Các thời kỳ phát triển của trẻ em

Mời các bạn cùng tham khảo tài liệu "Các thời kỳ phát triển của trẻ em" dưới đây để nắm bắt được giới hạn của 6 thời kỳ tuổi trẻ, đặc điểm sinh lý và bệnh lý của từng thời kỳ của trẻ, vận dụng đặc điểm sinh lý và bệnh lý của từng thời kỳ của trẻ vào việc chăm sóc, nuôi dưỡng giáo dục và phòng bệnh cho trẻ em.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các thời kỳ phát triển của trẻ em C¸c thêi kú ph¸t triÓn cña trÎ emMôc tiªu 1. Nªu ®îc giíi h¹n cña 6 thêi kú tuæi trÎ. 2. Tr×nh bµy ®îc ®Æc ®iÓm sinh lý vµ bÖnh lý cña tõng thêi kú. 3. VËn dông ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓ m sinh lý vµ bÖnh lý cña c¸c thêi kú vµo viÖc ch¨m sãc, nu«i dìng, gi¸o dôc vµ phßng bÖnh cho trÎ em .Néi dung TrÎ em kh«ng ph¶i lµ ngêi lín thu nhá l¹i. Kh¸c víi ngêi lín, trÎ em lµ mét c¬thÓ ®ang ph¸t triÓn. Ph¸t triÓn lµ sù lín lªn vÒ khèi lîng vµ sù trëng thµnh vÒ chÊtlîng (sù hoµn thiÖn vÒ chøc n¨ng c¸c c¬ quan). Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, c¬ thÓ trÎem cã nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ gi¶i phÉu, sinh lý vµ bÖnh lý mang tÝnh ®Æc trng cho tõngløa tuæi. Dùa vµo ®Æc ®iÓm nµy, cã thÓ chia ra thµnh 6 thê i kú tuæi trÎ. Chóng ta sÏ lÇnlît nghiªn cøu tõng thêi kú.1. Thêi kú ph¸t triÓn trong tö cung1.1. Giíi h¹n Thêi kú ph¸t triÓn trong tö cung ®îc tÝnh tõ lóc trøng ®îc thô tinh cho ®Õn khitrÎ ra ®êi (c¾t rèn), trung b×nh lµ 270 - 280 ngµy. Thêi kú nµy ®îc chia ra 2 giai ®o¹n: - Giai ®o¹n ph«i thai: 3 th¸ng ®Çu. - Giai ®o¹n rau thai: 6 th¸ng cuèi.1.2. §Æc ®iÓm sinh lý - 3 th¸ng ®Çu lµ thêi kú h×nh thµnh c¸c phñ t¹ng vµ t¹o d¸ng thai nhi. - 6 th¸ng cuèi lµ thêi kú ph¸t triÓn thai nhi. §©y lµ thêi kú t hai nhi lín rÊt nhanhvÒ khèi lîng vµ hoµn thiÖn dÇn vÒ chøc n¨ng c¸c c¬ quan. - Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thai nhi hoµn toµn phô thuéc vµo t×nh tr¹ng søc khoÎ(thÓ chÊt, tinh thÇn, x· héi vµ bÖnh tËt) cña ngêi mÑ.1.3. §Æc ®iÓm bÖnh lý Trøng ®îc thô tinh ph¸t triÓn liªn tôc trong suèt 38 tuÇn cho ®Õn khi ®îc ®Î ra.BÖnh lý cña thêi kú nµy liªn quan ®Õn t×nh tr¹ng søc khoÎ cña ngêi mÑ, cÊu t¹o gencña ph«i, sù t¸c ®éng (c«ng kÝch) cña mét sè t¸c nh©n vµ thêi ®iÓm bÞ t¸c ®éng: - Trong 3 th¸ng ®Çu cña thêi kú mang thai, nÕu ngêi mÑ bÞ nhiÔm virus nhcóm, cËn cóm, rubeole, adenovirus hoÆc sö dông mét sè thuèc chèng ung th, hay métsè thuèc kh¸c nh Tetracyclin, Gacdenal... cã thÓ sÏ g©y rèi lo¹n qu¸ tr×nh h×nh thµnhthai nhi, dÉn ®Õn qu¸i thai hoÆc c¸c dÞ tËt bÈm sinh nh: søt m«i, hë hµm Õch, tim bÈmsinh, tÞt hËu m«n vv... - 6 th¸ng cuèi cña thêi kú mang thai lµ giai ®o¹n ph¸t triÓn thai nhi b»ng c¸ch t¨ngsinh vÒ sè lîng vµ kÝch thíc tÕ bµo. Sù t¸c ®éng qu¸ møc ®Õn thai nhi th«ng qua ngêimÑ nh mÑ ¨n uèng kÐm, lao ®éng nÆng, bÞ ng· hoÆc bÞ c¸c bÖnh m¹n tÝnh cã thÓ dÉn®Õn t×nh tr¹ng suy dinh dìng bµo thai, thai chÕt lu, ®Î non, ®Î yÕu vv...1.4. Ch¨m sãc vµ qu¶n lý thai nghÐn 1 §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho thai nhi ph¸t triÓn tèt, cÇn híng dÉn cho bµ mÑ thùc hiÖntèt nh÷ng ®iÓm sau: - ¡n uèng ®Çy ®ñ, c©n ®èi c¸c chÊt ®¹m, ®êng, mì, vitamin vµ muèi kho¸ng,trong ®ã cÇn ®Æc biÖt chó ý ®Õn chÊt ®¹m. - T¹o mäi ®iÒu kiÖn ®Ó ngêi mÑ ®îc tho¶i m¸i vÒ tinh thÇn, tr¸nh lao ®éngnÆng, tr¸nh tÐ ng·, kh«ng ®i l¹i nhiÒu trªn ®êng gå ghÒ, nhÊt lµ trong 3 th¸ng cuèi cñathêi kú thai nghÐn. - Tr¸nh tiÕp xóc víi c¸c chÊt ®éc nh thuèc trõ s©u, diÖt cá, thuû ng©n; tr¸nhdïng c¸c lo¹i thuèc nh Tetracyclin, thuèc phiÖn, thuèc l¸, thuèc chèng ung th hoÆcthuèc an thÇn nh Gacdenal vv... - Phßng tr¸nh c¸c bÖnh l©y do virus nh cóm, cËn cóm, rubeole, adenovirus, sètph¸t ban vµ c¸c bÖnh do ký sinh trïng nh giun mãc, toxoplasmosis hay c¸c bÖnh hoaliÔu nh lËu, giang mai...nhÊt lµ trong 3 th¸ng ®Çu cña thêi kú thai nghÐ n. - Kh«ng nªn cã thai khi ngêi mÑ bÞ bÖnh m·n tÝnh nh bÖnh van tim, suy tim,suy gan, suy thËn, suy tuû, x¬ phæi, t©m thÇn... - §i kh¸m thai ®Þnh kú, ®Òu ®Æn ®Ó cã nh÷ng lêi khuyªn kÞp thêi, x¸c ®¸ng vµ h÷uÝch. - Híng dÉn bµ mÑ cã thai ®i tiªm phßng u èn v¸n. - Ch¨m sãc bµ mÑ khi cã thai vµ ®ì ®Î an toµn.2. Thêi kú s¬ sinh2.1. Giíi h¹n TÝnh tõ lóc trÎ ra ®êi cho ®Õn khi trÎ trßn 4 tuÇn lÔ.2.2. §Æc ®iÓm sinh lý - §Æc ®iÓm sinh lý chñ yÕu cña thêi kú nµy lµ sù thÝch nghi cña ®øa trÎ víi cuécsèng bªn ngoµi tö cung. Ngay sau khi ra ®êi, cïng víi tiÕng khãc chµo ®êi, trÎ b¾t ®Çuthë b»ng phæi, vßng tuÇn hoµn chÝnh thøc b¾t ®Çu ho¹t ®éng thay cho vßng tuÇn hoµnrau thai, trÎ b¾t ®Çu bó, hÖ tiªu ho¸ b¾t ®Çu lµm viÖc, thËn b¾t ®Çu ®¶m nhiÖm viÖc ®iÒuhoµ m«i trêng bªn trong c¬ thÓ (néi m«i). TÊt c¶ c¸c nhiÖm vô nµy, tríc ®©y ®Òu dorau thai ®¶m nhiÖm. - C¬ thÓ trÎ lóc nµy cßn rÊt non yÕu, cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cña c¸c c¬ quan cha®îc hoµn thiÖn ®Çy ®ñ. HÖ thÇn kinh cña trÎ lu«n trong t×nh tr¹ng bÞ øc chÕ, cho nªntrÎ ngñ suèt ngµy. - Mét sè hiÖn tîng sinh lý x¶y ra trong thêi kú nµy lµ: ®á da sinh lý, vµng dasinh lý, bong da sinh lý, sôt c©n sinh lý, gi¶m chiÒu cao sinh lý, t¨ng tr¬ng lùc c¬ sinhlý, rông rèn, Øa ph©n su, th©n nhiÖt kh«ng æn ®Þnh.2.3. §Æc ®iÓm bÖnh lý - Do c¬ thÓ cña trÎ rÊt non yÕu cho nªn trÎ dÔ bÞ bÖnh vµ bÖnh thêng diÔn biÕn nÆng,dÔ dÉn ®Õn tö vong. Qua thèng kª cho thÊy løa tuæi nµy cã tû lÖ tö vong cao nhÊt. - §øng ®Çu vÒ bÖnh tËt trong løa tuæi s¬ sinh lµ c¸c bÖnh nhiÔm trïng nh viªmrèn, uèn v¸n rèn, viªm da, viªm phæi, nhiÔm trïng m¸u vµ c¸c bÖnh nhiÔm trïng kh¸c. - §øng thø hai lµ c¸c bÖnh do rèi lo¹n qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thai nhi:qu¸i thai, ®Î non, c¸c dÞ tËt bÈm sinh nh søt m«i, hë vßm miÖng, tÞt hËu m«n, lé bµngquang, tim bÈm sinh vv... - Sau cïng lµ c¸c bÖnh liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh sinh ®Î: ng¹t, bíu huyÕt thanh,g·y x¬ng, ch¶y m¸u n·o - mµng n·o vv...2.4. Ch¨m sãc vµ nu«i dìng 2 - NÕu cã thÓ, cho trÎ bó ngay sau ®Î cµng sím cµng tèt (xem bµi “Nu«i co n b»ngs÷a mÑ”). - Gi÷ vÖ sinh cho trÎ s¬ sinh: Rèn, da, t· lãt s¹ch sÏ. - Gi÷ Êm cho trÎ vÒ mïa l¹nh, tho¸ng m¸t vÒ mïa nãng. - Híng dÉn cho bµ mÑ vÒ c¸ch cho con bó. - Gi¸o dôc bµ mÑ vÒ chÕ ®é ¨n cña mÑ vµ con, cho trÎ uèng Vicasol (Vitamin K)liÒu dù phßng xuÊt huyÕt n ...