Báo cáo nghiên cứu khoa học: CÔNG CỤ HỌC VĂN CHO SINH VIÊN ANH NGỮ

Để có thể tự đọc, khám phá và trình bày ý kiến của mình đối với một văn bản văn học thì sinh viên ngành tiếng Anh ngoài kĩ năng thực hành tiếng cơ bản còn cần những công cụ cần thiết khác. Công cụ được giới thiệu trong bài viết này là hệ thống khái niệm các yếu tố đặc trưng cấu thành tác phẩm văn học thuộc các thể loại khác nhau. Bài viết sẽ phân tích phương pháp vận dụng các khái niệm này vào việc dạy và học môn văn học Anh-Mỹ. Một số ví...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "CÔNG CỤ HỌC VĂN CHO SINH VIÊN ANH NGỮ" TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG - SỐ 5(40).2010 CÔNG CỤ HỌC VĂN CHO SINH VIÊN ANH NGỮ TOOLS FOR LEARNING LITERATURE FOR EFL STUDENTS Trần Thị Kim Liên Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Đà Nẵng TÓM TẮT Để có thể tự đọc, khám phá và trình bày ý kiến của mình đối với một văn bản văn học thìsinh viên ngành tiếng Anh ngoài kĩ năng thực hành tiếng cơ bản còn cần những công cụ cần thiếtkhác. Công cụ được giới thiệu trong bài viết này là hệ thống khái niệm các yếu tố đặc trưng cấuthành tác phẩm văn học thuộc các thể loại khác nhau. Bài viết sẽ phân tích phương pháp vậndụng các khái niệm này vào việc dạy và học môn văn học Anh-Mỹ. Một số ví dụ sẽ được đưa rađể minh họa cách sử dụng những công cụ này đối với những văn bản văn học đang được sửdụng trong chương trình cử nhân tiếng Anh tại Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Đà Nẵng. ABSTRACT It is obvious that in addition to their basic language skills, EFL students learningliterature should be welll equipped with special tools, which could facilitate the challengingprocess of reading, exploring and reflecting on literary texts. The tools introduced in this articleare basic concepts of important components of various literary genres. The article will alsodiscuss some practical methods to use these tools and give examples to illustrate how to applythe tools in some selected texts currently taught in English-American literature classes atCollege of Foreign Languages, the University of Danang.1. Đặt vấn đềXu hướng dạy và học văn học Anh-Mỹ hiện nay Hiện nay tại Việt Nam xu hướng phổ biến nhất trong việc dạy và học môn vănhọc dành cho sinh viên tiếng Anh là kết hợp văn học sử và trích giảng những tác phẩmtiêu biểu thuộc từng thời đại hay trào lưu. Giáo viên giảng bài, sinh viên ghi chép vàthảo luận trên lớp, hoặc sinh viên trình bày theo câu hỏi gợi ý và giáo viên nhận xét,tổng kết lại. Xu hướng này đòi hỏi sinh viên phải đọc nhiều nhưng chỉ dừng ở mức độđọc hiểu văn bản và trả lời câu hỏi mà chưa đạt đến khả năng tự phân tích. Trên thực tế, sinh viên ngoại ngữ không được đào tạo bài bản như sinh viên ngữvăn về các kiến thức văn học sử và lí luận phê bình văn học. Các trích đoạn văn học chỉđược sử dụng như một dạng ngữ liệu giúp người học phát triển kĩ năng ngôn ngữ và tìmhiểu văn hóa ở mức độ cao. Vì vậy để có thể tự đọc, khám phá và trình bày ý kiến đốivới một văn bản văn học, sinh viên tiếng Anh phải có những công cụ cần thiết khác.Công cụ được giới thiệu trong bài viết này là hệ thống khái niệm các yếu tố đặc trưngcấu thành tác phẩm văn học thuộc các thể loại khác nhau. Nó không chỉ cần thiết đểgiúp giải mã một văn bản văn học mà nó còn giúp người học biết cách sử dụng đượcvốn từ ngữ - thuật ngữ cơ bản để thảo luận hoặc viết luận.148 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG - SỐ 5(40).2010Những yếu tố đặc trưng của văn bản văn học Văn bản văn học (literary texts) là những đoạn trích tác phẩm văn học hoặc toànbộ tác phẩm, tiêu biểu của một tác giả, một thể loại, một giai đoạn hay một thời đại, yêucầu người học đọc, tiếp cận, khám phá và cuối cùng là trình bày ý kiến phản hồi đối vớivăn bản đó hay đối với tác phẩm đó. Một văn bản văn học khác những loại văn bản khác ở chỗ bản thân nó mangnhững tính chất đặc trưng của một tác phẩm văn học – của truyện ngắn, tiểu thuyết, thơ,hoặc kịch – mà những dạng văn bản khác không có được. Theo sách hướng dẫn đọc củaPeter Schakel and Jack Ridl (2004) thì truyện ngắn, tiểu thuyết, thơ, kịch có những đặctrưng tiêu biểu như sau: - Những đặc trưng tiêu biểu của truyện là cốt truyện (plot), nhân vật (character), quan điểm (point of view), chủ đề (theme), biểu tượng (symbol), phong cách (style), giọng điệu (voice). - Những đặc trưng của thể loại thơ là cách dùng từ (diction), hình tượng (images), giọng thơ (voice), âm thanh (sound), nhịp điệu (rhythm), cách gieo vần (meter), hình thức (form), thể loại (type), ngôn ngữ hình tượng (figurative language). - Ngoài những đặc trưng nêu trên của truyện và thơ thì kịch đặc biệt chú trọng đến nhân vật, xung đột (conflict), hành động (dramatic action), bối cảnh và kết cấu chương hồi (setting and structure). Những đặc trưng nêu trên của tác phẩm văn học giống như một kết cấu xươngthịt của một cá thể độc lập, cho nên nếu không nhìn rõ được những đặc điểm này thìngười đọc chỉ thấy tác phẩm hay, đẹp một cách chung chung mà không biết nó hay vàđẹp ở chỗ nào. Chẳng hạn như để có thể đọc, cảm nhận, và hiểu đoạn độc thoại “To beor not to be”, người học tối thiểu phải nắm những kiến thức về cái gọi là xung đột (từphysical, s ...