mdi ndi, nhung chidn luge6/2009), Ban ydu sach ciia ngoai va ty do xuat duang; 6. nay mau thuan gay git vdi y ddnhan dan An Nam dugc giri cho Ty do hgc tap, thanh lap cac chidn luge ciia Anh va Phaptai ca cac doan dai bieu dy Hdi trudng ky thuat va chuydn (trong vide cai trj tai cac thudcnghj Vec-xay. Ngudi ddng thdi ...