Tham khảo bài viết các quốc gia phong kiến tây âu giai đoạn xi - xv_1, tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÁC QUỐC GIA PHONG KIẾN TÂY ÂU GIAI ĐOẠN XI - XV_1 CÁC QUỐC GIA PHONG KIẾN TÂY ÂU THỜI TRUNG KỲ TRUNG ĐẠI GIAI ĐOẠN XI - XVI -THÀNH THỊ VÀ CÔNG THƯƠNG NGHIỆP TÂY ÂU1- Sự ra đời của thành thị- Thế kỷ XI, kinh tế Tây âu có một bước phát triển đáng kể* Trong nông nghiệp :Rừng rậm được khai phá, đầm lầy được tát cạn, nên diện tích canh tácđược mở rộng. Phương pháp canh tác được cải tiến ( luân canh 3 khu,dùng cày nặng có bánh xe, sử dụng phân bón,...) nên thu hoạch tăng (đạt 5, 6 lần thóc giống).* Trong chăn nuôi :Số lượng Bò, Ngựa tăng lên nhiều. Ðặc biệt nuôi cừu để lấy lông dệt dạ.* Trong thủ công nghiệp :• Nghề khai thác quặng, chế tạo đồ sắt ( công cụ sản xuất và vũ khí)• Nghề làm đồ gốm cũng phát triển, làm xuất hiện những người làmnghề thủ công riêng biệt.Như vậy, nhờ sự phát triển của nến kinh tế, thủ công nghiệp dần dầntách ra khỏi nông nghiệp, tuy nhiên những người thợ thủ công vẫn lànông nô và sống trong lãnh địa, nên phải nộp tô thuế cho lãnh chúa.Vìthế những người thợ thủ công bắt đầu rời khỏi lãnh địa bằng cách chuộclại tự do thân thể hoặc bỏ trốn. Họ tìm đến những nơi thuận lợi như ngãba sông, ngã tư đường, những chân tường của nhà thờ, tu viện,... mởxưởng thủ công để việc trao đổi mua bán được dễ dàng.Những ngành thủ công sớm thoát khỏi nông thôn và lãnh địa là nhữngngành luyện kim, dệt dạ, làm đồ gốm, thuộc da, xây dựng,...Nhữngngành nầy yêu cầu kỹ thuật cao, cần phân công chuyên môn hóa và cầnđông người , nên sớm tập trung lại.Những nơi tập trung những người thợ thủ công dần dần lập thành thànhthị.Thành thị trung đại có 3 loại :- Thành thị mới : Do những người thợ thủ công thoát ly khỏi nông thônlập nên- Thành thị cổ : Thành thị có từ thời cổ đại được phục hồi lại- Thành thị do lãnh chuá qúi tộc phong kiến xây dựng lên cho thị dânthuê.Các thành thị đều có thành lũy và tháp canh bao bọc chung quanh ( đểngăn ngừa chiến tranh và cướp bóc). Trong thành thị được hcia thànhnhiều khu phố, mỗi khu phố tập trung những người thợ thủ công cùngngành nghề. Nhà cửa trong thành thị thì nhỏ bé, lụp xụp, đường phố chậthẹp bẩn thỉu. Ngoài ra trong thành thị còn có những khu chợ, nhà thờ,tòa thị chính....là những nơi tập trung công cộng.2- Hoạt động của thành thịCư dân sống trong thành thị gọi là thị dân (gồm thợ thủ công tự do,thương nhân tự do) . Trong buổi đầu hoạt động của thành thị gặp khókhăn do thành thị còn nằm dưới quyền thống trị của lãnh chúa PK.Dần dần về sau hoạt động của thành thị ngày càng phồn thịnh, dân cư ởnông thôn kéo lên thành thị ngày càng nhiều, làm cho đất đai trong thànhthị chật hẹp, cư dân phải xây dựng nhà cửa bên ngoài thành lũy. Nhưvậy thành thị ngày càng được mở rộng theo hình tròn đồng tâm.Hoạt động thủ công nghiệp :Thành thị là nơi sản xuất hàng hóa chủ yếu của xã hội phong kiến. Sảnphẩm được chế tạo tại các xưởng thủ công của thợ thủ công.Xưởng thủ công có qui mô nhỏ, lao động hoàn toàn bằng tay với nhữngcông cụ thô sơ, đơn giãn.Mỗi xưởng thủ công có 1 thợ Cả ( thợ chính ) và vài ba thợ học việc (thợ bạn ). Họ phải tự cung cấp nguyên vật liệu, dụng cụ và tự tiêu thụhàng hóa. Quan hệ giữa thợ bạn và thợ cả là quan hệ hợp tác thầy trò haygia trưởng.Những người thợ thủ công cùng sản xuát một loại hàng hóa ở trong cùngmột thành thị thì tập hợp lại trong một tổ chức gọi là phường hội.Phường hội lập ra nhằm mục đích :- Giữ độc quyền sản xuất và tiêu thụ sản phẩm- Ðảm bảo quyền lợi giữa những người thợ thủ công cùng ngành nghề- Ngăn cản những người thợ thủ công không có chân trong thành thịcùng làm nghề thủ công đó.- Ðấu tranh chống lại sự sách nhiễu của lãnh chúa PK.Mỗi phường hội có một qui chế riêng gọi là phường qui . Tức nhữngđiều khoản bắt buộc người thợ phải thực hiện trong qúa trình sản xuấthàng hóa như :- Qui định mỗi xưởng có mấy thợ.- Mỗi ngày làm mấy giờ , dùng những công cụ sản xuất và nguyên vậtliệu gì.- Quy cách, chất lượng, giá cả sản phẩm,...Phường hội ngoài là một tổ chức đoàn thể (có cờ hiệu) nó còn là một tổchức quân sự (mỗi phường hội là một dội tự vệ để bảo vệ thành thị)Hoạt động thương mại :Trong buổi đầu của thành thị, hàng hóa được bày bán ở cửa hàng (đồngthời cũng là nhà ở của thợ thủ công), nên việc buôn bán chậm chạp,khókhăn.Dần dần về sau xuất hiện tầng lớp thương nhân bao mua , họ đem hànghó từ thành thị nầy đến thành thị khác hoặc về nông thôn đề bán hay traođổi những sản phẩm khác.Ðến thế kỷ XIII, thương mại mới bắt đầu phát triển, xuất hiện con đườngbuôn bán giữa các nước, nhiều đường bộ, đường sông chạy ngang dọckhắp Châu âu và từ Âu sang Á. Ðường biển cũng phát triển, xuất hiệnnhiều hải cảng sầm uất từ Ðịa trung hải đến Hắc hải.Ðể thuận tiện trong việc buôn bán, thương nhân Tây âu lập ra một tổchức gọi là Hanse (thương hội)Mục đích của Hanse :Giúp đở nhau vận chuyển, bảo vệ dọc đường đi.Ðiều chỉnh chế độ tiền tệ, cân đo lường.Nắm độc quyền thương mại ở những khu vực nhất định.Ðể thuận tiện cho việc buôn bán quốc tế, thương nhân còn mở hội chợ(hay chợ phiên). Hội chợ mở tại một địa điểm cố định, thương nhân cácnước mang hàng đến bán , trao đổi, đặt hàng. Hội chợ còn xuất hiệnnhững quầy đổi tiền và nhận chuyển tiền3 - Ðấu tranh của thành thị chống lãnh chúa phong kiếnThành thị khi mới ra đời đều nằm trên lãnh thổ của lãnh chúa PK. Do đóthành thị bị lệ thuộc vào lãnh chúa phong kiến và bị lãnh chúa sáchnhiễu mọi thứ : đóng thuế thân, đi sưu dịch, binh dịch, bị xét sử bấtcông,...Ðể hạn chế sự phụ thuộc vào lãnh chúa, thị dân đã lập nên những hộinghề nghiệp (Phường hội cúa thợ thủ công, Hanse của thương nhân)nhưng không mấy kết qủa. ...