Trong điều trị có một số bệnh đòi hỏi người bệnh có một tư thế nằm đặc biệt. Mỗi tư thế này có những chỉ định rõ ràng nhằm tạo điều kiện thoải mái cho người bệnh, tránh được biến chứng; mặt khác còn giúp cho công tác chẩn đoán và điều trị, chăm sóc người bệnh đạt kết quả tốt. 2.Các tư thế nghỉ ngơi trị liệu thông thường.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các tư thế nghỉ ngơi, trị liệu thường gặp Các tư thế nghỉ ngơi, trị liệu thông thường1. Đại cươngTrong điều trị có một số bệnh đòi hỏi người bệnh có một tư thế nằm đặcbiệt.Mỗi tư thế này có những chỉ định rõ ràng nhằm tạo điều kiện thoải mái chongười bệnh, tránh được biến chứng; mặt khác còn giúp cho công tác chẩnđoán và điều trị, chăm sóc người bệnh đạt kết quả tốt.2.Các tư thế nghỉ ngơi trị liệu thông thường.* Chuẩn bị người bệnh: Giải thích và hướng dẫn cho bệnh nhân biết trướckhi tiến hành đặt bệnh nhân vào tư thế đúng.* Chuẩn bị dụng cụ:- Gối đủ loại: gối cứng, gối mềm, gối hình trụ.- Vòng đệm chống loét các loại (vòng cao su bơm hơi, vòng bông)a. Tư thế nằm ngửa thẳng:+ Trường hợp áp dụng: Tư thế trị liệu sau ngất, sốc, chóng mặt, xuất huyếtnhẹ.+ Trường hợp không áp dụng: bệnh nhân hôn mê, bệnh nhân nôn (sợ chấtnôn lạc đường).+ Tiến hànhÐặt bệnh nhân nằm thẳng lưng, đầu không có gối, chân duỗi thẳng, bàn chânvuông góc với cẳng chânb. Tư thế nằm ngửa đầu thấp nghiêng về một bên.+ Trường hợp áp dụng- sau xuất huyết đề phòng ngất, sốc.- sau chọc ống sống- Lao đốt sống cổ.+ Kéo duỗi trong trường hợp gãy xương đùi.+ Trường hợp không áp dụng: bệnh nhân hôn mê, bệnh nhân nôn (sợ chấtnôn lạc đường)+ Tiến hành:Ðặt bệnh nhân nằm thẳng trên giường, đầu không gối, chân giường phíachân bệnh nhân được kê cao tùy theo chỉ định. Cũng có thể kê gối dưới vaibệnh nhân và kê cao 2 cẳng chân bệnh nhân bằng một gối to.c. Tư thế nằm ngửa đầu hơi cao.+ Trường hợp áp dụng:- bệnh đường hô hấp - bệnh tim- Thời kỳ dưỡng bệnh, người già.+ Trường hợp không áp dụng:- bệnh nhân có rối loạn về nuốt.- bệnh nhân ho khó khăn.- bệnh nhân hôn mê, sau gây mê+ Tiến hành:Nâng đầu lên, cho bệnh nhân nằm ngửa kê gối dưới đầu và vai bệnh nhân.Chân hơi co, dưới khoeo chân kê một gối tròn, dài. Trường hợp bệnh nhânnằm lâu nên lót một vòng đệm chống loét dưới môngd. Tư thế nửa nằm - nửa ngồi (Fowler)+ Trường hợp áp dụng:- sau một số phẫu thuật ở bụng- bệnh đường hô hấp, bệnh tim+ Trường hợp không áp dụng: như đã nói ở mục c.2+ Tiến hành:- Một người phụ nâng bệnh nhân ngồi dậy.- Nâng cao phía đầu giường lên từ 40o - 50o.- Ðể gối lên phía đầu, đỡ bệnh nhân nằm nhẹ nhàng ngả đầu lên gối.- Lót vòng đệm cao su dưới mông bệnh nhân (nếu cần)- Ðặt ruột gối cứng ở phía cuối giường cho bệnh nhân tỳ chân lên để bànchân khỏi đổ về tư thế xấu.* Chú ý: Trường hợp bệnh nhân bị bệnh tim nặng hoặc hen suyễn bệnh nhânngủ ở tư thế ngồi, dùng gối chồng lên bàn con đặt trên giường để bệnh nhânđặt tay và dựa ngực vào gối cho thoải mái (H.42).e. Tư thế nằm sấp+ Trường hợp áp dụng:- Loét ép vùng lưng, vùng c ụt.- Chướng hơi ở bụng.+ Tiến hành:Ðiều dưỡng đứng ở một bên giường, đặt bệnh nhân nằm ngửa sát bêngiường đối diện, tay bệnh nhân để sát lưng, 2 chân bệnh nhân bắt chéo nhau.- Ðiều dưỡng viên đặt 1 tay ở bả vai, 1 tay ở mông bệnh nhân.- Lật nghiêng bệnh nhân về phía mình và nhẹ nhàng đặt bệnh nhân nằm sấpđầu nghiêng về một bên, một bên mặt đặt lên gối mềm để 2 tay bệnh nhânđặt lên gối phía đầu. (Nếu bệnh nhân nặng cần có thêm một người phụ).f. Tư thế nằm nghiêng sang phải hoặc sang trái+ Trường hợp áp dụng- Nghỉ ngơi- bệnh nhân viêm màng phổi (nghiêng về phisa viêm, mổ thận, mổ phần cuốiđại tràng)+ Tiến hành- Ðiều dưỡng đứng ở một bên giường- Ðặt bệnh nhân nằm ngửa sát bên giường đối diện- Ðiều dưỡng đặt một tay ở vai - một tay ở mông bệnh nhân.- Lật bệnh nhân nghiêng về phía mình, đầu có thể gối hoặc không, chân trênco nhiều chân dưới co hoặc duỗi thẳng (hai chân không được đè lên nhau3. Giúp bệnh nhân ngồi dậya. Mục đích:- Giúp cho máu lưu thông và điều hòa trong cơ thể.- Ngăn ngừa các biến chứng như viêm phổi, tắc mạch, biến dạng cơ thể, loétép.- Tạo sự thoải mái cho bệnh nhân, giúp bệnh nhân chóng b ình phục, nhất lànhững bệnh nhân sau mổ, bệnh nhân nặng nằm lâu lần đầu tiên ngồi dậy.b. Quy trình kỹ thuật:thông báo và hướng dẫn cho bệnh nhân biết để cùng cộng tác.- Giúp bệnh nhân ở tư thế nằm ngửa về một bên giường.- Ðiều chỉnh giường ngay ngắn - cao ở mức độ vừa phải - kiểm tra lại cácchốt khóa bánh xe (nếu có).Hướng dẫn bệnh nhân để 2 tay ở 2 bên, lòng bàn tay tỳ vào mặt giường(bệnh nhân có thể sử dụng 2 tay đẩy người lên cộng tác với điều dưỡng viênkhi ngồi dậy).- Ðiều dưỡng viên ở một bên giường phía bệnh nhân nằm, mặt hướng vềphía đầu giường.- Ðối với bệnh nhân không cộng tác được thì điều dưỡng viên luồn một taydưới bả vai và sâu dưới lưng bệnh nhân, tay kia tỳ bàn tay trên mặt giường(để giữ thăng bằng)- Trường hợp bệnh nhân có thể cộng tác được, tay điều dưỡng viên và taybệnh nhân bám vào mặt sau cánh tay của nhau. Khuỷu tay điều dưỡng tỳxuống mặt giường khi nâng bệnh nhân, bàn tay kia của bệnh nhân úp xuốngmặt giường hợp đồng động tác đẩy người lên (H.46)- Chọn thế đứng thoải mái chân gần sát giường bệnh nhân, chân ...