Các thành phần của miễn dịch bẩm sinh (Kỳ 6)

Như vậy, cả túc chủ và các vi sinh vật đều tham gia vào cuộc đấu tranh sinh tồn liên tục và dai dẳng. Túc chủ thì sử dụng các tế bào lympho T gây độc để nhận diện các kháng nguyên của virus do các phân tử MHC trình diện. Về phần mình các virus lại ngăn chặn sự biểu lộ của các phân tử MHC. Các tế bào NK đã tiến hoá để đối phó với việc biến mất của các phân tử MHC. Chưa biết túc chủ hay vi sinh vật sẽ là kẻ chiến thắng,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các thành phần của miễn dịch bẩm sinh (Kỳ 6) Các thành phần của miễn dịch bẩm sinh (Kỳ 6) Như vậy, cả túc chủ và các vi sinh vật đều tham gia vào cuộc đấu tranhsinh tồn liên tục và dai dẳng. Túc chủ thì sử dụng các tế bào lympho T gây độc đểnhận diện các kháng nguyên của virus do các phân tử MHC trình diện. Về phầnmình các virus lại ngăn chặn sự biểu lộ của các phân tử MHC. Các tế bào NK đãtiến hoá để đối phó với việc biến mất của các phân tử MHC. Chưa biết túc chủ hayvi sinh vật sẽ là kẻ chiến thắng, kết quả của cuộc chiến này sẽ quyết định nhiễmtrùng có xẩy ra hay không. Hình 2.10: Chức năng của các thụ thể ức chế ở các tế bào NK Hệ thống bổ thể Hệ thống bổ thể là một tập hợp các protein gắn trên các màng và proteinlưu hành trong hệ thống tuần hoàn có vai trò quan trọng trong đề kháng chống visinh vật. Rất nhiều trong số các protein của hệ thống bổ thể là các enzyme thuỷphân protein và quá trình hoạt hoá bổ thể chính là sự hoạt hoá kế tiếp nhau của cácenzyme này do đó đôi khi còn được gọi là “dòng thác” enzyme (enzymaticcascade). Hệ thống bổ thể có thể được hoạt hoá bằng một trong ba con đường khácnhau (hình 2.11). Con đường cổ điển (classical pathway) được khởi động sau khicác kháng thể gắn vào các vi sinh vật và các kháng nguyên khác, đây là con đườnggắn với đáp ứng miễn dịch dịch thể. Con đường không cổ điển (Tiếng Anh làalternative pathway – con đường khác; tên gọi con đường không cổ điển nhằmphân biệt với con đường cổ điển) được khởi động khi một số protein của bổ thểđược hoạt hoá ở trên bề mặt các vi sinh vật. Các vi sinh vật không ngăn cản đượcquá trình này do chúng không có các protein điều hoà bổ thể mà chỉ có các tế bàocủa cơ thể mới có các protein này. Con đường không cổ điển là một thành phầncủa miễn dịch bẩm sinh. Con đường thông qua lectin, gọi tắt là con đường lectin(lectin pathway), được hoạt hoá khi một protein của huyết tương có tên là lectingắn mannose (mannose-binding lectin) gắn vào các gốc mannose ở đầu tận cùngcủa các glycoprotein trên bề mặt của các vi sinh vật. Phân tử lectin này sẽ hoạt hoácác protein của con đường cổ điển, tuy nhiên quá trình này lại không cần có sựtham gia của các phân tử kháng thể và do vậy con đường lectin cũng là thành phầncủa đáp ứng miễn dịch bẩm sinh. Các protein của bổ thể sau khi đã được hoạt hoá có chức năng như nhữngenzyme thuỷ phân protein có tác dụng phân cắt các protein khác của chính hệthống bổ thể. Thành phần trung tâm của hệ thống bổ thể là một protein huyết tương cótên C3, yếu tố này bị phân cắt bởi các enzyme được tạo ra ở các bước trước đó củaquá trình hoạt hoá bổ thể. Sản phẩm chính sau khi C3 bị thuỷ phân là mảnh có ký hiệu C3b, mảnh nàygắn theo kiểu đồng hóa trị vào các vi sinh vật và có khả năng hoạt hoá các proteinkhác ở các bước tiếp theo của chuỗi phản ứng hoạt hoá bổ thể diễn ra ngay trên bềmặt các vi sinh vật. Ba con đường hoạt hoá bổ thể khác nhau ở cách khởi động mỗi con đườngnhưng chúng đều giống nhau ở những bước cuối cùng cũng như các chức năngcuối cùng của chúng cũng đều giống nhau.Hình 2.11: Các con đường hoạt hoá bổ thể