Biển & người Việt thời cổ đại

Đi tìm câu trả lời người Việt làm chủ và khai thác Biển Đông từ lúc nào, các nhà khoa học không chỉ dựa vào niềm tin truyền thuyết mà phải căn cứ vào bằng chứng từ những cổ vật.Khai thác đảoCó lẽ người cổ nước ta biết khai thác biển, đảo từ thời văn hóa Hòa Bình, cách đây vạn năm. Kết quả khai quật mới nhất tại các hang động khu vực Tràng An, Ninh Bình của các nhà khoa học Anh và Việt Nam cho thấy nơi đây lúc ngập nước, biển dâng theo hiện tượng mà...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Biển & người Việt thời cổ đạiBiển & người Việt thời cổ đạiĐi tìm câu trả lời người Việt làm chủ và khai thác BiểnĐông từ lúc nào, các nhà khoa học không chỉ dựa vàoniềm tin truyền thuyết mà phải căn cứ vào bằng chứng từnhững cổ vật.Khai thác đảoCó lẽ người cổ nước ta biết khai thác biển, đảo từ thời vănhóa Hòa Bình, cách đây vạn năm. Kết quả khai quật mới nhấttại các hang động khu vực Tràng An, Ninh Bình của các nhàkhoa học Anh và Việt Nam cho thấy nơi đây lúc ngập nước,biển dâng theo hiện tượng mà địa chất có tên gọi là “biểntiến”, người ta đã khai thác hải sản làm thức ăn, nước biểnrút, người ta lại khai thác ốc núi. Người xưa đã “sống chungvới biển” và khai thác sản vật biển một cách đơn sơ quanh“vịnh biển Tràng An” từ buổi ấy.Mô hình một con tàu đi biển thế kỷ 18 trong con tàu đắm CàMau.Muộn hơn vài ngàn năm, họ đã tận lực khai thác biển hơn.Món ăn khoái khẩu lúc này là sò và điệp từ biển. Ăn xongvứt vỏ tại chỗ ở. Vì thế mà ngày nay, người ta còn gặp nhữngđống vỏ sò điệp dày vài mét ở vùng Quỳnh Văn (Nghệ An),Thạch Lạc (Hà Tĩnh), Bàu Tró (Quảng Bình). Các nền vănhóa cồn sò điệp này là bằng chứng của việc người xưa dựavào biển để sinh tồn.Cùng với việc khai thác ven biển, người xưa còn khai tháccác đảo. Trong văn hóa Hạ Long, cách đây 4.000 năm, cónhững di tích nằm giữa biển khơi, trên đảo. Phải có thuyềnhoặc bè mới ra được đảo. Vì thế, ắt hẳn người xưa đã biếtlàm thuyền bè từ thời buổi ấy. Các nhà khoa học lại biết đượcngười xưa không chỉ đánh bắt cá trên mặt biển, mà còn biếtkhai thác vùng đáy biển. Dấu tích chinh phục đảo rõ rệt thuộcvề người cổ ở đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi. Họ là những cư dânthuộc văn hóa Sa Huỳnh, tiền nhân của người Chăm, cũng làmột thành tố sau này nhập vào dân tộc Việt. Lý Sơn cách đấtliền vài chục km, nhưng đã có người Sa Huỳnh cư trú lâu dàiở làng cổ Xóm Ốc và Suối Chình vào thời điểm 2.000 nămtrước.Đĩa gốm men Arita, Nhật Bản.Giao lưu văn hóa đường biểnTrình độ đi biển rất giỏi của người Sa Huỳnh thể hiện ở việchọ đã dùng thuyền bè băng ngang Biển Đông đến vùng quầnđảo Trường Sa. Cuộc khai quật 50m2 đảo Trường Sa Lớncủa Viện Khảo cổ trước đây đã tìm được những mảnh gốmcó phong cách Sa Huỳnh. Một số đồ trang sức Sa Huỳnh điểnhình như khuyên tai hai đầu thú và khuyên tai ba mấu nhọncó mặt ở hang Ta Bon của quốc đảo này. Những khuyên taiđặc biệt này còn tìm thấy được ở Thái Lan, Đài Loan do giaolưu văn hóa theo đường biển.Một phần của bức tranh cuốn Jyomyo tả cảnh Hội An thế kỷ17.Cư dân Đông Sơn cũng là cư dân đi biển giỏi không kém cưdân Sa Huỳnh, thậm chí họ còn đi tới những vùng biển xahơn, mà bằng chứng là họ mang những trống đồng Đông Sơnđi đến nhiều đảo ở Indonesia, đến vùng biển Malaysia, TháiLan. Một chiếc trống đồng minh khí chôn trong ngôi mộ ởtỉnh Chiết Giang, cửa sông Trường Giang (Trung Quốc) làbằng chứng giao lưu xa nhất về phía bắc của người Đông Sơntheo đường biển.Ngoài việc khai thác Biển Đông ở khía cạnh sản vật và giaolưu đây đó trên biển, cha ông ta lập ra những cảng biển đểthuyền bè nước ngoài đến buôn bán với nhau và với ngườibản địa. Những thương cảng lớn như Vân Đồn đã được ghinhận trong sách Đại Việt Sử Ký Toàn Thư: Năm Kỷ Tỵ(1149) dưới thời Vua Lý Anh Tông, thuyền buôn ba nướcTrảo Oa (tức đảo Java, Indonesia), Lộ Lạc, Xiêm La (tứcThái Lan) vào Hải Đông (Quảng Ninh) xin cư trú buôn bán,bèn cho lập trang ở nơi hải đảo, gọi là Vân Đồn, để mua bánhàng hóa quý. Một thương cảng lớn nữa ở “đàng trong” thờiTrịnh-Nguyễn phân tranh là Hội An.Từ nhiều bằng chứng xác thực, nhất là bằng chứng cổ vật đãchứng minh người Việt Nam cổ đại đã chinh phục và khaithác Biển Đông, các hòn đảo từ ngàn, vạn năm qua. ...