Các chương trình đào tạo giáo viên ở Châu Âu hiện nay

Công tác đào tạo giáo viên là một trong những thành phần quan trọng trong hệ thống giáo dục. Là hệ thống giáo dục phát triển hàng đầu thế giới như hiện nay, các nước ở Châu Âu với những mô hình và chương trình đào tạo giáo viên hoạt động một cách hiệu quả đã có tác động to lớn đến chất lượng đội ngũ giáo viên cũng như đến toàn bộ hệ thống giáo dục của khu vực và thế giới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các chương trình đào tạo giáo viên ở Châu Âu hiện nay JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Sci., 2014, Vol. 59, No. 6A, pp. 133-141 This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn CÁC CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO GIÁO VIÊN Ở CHÂU ÂU HIỆN NAY Nguyễn Hoàng Đoan Huy Viện Nghiên cứu Sư phạm, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Công tác đào tạo giáo viên là một trong những thành phần quan trọng trong hệ thống giáo dục. Là hệ thống giáo dục phát triển hàng đầu thế giới như hiện nay, các nước ở Châu Âu với những mô hình và chương trình đào tạo giáo viên hoạt động một cách hiệu quả đã có tác động to lớn đến chất lượng đội ngũ giáo viên cũng như đến toàn bộ hệ thống giáo dục của khu vực và thế giới. Những kinh nghiệm phong phú từ các chương trình đào tạo giáo viên này có thể là bài học quý giá cho việc đổi mới công tác đào tạo giáo viên của Việt Nam hiện nay. Từ khóa: Đào tạo giáo viên, chương trình đào tạo giáo viên, chương trình đào tạo giáo viên ở Châu Âu.1. Mở đầu Đào tạo giáo viên là một mảng hoạt động có tầm quan trọng bậc nhất trong hệ thốnggiáo dục ở mỗi quốc gia. Vì hơn ai hết, đội ngũ giáo viên là một trong những nhân tố trựctiếp quyết định đến chất lượng giáo dục và sự phát triển của thế hệ tương lai. Là một lụcđịa có nền văn hóa và giáo dục phát triển lâu đời nhất trên thế giới, lãnh thổ Châu Âu cónhững đặc trưng truyền thống và cũng đang không ngừng đổi mới trong việc xây dựng vàphát triển các chương trình đào tạo giáo viên, phục vụ cho nhu cầu của mỗi quốc gia đồngthời hướng đến mục tiêu thống nhất và đồng bộ hệ thống nhà trường đào tạo sư phạm trêntoàn khu vực. Trong các bước phát triển của mình suốt những thập niên vừa qua, xã hội Châu Âuđã đối mặt với những thay đổi và thách thức trên những vấn đề liên quan đến văn hóa,kinh tế, xã hội và công nghệ; điều này đã làm nảy sinh sự thay đổi trong nhận thức về vaitrò quan trọng của giáo dục và đào tạo ở đây. Ngay từ đầu những năm 90, giáo dục và đàotạo đã lại được xem là những ưu tiên hàng đầu trong hoạch định chính sách ở phần lớncác nước thành viên Liên minh Chât Âu. Những cơ quan hàng đầu như Ủy ban Châu Âu,Bộ giáo dục của các quốc gia thành viên cũng như rất nhiều nhà nghiên cứu giáo dục đãLiên hệ: Nguyễn Hoàng Đoan Huy, e-mail: nguyenhoangdoanhuy@gmail.com. 133 Nguyễn Hoàng Đoan Huycùng nhau trao đổi và thống nhất về vai trò quan trọng của đội ngũ giáo viên và công tácđào tạo lực lượng này trong phạm vi khu vực.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Những yêu cầu của bối cảnh xã hội đặt ra đối với đội ngũ giáo viên và công tác đào tạo giáo viên ở Châu Âu Sự khác biệt về vai trò và vị trí xã hội của đội ngũ giáo viên cũng như những thayđổi trong bối cảnh thị trường lao động dành cho nghề giáo viên ở các quốc gia trong Liênminh Châu Âu đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến công tác đào tạo giáo viên ở khu vực này. Thật vậy, nghề giáo viên ở Châu Âu vốn chỉ được xếp hạng những ngành nghề cóthu nhập vào loại thấp nhất trong những ngành nghề thuộc lĩnh vực học thuật; trong đó,đội ngũ giáo viên dạy ở các trường Trung học thường được nhận mức lương cao hơn sovới giáo viên Tiểu học [1]. Bên cạnh đó, vị trí của người giáo viên vốn được xem là cán bộcông chức đang có xu hướng chuyển dần sang vị trí nhân viên phục vụ công cộng hoặc tưnhân. Chính sự thay đổi vị trí này cũng đã gây ảnh hưởng đến xu hướng phát triển mangtính chuyên nghiệp hóa của đội ngũ giáo viên hiện nay ở Châu Âu. Một số nước thành viên Liên minh Châu Âu tự đánh giá rằng đất nước họ đang đốimặt với tình trạng thiếu hụt về đội ngũ giáo viên (ví dụ như Anh, xứ Wales và Thụy Điển).Tình trạng này có thể được hiểu là sự thiếu hụt về số lượng trường học và tổng số giáoviên, hoặc là sự thiếu hụt đội ngũ giáo viên giảng dạy ở những môn học nhất định chẳnghạn như Toán, Khoa học tự nhiên, Công nghệ thông tin, Ngoại ngữ. . . , hoặc là sự thiếu hụtvề một số loại hình nhà trường nào đó (trường dạy nghề, trường kĩ thuật, trường thươngmại. . . ), và cũng có thể là sự thiếu hụt đội ngũ giáo viên theo phân bố địa lí (giữa thànhthị và nông thôn). Một số chuyên gia dự đoán trong tương lai không xa, rất nhiều quốc giathành viên thuộc Liên Minh Châu Âu sẽ rơi vào tình trạng thiếu hụt giáo viên một cáchtổng thể. Sắp tới, khu vực này cần có khoảng nửa triệu giáo viên đã qua đào tạo để có thểđáp ứng nguồn nhân lực trong lĩnh vực giáo dục ở đây. Để làm được điều đó đòi hỏi cácnước này phải gấp rút bàn thảo về chính sách tuyển dụng cũng như xác định lại vai trò vàvị trí của người giáo viên cùng với công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ này. Tuy vậy, ở những quốc gia khác như Áo, Đức, Hy Lạp, Ai Len, Ý và Tây Ban Nhalại phải đối mặt với tình trạng thừ ...