Bệnh hại gây tổn thất xoài sau thu hoạch

Tổn thất sau thu hoạch xoài Namdokmai được đánh giá ở Bangkok, Thái Lan. Nấm gây bệnh sau thu hoạch xoài được phân lập như Colletotrichum gloeosporioides, Lasiodiplodia theobromae, Dothiorella sp., D. Dominicana, D. mangiferae và Phomopsis mangiferae, Aspergillus sp., A. niger và Penicillium sp. C. gloeosporioides và L. theobromae là các loại nấm phổ biến nhất gây bệnh thán thư trái cây và gốc cấp thối, tương ứng. Khảo sát trên quả phân rã của các bệnh này đã được thực hiện để xác định tiếp cận thị trường xoài ở khâu bán lẻ. Ba cấp độ tiếp thị...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh hại gây tổn thất xoài sau thu hoạchT¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp, TËp 1, sè 2/2003 BÖnh h¹i g©y tæn thÊt xoµi sau thu ho¹ch Diseases causing post-harvest losses of mangoes §inh S¬n Quang1 SUMMARY Postharvest losses of mangoes Namdokmai were assessed in Bangkok, Thailand.Fungi causing mango postharvest diseases were isolated as Colletotrichumgloeosporioides, Lasiodiplodia theobromae, Dothiorella sp., D. dominicana, D.mangiferae and Phomopsis mangiferae, Aspergillus sp., A. niger and Penicillium sp.C. gloeosporioides and L. theobromae were the most popular fungi causing fruitanthracnose and stem-end rot, respectively. Survey on fruit decayed by these diseaseswas carried out to define mango marketability at retail level. Three marketability levelswere settled as marketable, low marketable, and unmarketable fruits based on diseasesseverity of 10%, respectively. These marketability levels were usedas indicators to assess postharvest losses of mangoes Namdokmai obtained from TaladTai wholesale market in 2001 and 2002. The losses might grow up to 27.1-46.0% due toanthracnose or 22.4-30.9% due to stem-end rot at retail market level. Preharvestpractices, harvest measures and postharvest handling were also suggested to lessenpostharvest losses. Keywords: Mango, postharvest loss, anthracnose, stem-end rot. 1. §Æt vÊn ®Ò gi¶m gi¸ trÞ th−¬ng phÈm v chÊt l−îng Xo i (Mangifera indica L.) cã nguån dinh d−ìng cña qu¶ xo i, g©y tæn thÊt chogèc tõ Ên ®é v §«ng Nam ¸, ®−îc trång ng−êi kinh doanh v tiªu dïng.l m c©y ¨n qu¶ tõ c¸ch ®©y h¬n 4000 n¨m Nghiªn cøu n y ®−îc tiÕn h nh t¹i(Hulme, 1971). Qu¶ xo i ph¸t triÓn qua 4 Tr−êng §¹i häc Kasetsart - Th¸i Lan,giai ®o¹n: qu¶ non; t¨ng tr−ëng tèi ®a; nh»m ®¸nh gi¸ ¶nh h−ëng cña bÖnh h¹i tíichÝn; gi ho¸. Sù ph¸t triÓn qu¶ tr−íc thu tæn thÊt sau thu ho¹ch cña gièng xo iho¹ch l qu¸ tr×nh t¨ng tr−ëng tÕ b o, tÝch Namdokmai.luü dinh d−ìng v c¸c hîp chÊt øc chÕ 2. ph−¬ng ph¸p nghiªn cøunÊm resorcinol trong vá qu¶ (Cojocaru vctv, 1986). Qu¶ xo i sau thu ho¹ch, víi 2.1. X¸c ®Þnh th nh phÇn bÖnh h¹i qu¶ xo ib¶n chÊt vÉn l mét vËt chÊt sèng, cã sù Xo i Namdokmai (100 qu¶) vô 2001thay ®æi ®ét ngét vÒ h« hÊp, ®i kÌm l ®−îc thu thËp tõ c¸c khu h ng kh¸c nhaunh÷ng biÕn ®æi sinh lý, sinh ho¸ rÊt lín t¹i chî b¸n bu«n hoa qu¶ Talad Taitrong qu¸ tr×nh chÝn, trong ®ã cã sù gi¶m (Bangkok). Qu¶ ®−îc chuyÓn v o gi÷ trongdÇn c¸c hîp chÊt resorcinol (Kobiler v ræ nhùa, kÝch thÝch chÝn b»ng ethylene 10ctv, 1998). Sù suy gi¶m c¸c hîp chÊt n y µL/L, lãt v ®Ëy ræ b»ng giÊy b¸o v ®Óxuèng d−íi møc g©y ®éc cho vi sinh vËt sÏ qu¶ chÝn ë ®iÒu kiÖn trong phßng. Khi qu¶phôc ho¹t sù tiÒm nhiÔm cña mét sè lo i chÝn, c¸c biÓu hiÖn triÖu chøng cã thÓ g©ynÊm (Kobiler v ctv, 1998), dÉn ®Õn sù tæn thÊt ®−îc ghi chÐp v kiÓm tra nguyªnbiÓu hiÖn triÖu chøng bÖnh trªn qu¶, l m nh©n sinh vËt b»ng ph©n lËp v quan s¸t1 Bé m«n C«ng nghÖ sau thu ho¹ch, Khoa C«ng nghÖ thùc phÈm 107 BÖnh h¹i g©y tæn thÊt xoµi sau thu ho¹chd−íi kÝnh hiÓn vi. c¸c vïng kh¸c nhau). Trong phßng thÝ MÈu l¸ v vá qu¶ (5mm2) ®−îc c¾t tõ nghiÖm, c¾t bá cuèng qu¶ nÕu qu¸ d i, röaranh giíi gi÷a m« khoÎ v m« bÖnh. MÉu qua d−íi vßi n−íc ch¶y, ®Ó r¸o råi kÝchc¾t ®−îc khö trïng bÒ mÆt b»ng Natri thÝch chÝn b»ng ethylene 10 µL/L v ®Óhypoclorit 1% trong 5 phót råi röa l¹i b»ng chÝn ë ®iÒu kiÖn trong phßng. ThÝ nghiÖmn−íc khö trïng, ®Ó r¸o 2-3 phót v cÊy bè trÝ theo kiÓu ngÉu nhiªn ho n to n. Khitrªn m«i tr−êng PDA (potato dextrose qu¶ chÝn (ng y 1), ®¸nh sè thø tù qu¶ vagar) trong hép petri. NÊm ph¸t triÓn tõ ®o ®Õm ®Ó x¸c ®Þnh phÇn tr¨m qu¶ nhiÔmc¸c m« ®−îc cÊy truyÒn sang PDA míi v bÖnh (TLB) v CSB. C¸c ng y tiÕp theoñ ë nhiÖt ®é 25oC trong 7-14 ng y ë ®iÒu (ng y 2 v ng y 3) còng ®o ®Õm t−¬ng tù.kiÖn lu©n phiªn 12 giê chiÕu s¸ng v 12 Sè liÖu thu ®−îc trong 3 ng y cho biÕtgiê tèi (cã ®Ìn tia tÝm hç trî nÊm sinh b o diÔn biÕn bÖnh sau khi qu¶ chÝn. CSB ng ytö). MÎ cÊy ph©n lËp ®−îc gi¸m ®Þnh 1 v ng y 2 l c¬ së ®Ó so s¸nh s¸u l« xo ith«ng qua sù ph¸t triÓn cña sîi nÊm, h×nh thu theo c¸c ®ît kh¸c nhau. Ph©n chia c¸cd¹ng t¶n nÊm, ®Æc ®iÓm c¬ quan sinh s¶n nhãm qu¶ theo møc ®é nhiÔm bÖnh, vv b o tö ph©n sinh (Waller v ctv, 1998; qua ®ã ph©n nhãm qu¶ theo kh¶ n¨ng tiªuJohnson v ctv, 1989). NÊm sau ®ã ®−îc thô. C¸c kÕt qu¶ thu ®−îc kÕt hîp víi sùl©y l¹i trªn qu¶ b»ng b o tö (cã s¸t th−¬ng ph©n lo¹i kh¶ n¨ng b¸n l c¬ së ®Ó x¸cc¬ häc v kh«ng g©y s¸t th−¬ng). §èi víi ®Þnh tæn thÊt xo i sau thu ho¹ch do bÖnhc¸c nÊm g©y bÖnh thèi cuèng, c¾t miÕng h¹i.th¹ch PDA cã mang sîi nÊm ®Æt óp lªn Sè liÖu ®−îc ph©n tÝch thèng kª b»ngmÆt c¾t cuèng qu¶ (Johnson, 1996). KÝch ch−¬ng tr×nh SAS (SAS Institute, Cary,thÝch chÝn v ñ qu¶ ë 25oC, ®é Èm 95- NC). Sù sai kh¸c gi÷a c¸c gi¸ trÞ trung100% v quan s¸t kh¶ n¨ng g©y bÖnh cña b×nh ®−îc so s¸nh b»ng ®a biªn ®énÊm. Duncan (DMRT).2.2. §iÒu tra bÖnh sau thu ho¹ch v x©y 3. KÕt qu¶ nghiªn cøudùng thang ®¸nh gi¸ tæn thÊt BÖnh h¹i sau thu ho¹ch v ¶nh h−ëng 3.1. Th nh phÇn bÖnh h¹i xo i sau thucña bÖnh tíi gi¸ b¸n ®−îc ®iÒu tra ë Talad ho¹chTai, chî b×nh d©n AP, chî hoa qu¶ chÊt ...