Khi chỉ có một vòng tròn: ta nhận định cơ cấu tổng quát lớn nhất là cái nào, nhì là, ba là… Và cho biết tương quan giữa các yếu tố (gấp mấy lần hoặc kém nhau bao nhiêu %). Đặc biệt là yếu tố lớn nhất so với tổng thể có vượt xa không?
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
cách nhận xét biểu đồ môn địa Cách nh n xét bi u D NG 1: BI U Đ TRÒN* Khi ch có m t vòng tròn: ta nh n nh cơ c u t ng quát l n nh t làcái nào, nhì là, ba là… Và cho bi t tương quan gi a các y u t (g pm y l n ho c kém nhau bao nhiêu %). Đ c bi t là y u t l n nh t sov i t ng th có vư t xa không?Lưu ý : T tr ng có th gi m nhưng s th c nó l i tăng, vì th c n ghirõ. Ví d : xét v t tr ng ngành nông nghi p gi m… không ghi tr ngki u ngành nông nghi p gi m … vì như th là chưa chính xác, có th btr hay không ư c cho i m.* Khi có t hai vòng tròn tr lên (gi i h n t i a là ba hình tròn chom t bài)- Nh n xét cái chung nh t (nhìn t ng th ): tăng/ gi m như th nào?- Ta nh n xét tăng hay gi m trư c, n u có ba vòng tr lên thì thêmliên t c hay không liên t c, tăng (gi m) bao nhiêu?- Sau ó m i nh n xét v nh t, nhì, ba … c a các y u t trong t ngnăm, n u gi ng nhau thì ta gom chung l i cho các năm m t l n thôi(không nh c l i 2, 3 l n)* Cu i cùng, cho k t lu n v m i tương quan gi a các y u t .* Có thêm gi i thích chút v v n .* Trư ng h p cho b ng s li u mang giá tr tuy t i (t ng, nghìnt n, nghìn ha…) thì c n ph i x lý ra s li u tương i ( % ). Và c nlưu ý n u có t 2 hình tròn tr lên chúng ta c n tính bán kính c a hìnhtròn.Ví d 1: V bi u cơ c u lao ng phân theo các ngành kinh tnư c ta năm 1999 (Đơn v : %)=>> Ta nh n xét như sau:Năm 1999, nư c ta:- Lao ng trong ngành nông, lâm, ngư nghi p chi m nhi u nh t:63,5%.- D ch v ng th hai v i 25%.- Công nghi p th p nh t ch còn 11,5% lao ng.- Lao ng trong ngành nông, lâm, ngư nghi p nhi u g p 5,5 l n lao ng trong công nghi p và g p 2,5 l n d ch v .- Tóm l i: N n kinh t nư c ta ch y u v n là nông, lâm, ngưnghi p. Công nghi p, d ch v v n còn chi m t tr ng th p. Do i mxu t phát kinh t th p, hơn n a l i ph i tr i qua chi n tranh kéo dài.Ví d 2:Cho b ng s li u sau: (Đơn v : %)a)V bi u cơ c u t ng s n ph m trong nư c (GDP) phân theo khuv c kinh t nư c ta.b) Nh n xét=>> V 2 bi u trònNh n xét:T năm 2000 n năm 2002 t ng s n ph m phân theo khu v c kinh t nư c ta có s chuy n d ch:+ Nông lâm ngư nghi p gi m, gi m t 24,6 % xu ng còn 23% (gi m1,5%).+ Công nghi p và xây d ng tăng, tăng t 36,7% lên t i 38,4% (tăng1,7%).+ D ch v không tăng, có gi m nhưng không áng k (0,01%).- Trong c 2 th i i m thì d ch v luôn ng u, k n là côngnghi p và th p nh t là nông lâm ngư nghi p.- Năm 2002 s n ph m công nghi p và d ch v tăng ng u và g ntương ương nhau.- Tóm l i: n n kinh t nư c ta có xu hư ng i lên theo hư ng côngnghi p hóa. D NG 2: BI U Đ MI N* Đây là d ng bi u có yêu c u c a bài gi ng v i d ng bi uhình tròn (bi u cơ c u). Nên r t d nh m l n v i xây d ng bi utròn.* Đ xác nh v bi u mi n, v i s li u ư c th hi n trên 3 năm(nghĩa là vi c v t i 4 hình tròn như thông thư ng thì ta l i chuy nsang bi u mi n). V y s li u ã cho c trên 3 năm mà th hi n vcơ c u thì v bi u mi n.Cách nh n xét:- Nh n xét chung toàn b b ng s li u: nhìn nh n, ánh giá xu hư ngchung c a s li u.- Ta nh n xét hàng ngang trư c: theo th i gian y u t A tăng haygi m, tăng gi m như th nào, tăng gi m bao nhiêu? Sau ó ny utB tăng hay gi m … y u t C (m c chênh l ch)- Nh n xét hàng d c: y u t nào x p h ng nh t, nhì, ba và có thay ith h ng hay không?- T ng k t và gi i thích.Ví d :V bi u và nh n xét chuy n d ch cơ c u kinh t theo ngành Đ ngb ng Sông H ng(Đơn v : %)Nh n xét:- Nhìn chung Đ ng b ng sông H ng t tr ng ngành d ch v tăngnhanh và d n chi m t tr ng cao trong cơ c u kinh t c a vùng. Côngnghi p có tăng nhưng ch m, nông nghi p gi m nhanh.Hàng ngang: T năm 1986 n năm 2000: Đ ng b ng sông H ng,cơ c u kinh t có s chuy n d ch:- Nông nghi p gi m liên t c và gi m nhanh t 49,5% xu ng 29,1%,gi m 20,4%.- Công nghi p tăng liên t c, tăng nh t 21,5% lên 27,5% tăng 6%.- D ch v tăng liên t c, tăng khá nhanh t 29% lên 43,4% tăng 4%.Hàng d c: T năm 1980 n năm 1990, nông nghi p ng u, d chv ng th hai, công nghi p ng th 3.T năm 1995 -2000, d ch v vươn lên ng th nh t, nông nghi p ng th hai và công nghi p ng th 3.K t lu n: Đ ng b ng sông H ng có s thay i v cơ c u kinh t , i tnông nghi p qua d ch v , qua công nghi p. Đi u này phù h p v i xuth chung c a th gi i và cũng cho th y con ư ng i lên công nghi phóa, hi n i hóa c a nư c ta nói chung và c a ng b ng sông H ngnói riêng. D NG 3: D NG BI U Đ CTTrư ng h p c t ơn (ch có m t y u t )* Bư c 1: Xem xét năm u và năm cu i c a b ng s li u tr l icâu h i tăng hay gi m? và tăng gi m bao nhiêu? (l y s li u năm cu itr cho s li u năm u hay chia u ư c).* Bư c 2: Xem s li u kho ng trong tr l i ti p là tăng (hay gi m)liên t c hay không liên t c? ( ...