Bước đầu nghiên cứu tác dụng của Tri Mẫu trên sự bài tiết Insulin của đảo tụy cô lập

Tri mẫu (TM - Anemarrhena aspheloides Bunge- Liliaceae) là một vị trong bài thuốc dùng điều trị bệnh đái tháo đường trong Y học cổ truyền [3]. Năm 2001 các tác giả Nhật đã phát hiện tác dụng gây hạ đường huyết trên chuột nhắt đái tháo đường chủng KK-Ay của Mangiferin, một hoạt chất chiết từ Tri mẫu [8, 9]. Trong nghiên cứu trước đây của chúng tôi, tác dụng hạ đường huyết của Tri mẫu đã được chứng minh trên chuột nhắt bình thường [1, 2]. Tuy nhiên cơ chế tác dụng gây hạ đường huyết của Tri mẫu vẫn còn chưa được nghiên cứu đầy đủ. Vì vậy chúng tôi tiến...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bước đầu nghiên cứu tác dụng của Tri Mẫu trên sự bài tiết Insulin của đảo tụy cô lập TCNCYH 27 (1) - 2004 B−íc ®Çu Nghiªn cøu t¸c dông cña Tri mÉu trªn sù bµi tiÕt insulin cña ®¶o tôy c« lËp NguyÔn Kh¸nh Hoµ 1 , §µo V¨n Phan 1 , NguyÔn Duy ThuÇn 2 , Claes Goran Ostenson3 1 Bé m«n D−îc lý Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi, 2 ViÖn D−îc liÖu, 3§¬n vÞ BÖnh néi tiÕt vµ ®¸i th¸o ®−êng, 3 Khoa Y häc ph©n tö, BÖnh viÖn Karolinska Stockholm Thôy §iÓn DÞch chiÕt ethanol cña Tri mÉu (Anemarrhena aspheloides Bunge) víi nång ®é 2, 4 vµ 8mg/ml cã t¸c dông lµm t¨ng bµi tiÕt insulin cña ®¶o tôy c« lËp cña chuét cèng b×nh th−êng chñng Wistar vµ chuét cèng ®¸i th¸o ®−êng di truyÒn chñng GK. Nh− vËy, ngoµi Mangiferin lµ ho¹t chÊt ®−îc thÊy cã t¸c dông lµm h¹ ®−êng huyÕt do t¨ng nh¹y c¶m cña c¸c m« ®Ých víi insulin, c©y Tri mÉu cßn cã ho¹t chÊt kh¸c kÝch thÝch bµi tiÕt insulin cña ®¶o tôy. i. §Æt vÊn ®Ò Th©n cñ Tri mÉu ®−îc nghiÒn nhá råi Tri mÉu (TM - Anemarrhena chiÕt trong ethanol 70% b»ng Soxhlet. aspheloides Bunge- Liliaceae) lµ mét vÞ Lµm bay h¬i ethanol, thu ®−îc cao mÒm trong bµi thuèc dïng ®iÒu trÞ bÖnh ®¸i th¸o chøa ho¹t chÊt toµn phÇn, trong ®ã cã ®−êng trong Y häc cæ truyÒn [3]. N¨m Mangiferin vµ ®em sö dông cho nghiªn 2001 c¸c t¸c gi¶ NhËt ®· ph¸t hiÖn t¸c cøu. Mangiferin chuÈn mua cña h·ng dông g©y h¹ ®−êng huyÕt trªn chuét nh¾t Sigma Aldrich, dïng lµm ®èi chøng. ®¸i th¸o ®−êng chñng KK-Ay cña 2. §èi t−îng nghiªn cøu: Mangiferin, mét ho¹t chÊt chiÕt tõ Tri mÉu Chuét cèng tr¾ng b×nh th−êng chñng [8, 9]. Trong nghiªn cøu tr−íc ®©y cña Wistar, chuét ®¸i th¸o ®−êng di truyÒn GK chóng t«i, t¸c dông h¹ ®−êng huyÕt cña Tri (Goto-Kakizaki), mét d¹ng chuét ®¸i th¸o mÉu ®· ®−îc chøng minh trªn chuét nh¾t ®−êng di truyÒn typ 2 kh¸ng insulin kh«ng b×nh th−êng [1, 2]. Tuy nhiªn c¬ chÕ t¸c bÐo ph× [4] c¶ hai gièng nÆng 250-300g, dông g©y h¹ ®−êng huyÕt cña Tri mÉu vÉn nu«i trong ®iÒu kiÖn ®Çy ®ñ thøc ¨n vµ cßn ch−a ®−îc nghiªn cøu ®Çy ®ñ. V× vËy n−íc uèng t¹i Khoa Ch¨n nu«i ViÖn chóng t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu nµy nh»m Karolinska, Stockholm, Thôy §iÓn. t×m hiÓu t¸c dông g©y t¨ng tiÕt insulin cña Tri mÉu trªn ®¶o tôy c« lËp. 3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ii. ChÊt liÖu, ®èi t−îng vµ ph−¬ng C« lËp ®¶o tôy cña chuét cèng vµ ñ ph¸p nghiªn cøu trong dung dÞch KRB (Kreb-Ringer buffer) 1. ChÊt liÖu nghiªn cøu: chøa c¸c nång ®é 3,3mM hoÆc 16,7mM glucose dïng lµm nhãm chøng. C¸c dung 34 TCNCYH 27 (1) - 2004 dÞch kh¸c cã chøa thªm c¸c nång ®é thuèc qu¶ ®−îc so s¸nh víi nhãm chøng hoÆc kh¸c nhau lµ Tri mÉu (TM 2, 4, 8mg/ml), nhãm ®¶o tôy ñ víi Tolbutamid 0,15mM Tolbutamid (0,15mM), Arginin (10 mM) vµ hoÆc Arginin 10mM (c¸c t¸c nh©n g©y t¨ng Mangiferin (0,25, 0,5 vµ 1mg/ml-t−¬ng tiÕt insulin cña tÕ bµo ®¶o tôy). Mangiferin ®−¬ng víi c¸c nång ®é trong cao toµn còng ®−îc thö nghiÖm víi c¸c liÒu 0,25, phÇn), lµ thuèc nghiªn cøu vµ c¸c thuèc 0,5 vµ 1mg/ml (t−¬ng ®−¬ng víi c¸c nång ®Ó ®èi chiÕu so s¸nh. Mçi nång ®é thuèc ®é cã trong cao toµn phÇn). nghiªn cøu ®−îc lµm trªn 21 ®¶o tôy cña 1 iii. KÕt qu¶ chuét. §Þnh l−îng insulin trong dÞch ñ sau 1. T¸c dông cña TM trªn ®¶o tôy 1 giê ( µ U/®¶o/h) b»ng ph−¬ng ph¸p chuét cèng b×nh th−êng (chuét Wistar) phãng x¹ miÔn dÞch [6]. Nhãm chøng ñ víi ñ trong KRB cã nång ®é glucose 3,3mM KRB chøa glucose. §Þnh l−îng insulin vµ 16,7mM trong dÞch thu ®−îc ( µ U/®¶o/h) [7]. KÕt 25 Nång ®é insulin (µIU/ ®¶o/h) *** 20 * 15 10 * ** 5 0 Glucose 3,3mM TM 2mg TM 4mg TM 8mg/ml Tolb 0,15mM §å thÞ 1. T¸c dông cña TM trªn ®¶o tôy chuét Wistar ñ trong glucose 3.3mM (* p < 0.05, ** p < 0.01, *** p < 0.001) so víi nhãm chøng) 25 20 *** nång ®é insulin µIU/®¶o/h 15 ** 10 * *** ...