Cập nhật về các thành phần lipid máu theo các nghiên cứu trên thế giới

Kiến thức về chuyển hóa lipid và lipoprotein là điều cần thiết để hiểu các mục tiêu điều trị cho các nhóm thuốc. Lipid là các phân tử nhỏ có khả năng lưu trữ năng lượng của cơ thể, thu nhận tín hiệu tế bào và là thành phần của màng tế bào.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cập nhật về các thành phần lipid máu theo các nghiên cứu trên thế giớiISSN: 1859-2171TNU Journal of Science and Technology197(04): 217 - 221CẬP NHẬT VỀ CÁC THÀNH PHẦN LIPID MÁU THEO CÁC NGHIÊN CỨUTRÊN THẾ GIỚINguyễn Thị Hương Ly*, Trần Thị Thanh HươngTrường Đại học Công nghệ Thông tin và Truyền thông – ĐH Thái NguyênTÓM TẮTKiến thức về chuyển hóa lipid và lipoprotein là điều cần thiết để hiểu các mục tiêu điều trị cho cácnhóm thuốc. Lipid là các phân tử nhỏ có khả năng lưu trữ năng lượng của cơ thể, thu nhận tín hiệutế bào và là thành phần của màng tế bào. Cholesterol, là thành phần thiết yếu cấu tạo của lipid, làphân tử tiền chất cho sự hình thành các axit mật (cần thiết để hấp thụ các chất dinh dưỡng), tổnghợp các hormon steroid và đảm bảo hình thành + tính toàn vẹn của màng tế bào. Tuy nhiên,cholesterol dư thừa đóng một vai trò trung tâm trong quá trình sinh xơ vữa và các biến chứng xơvữa động mạch sau đó.Từ khóa: Cholesterol, triglyceride, LDL, HDL, Lipid máuNgày nhận bài: 09/01/2019; Ngày hoàn thiện: 12/02/2019;Ngày duyệt đăng: 29/4/2019THE COMPONENTS OF LIPIDEMIA: AN UPDATE FROM RESEARCHSNguyen Thi Huong Ly*, Tran Thi Thanh HuongUniversity of Information and Communication Technology - TNUABSTRACTKnowledge of lipid and lipoprotein metabolism is essential to understanding therapeutic targets forpharmacologic agents. Lipids are small molecules that function in the body’s storage of energy, incellular signaling, and as components of cell membranes. Cholesterol, an essential lipid, is theprecursor molecule for the formation of bile acids (which are required for absorption of nutrients),the synthesis of steroid hormones (which provide important modulating effects in the body), andthe formation and integrity of cellular membranes. However, excess cholesterol plays a central rolein atherogenesis and subsequent atherothrombotic complicationsKey words: Cholesterol, Triglyceride, LDL, HDL, LipidemiaReceived: 09/01/2019; Revised: 12/02/2019; Approved: 29/4/2019* Corresponding author: Email: nthly@ictu.edu.vnhttp://jst.tnu.edu.vn; Email: jst@tnu.edu.vn217Nguyễn Thị Hương Ly và ĐtgTạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ ĐHTNMỞ ĐẦUCác tế bào thu giữ cholesterol theo hai cách:Bằng tổng hợp nội bào hoặc hấp thu từ tuầnhoàn hệ thống. Trong mỗi tế bào, cholesterolđược tổng hợp thông qua một loạt các bướcchuyển hóa, nhiều giai đoạn trong số đó đượcxúc tác bởi các enzym. Bước không thể đảongược và hạn chế tốc độ trong sản xuấtcholesterol là chuyển đổi β-hydroxyl-βmethylglutaryl coenzyme A (HMG-CoA)thành axit mevalonic, được xúc tác bởi HMGCoA reductase. Một trong những liệu pháp hạlipid hiệu quả nhất được phát triển cho đếnnay để điều trị rối loạn lipid máu là thuốc ứcchế HMG-CoA hoặc statin, cản trở cạnh tranhvới chất nền của enzyme quan trọng này, dođó làm giảm tổng hợp cholesterol của tế bào.Quá trình tổng hợp cholesterol ở người theonhịp sinh học, tổng hợp cholesterol tối đa lúcnửa đêm và tối thiểu vào giữa trưa [1].Cholesterol tự do được ester hóa thành estecholesteryl để dự trữ trong tế bào nhờ tácđộng của enzyme acetyl CoA acetyltransferase (ACAT). Hai dạng của ACAT đãđược xác định. ACAT1 có mặt trong nhiềumô, các tế bào viêm, trong khi ACAT2 cómặt trong các tế bào niêm mạc ruột và tế bàogan. Cần có ACAT2 cho quá trình este hóa vàhấp thụ cholesterol trong chế độ ăn uống từruột. Về lý thuyết, sự ức chế enzyme này cóthể làm giảm sự hấp thụ cholesterol trong chếđộ ăn, sự bài tiết cholesterol của gan, và ngaycả sự hấp thụ và lưu giữ cholesterol ở các tếbào viêm trong thành động mạch. Một số chấtức chế ACAT đã được nghiên cứu tuy nhiêntrong các nghiên cứu lâm sàng, dường nhưchúng không làm giảm xơ vữa động mạch.Triglyceride (TG) là nguồn năng lượng dự trữquan trọng trong mô mỡ. TG được tổng hợptừ ba phân tử acid béo este hóa thành bộkhung glycerol. Phospholipid (PLs) là mộtloại lipid được hình thành từ các acid béo,một nhóm phosphate có điện tích âm, alcoholchứa nitơ và khung glycerol. PL rất cần thiếtcho chức năng tế bào và sự hấp thụ, lưu trữ và218197(04): 217 - 221vận chuyển chất béo trong tuần hoàn. Chúngtạo thành lớp đơn trên bề mặt của lipoproteincó chức năng vận chuyển lipid trung tínhkhắp cơ thể. PL là phân tử phân cực với mộtđầu ưa nước và đuôi kỵ nước tạo thành mộtmàng kép của lipoprotein để tạo hàng rào kỵnước (cholesterol và năng lượng dưới dạngchất béo) cho các cơ quan khác. PL cũngtham gia quá trình tiết ra mật để hỗ trợ tiêuhóa và hấp thu chất béo và chất dinh dưỡnghòa tan trong chất béo từ chế độ ăn uống.Chúng ổn định protein trong màng tế bào,hoạt động như các cofactors trong phản ứngenzym, và tham gia vào quá trình oxy hóalipoprotein trong thành động mạch.LipoproteinsCác tế bào cũng có được cholesterol bằngcách lấy nó từ hệ tuần hoàn. Nguồn gốc củacholesterol này là gan, nơi nó được tổng hợpvà tiết ra vào hệ tuần hoàn. Như đã thảo luậnở trên, cholesterol và các ...