Bệnh học ung thư part 3

trị khỏi. Sự sàng lọc dựa trên quan niệm rằng sự phát hiện sớm ung thư trước khi di căn xảy ra thì hiệu quả điều trị sẽ tốt hơn là lúc các triệu chứng xuất hiện. Một ung thư được xem là lý tư ng cho việc sàng lọc khi giai đoạn tiên lâm sàng có thểphát hiện được của nó tồn tại khá lâu trước khi các triệu chứng xuất hiện và di căn xảy ra.Là một phương pháp thông dụng để phát hiện ung thư vú. Các bác sĩ chuyên khoa khuyên nên khám lâm sàng tuyến...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh học ung thư part 3trị khỏi. Sự sàng lọc dựa trên quan niệm rằng sự phát hiện sớm ung thư trước khi dicăn xảy ra thì hiệu quả điều trị sẽ tốt hơn là lúc các triệu chứng xuất hiện.Một ung thư được xem là lý tư ng cho việc sàng lọc khi giai đoạn tiên lâm sàngcó thểphát hiện được của nó tồn tại khá lâu trước khi các triệu chứng xuất hiện và di cănxảy ra.1. Sàng lọc ung thư vúUng thư vú là ung thư đứng hàng đầu nữ giới các nước phát triển cũng nhưđang phát triển. Chương trình sàng lọc ung thư vú đã làm giảm tỷ lệ tử vong do ungthư này.Các phương sàng lọc bao gồm:1.1. Khám lâm sàng tuyến vú (CEB: clinical examination of the breast)Là một phương pháp thông dụng để phát hiện ung thư vú. Các bác sĩ chuyên khoakhuyên nên khám lâm sàng tuyến vụ hàng năm cho tất cả phụ nữ trên 40 tuổinhư là một phần của sự kiểm tra sức khỏe toàn diện .1.2 Tự khám vú (BSE: Breast self - examination)Là một kỹ thuật ít tốn kém và vô hại đối với tuyến vú. Thực hiện tự khám vú mộttháng một lần sau khi sạch kinh. Nếu người phụ nữ được hướng dẫn tự khám vúcẩn thận sẽ phát hiên ra bệnh khi u còn nhỏ, hạch di căn ít hơn những người khôngthực hành tự khám vú. Do vậy phương pháp tự khám vú nên được phổ biến rộng rãitrên các phương tiện thông tin đại chúng.Hình 1:Các bước tự khám vúCác bước tự khám vú1.3. Chụp tuyến vú (Mammography)Phương pháp này đã hoàn thiện về mặt kỹ thuật trong những năm gần đây vàđược áp dụng rộng rãi để sàng lọc phát hiện sớm, cũng như chẩn đoán ung thư vú.Với phụ nữ trên 40 tuổi trong nhóm nguy cơ cao mỗi năm nên chụp vú không chuẩnbịmột lần, phụ nữ trên 50 tuổi độ nhạy của phim chụp vú vượt hơn 85% và độ đặc hiệulà 95-99%.Hình 2: Chụp nhũ ảnh2. Sàng lọc ung thư cổ tử cungUng thư tế bào gai của cổ tử cung thường phát triển theo sau dị sản trong biểu môvà ung thư tại chổ (CIN: Cervical intraepithelia neoplasia). Khoảng 20% các thươngtổn trên phát triển thành ung thư xâm lấn trong vòng 20 năm. Còn có thể phát hiệnđược bằng xét nghiệm tế bào bong. Như thế ung thư cổ tử cung có thể phòng ngừanếu sàng lọc được tiến hành bằng Paptest một cách chính xác hay tế bào học âmđạo mỗi năm một đến hai lần phụ nữ trên 30 tuổi đã có gia đình.Tế bào học cổ tử cung là một biện pháp hữu hiệu để phòng ngừa ung thư cổ tử cungxâm lấn và tử vong do ung thư cổ tử cung. Ở những nước đã áp dụng chương trìnhsàng lọc ung thư cổ tử cung bằng Paptest tỷ lệ các trường hợp ung thư cổ tử cungxâm lấn đã giảm 30%.Ở các địa phương không có phương tiện để làm Paptest có thể khám cổ tử cungbằng mỏ vịt cho các phụ nữ trên 30 tuổi. Nếu phát hiện có những tổn thươngnghi ngờ sẽ chuyển đến phòng khám chuyên khoa để chẩn đoán và điều trị.Có thể kết hợp khám bằng mắt với làm thử nghiệm Lugol soi cổ tử cung để phóngđại các thương tổn cổ tử cung, khoét chóp cổ tử cung để vừa chẩn đoán vừa điềutrị các ung thư tiền xâm lấn.3. Sàng lọc ung thư đại tràng và trực tràngỞ nhiều nước phát triển, ung thư đại trực tràng đứng hàng thứ hai sau ung thưphổi. Vì triệu chứng lâm sàng thường không rõ ràng nên bệnh nhân đến khám giaiđoạn tương đối trể. Tuy nhiên với sự xuất hiện nhiều loại xét nghiệm sàng lọc ungthư đại trực tràng, theo l{ thuyết là ung thư l{ tư ng để chẩn đoán bệnh trước khicó triệu chứng xuất hiện.Chiến lược sàng lọc nên nhằm vào các đối tượng có nguy cơ cao và tập trung vàođộ tuổi50-70 tuổi.Các test sàng lọc.+ Xét nghiệm máu tiềm ẩn trong phân (FOBT: Fecal occult blood tests).Phát hiện hoạt động Peroxidase của huyết cầu tố. Các xét nghiệm sàng lọc chothấy khoảng 2% FOBT dương tính và giá trị dự doán của test cho cả u tuyến lành vàung thư giữa 20-30%. X t nghiệm dương tính giả do thức ăn và thuốc cũng có xảy ra.+ Nội soi:Soi đại tràng ? (Sigma) lên đến 20cm đã sử dụng như một xét nghiệm đơn độc haykết hợp với FOBT. Soi toàn bộ đại tràng có ưu điểm là độ nhạy và độ đặc hiệu cao vànhìn được toàn bộ khung đại tràng nhưng giá thành cao và nguy cơ thủng ruột (20/00các trường hợp soi đại tràng) đã giới hạn việc sàng lọc theo phương pháp này. Chỉnên soi toàn bộ khung đại tràng với các đối tượng có nguy cơ cao với x t nghiệmFOBT dương tính.Hình 3: Nội soi và chụp khung đại tràng có thuốc4. Sàng lọc các ung thư khác4.1. Ung thư hắc tốĐây là loại ung thư có thể sàng lọc tốt yếu tố nguy cơ là tiền sử gia đình, tiền căn bịbỏng nắng hay có tàn nhang, các nốt ruồi trên cơ thể. Phương pháp sàng lọc chủyếu là khám bằng mắt, khám tỉ mỉ với những cán bộ y tế đã được huấn luyện tốt.4.2. Ung thư phổiHiện chưa có bằng chứng cho thấy sàng lọc ung thư phổi bằng chụp Xquang phổivà tế bào học chất đàm có ảnh hư ng đến tỷ lệ tử vong, tuy nhiên chụp Xquangphổi định kz hằng năm cho những người nghiện thuốc lá trên 45 tuổi có thể pháthiện được u phổi khi còn nhỏ.4.3. Ung thư vòmĐược sàng lọc bằng cách đo lượng kháng thể IgA của virus Epstein - Barr nhữngvùng có tỷ lệ mắc bệnh cao. ...