Các đảo nhân tạo ở biển Đông và ảnh hưởng của chúng đến an ninh khu vực

Bài viết trình bày các nội dung về: Các đảo nhân tạo ở Trường sa; Quyền lợi hợp pháp của các đảo nhân tạo theo công ước Liên hiệp Quốc về luật biển,... Mời các bạn cùng tham khảo tài bài viết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các đảo nhân tạo ở biển Đông và ảnh hưởng của chúng đến an ninh khu vựcCác đảo nhân tạo ở biển Đông và ảnh hưởngcủa chúng đến an ninh khu vựcMARY FIDES A. QUINTOS.Aritificial islands in the South China sea and their impact on regional(in)security. FSI Insights (CIRSS), Vol.II, No.2, March 2015.Lan Anh dÞchTõ khãa: BiÓn §«ng, An ninh khu vùc, LuËt BiÓn, UNCLOS, ASEAN, Tr−êng Sa,Hoµng Sa, Trung QuècNgµy 15/5/2014, Philippines c«ng bèmét lo¹t h×nh ¶nh vÒ c¸c ho¹t ®éng khaihoang ®Êt cña Trung Quèc t¹i b·i §¸G¹c Ma, cho thÊy viÖc tõng b−íc x©ydùng mét hßn ®¶o nh©n t¹o cña TrungQuèc. Vµi th¸ng sau ®ã, th«ng tin vÒ c¸cho¹t ®éng t−¬ng tù cña Trung Quèc t¹ib·i §¸ Ga Ven, b·i §¸ T− NghÜa, b·i §¸Ch©u Viªn, b·i §¸ Ch÷ ThËp, tÊt c¶ ®Òuthuéc quÇn ®¶o Tr−êng Sa ®ang tranhchÊp, ®−îc nhiÒu h·ng th«ng tÊn ®Þaph−¬ng vµ quèc tÕ ®¨ng t¶i. ViÖc TrungQuèc x©y dùng c¸c ®¶o nh©n t¹o ëTr−êng Sa ®· vÊp ph¶i nh÷ng lêi chØtrÝch, ®Æc biÖt lµ tõ phÝa Philippines,ViÖt Nam vµ Mü, t¹o nªn nh÷ng c¨ngth¼ng trong khu vùc, dÉn ®Õn gia t¨ngmøc ®é nh÷ng th¸ch thøc cã ¶nh h−ënglªn an ninh khu vùc.C¸c ®¶o nh©n t¹o ë Tr−êng SaMét hßn ®¶o, theo C«ng −íc LiªnHîp Quèc vÒ LuËt BiÓn (UNCLOS), lµmét khu ®Êt ®−îc h×nh thµnh mét c¸chtù nhiªn cao h¬n mÆt n−íc biÓn vµ cã thÓduy tr× sù sèng cña con ng−êi vµ ®êi sèngkinh tÕ riªng cña nã(*). ThuËt ng÷ “®¶onh©n t¹o” lµ ®Ó chØ “tÊt c¶ nh÷ng c«ngtr×nh, c¬ së ®−îc l¾p ®Æt nh©n t¹o vµ c¸cthiÕt bÞ kh¸c trªn biÓn”, ®©y lµ nh÷ngdÊu hiÖu ban ®Çu cña nh÷ng g× kh«ngph¶i lµ ®¶o (N. Papadakis, 1977, tr.6).Cô thÓ, mét hßn ®¶o nh©n t¹o lµmét “sù båi ®Êt do con ng−êi t¹o ra b»ngc¸ch ®Æt ®Êt vµ/hoÆc c¸c lo¹i ®¸ xuèngbiÓn trong ®ã cã phÇn t−¬ng tù “tÝnhchÊt l·nh thæ”. Nã kh«ng ph¶i lµ métcÊu tróc ®−îc h×nh thµnh mét c¸ch tùnhiªn, vÜnh viÔn g¾n liÒn víi ®¸y biÓnvµ ®−îc bao bäc bëi n−íc, cao h¬n mÆtn−íc khi thñy triÒu lªn” (N. Papadakis,1977, tr.6). ViÖc x©y dùng c¸c ®¶o nh©nt¹o bao gåm viÖc t¹o ra nh÷ng khu ®Êtmíi trªn mùc n−íc biÓn b»ng c¸ch lµml¾ng ®äng c¸c trÇm tÝch mét c¸ch thñ(*)UNCLOS, §iÒu 121 (1).50Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 6.2015c«ng. C¸c ®¶o nh©n t¹o ®−îc x©y dùng®Ó tr¸nh lÊy ®Êt n«ng nghiÖp thiÕt yÕucho c¸c môc ®Ých kh¸c nhau bao gåm c¶viÖc ph¸t triÓn ®« thÞ, th¨m dß vµ khaith¸c c¸c nguån tµi nguyªn kho¸ng s¶n,vËn t¶i vµ th«ng tin liªn l¹c, nghiªn cøukhoa häc vµ dù b¸o thêi tiÕt, vui ch¬igi¶i trÝ vµ c¨n cø qu©n sù (N.Papadakis, 1977, tr.11-15). Tuy nhiªn,cÇn l−u ý r»ng, kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸cc«ng tr×nh trªn biÓn ®Òu dÉn ®Õn viÖct¹o ra c¸c ®¶o nh©n t¹o. VÝ dô, c¬ së h¹tÇng trªn mét m¶nh ®Êt ®−îc h×nhthµnh tù nhiªn tõ tr−íc ®ã mµ lu«n lu«në trªn mÆt n−íc vµ kh«ng lµm thay ®æicÊu h×nh tù nhiªn cña l·nh thæ ®Êt liÒn,kh«ng ®−îc coi lµ mét hßn ®¶o nh©n t¹o.cËp ®Õn “mét khèi ®¸ hoÆc san h« cã thÓch¹m bÒ mÆt n−íc biÓn hoÆc lé ra khithñy triÒu xuèng” (Y. Tanaka, 2012).R¹n san h« cã thÓ ®−îc ph©n lo¹i theocao ®é thñy triÒu xuèng, nÕu mét phÇncña nã lé ra khi thñy triÒu xuèng th× nã®−îc gäi lµ r¹n san h« vßng (Y. Tanaka,2012). Mét sè thùc thÓ cña quÇn ®¶oTr−êng Sa lu«n lu«n ë trªn mùc n−ícbiÓn bao gåm ®¶o Ba B×nh do §µi LoanchiÕm ®ãng, ®¶o ThÞ Tø, ®¶o BÕn L¹c vµ®¶o Song Tö §«ng do Philippines chiÕm®ãng vµ ®¶o Tr−êng Sa cña ViÖt Nam (K.Yoji, 2014). Nh÷ng thùc thÓ nµy còngn»m trong nh÷ng thùc thÓ ®−îc h×nhthµnh mét c¸ch tù nhiªn lín nhÊt trongkhu vùc.HÇu hÕt tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng x©ydùng ë biÓn §«ng ®ang ®−îc thùc hiÖn ëquÇn ®¶o Tr−êng Sa, phÇn phÝa Namcña biÓn §«ng bao gåm mét côm c¸cvïng ®Êt, ®¸, r¹n san h« vµ b·i c¸t.Trung Quèc hiÖn ®ang chiÕm ®ãng 7thùc thÓ trong quÇn ®¶o Tr−êng Sa,Malaysia cã 8, Philippines cã 9, §µiLoan cã 1 vµ ViÖt Nam cã sè l−îng thùcthÓ së h÷u nhiÒu nhÊt lµ 22. Theo m« t¶cña nhiÒu häc gi¶, tõ c¸c biÓu ®å vµ kh¶os¸t thñy v¨n cho thÊy r»ng, hÇu hÕt c¸cthùc thÓ trong quÇn ®¶o Tr−êng Sa lµc¸c cao ®é thñy triÒu thÊp hoÆc c¸c r¹nsan h«, bao gåm c¶ nh÷ng thùc thÓ ®angthuéc quyÒn kiÓm so¸t cña mét bªntranh chÊp (D. Dzurek, 1996; P. Hancoxvµ V. Precott, 1995; R. Beckman, 2013).Mét cao ®é thñy triÒu thÊp ®−îc ®ÞnhnghÜa lµ “mét khu ®Êt ®−îc h×nh thµnhmét c¸ch tù nhiªn, ®−îc bao bäc bëin−íc vµ cao h¬n mùc n−íc khi thñytriÒu xuèng nh−ng ngËp n−íc khi thñytriÒu lªn”(*), trong khi mét r¹n san h« ®ÒMét sè c¸c bªn tranh chÊp ë biÓn§«ng ®· chuyÓn ®æi c¸c thùc thÓ bÞchiÕm ®ãng cña m×nh, ®Æc biÖt lµ nh÷ngthùc thÓ bÞ ngËp khi thñy triÒu lªn,thµnh c¸c ®¶o nh©n t¹o, biÕn chóng vÜnhviÔn ë trªn mùc n−íc biÓn ®Ó hä cã thÓx©y dùng c¸c c«ng tr×nh vµ l¾p ®Æt c¸cthiÕt bÞ cho nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau.Khi Malaysia chiÕm ®ãng b·i §¸ HoaLau vµo n¨m 1983, Malaysia sau ®ã ®·biÕn r¹n san h« nµy thµnh mét ®¶o nh©nt¹o b»ng c¸ch “n¹o vÐt vËt liÖu ®Ó mëréng b·i §¸ Hoa Lau thµnh mét ®¶o 6 ha,bao gåm mét ®−êng b¨ng dµi 500 m” (W.Mellor, 1993, tr.54; Xem thªm: D.Dzurek, 1996). B·i §¸ Hoa Lau hiÖn®ang cã mét “khu nghØ d−ìng lÆn biÓn 90phßng sang träng, mét c¨n cø qu©n sù ...