Cắt khối tá tràng đầu tụy với cách tiếp cận từ bó mạch mạc treo tràng trên

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá kết quả cắt khối tá tràng đầu tụy với cách tiếp cận từ động mạch mạc treo tràng trên. Bài viết nghiên cứu mô tả 8 trường hợp được mổ tại Bệnh viện Đại học Nagoya từ 12/2/2017 – 12/3/2017.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cắt khối tá tràng đầu tụy với cách tiếp cận từ bó mạch mạc treo tràng trênTẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCCẮT KHỐI TÁ TRÀNG ĐẦU TỤY VỚI CÁCH TIẾP CẬNTỪ BÓ MẠCH MẠC TREO TRÀNG TRÊNTrần Quế Sơn¹, Trần Hiếu Học¹, Masato Nagino²¹Khoa Ngoại tổng hợp – Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội²Khoa phẫu thuật ung thư – Bệnh viện đại học Nagoya, Aichi, Nhật BảnNghiên cứu nhằm đánh giá kết quả cắt khối tá tràng đầu tụy với cách tiếp cận từ động mạch mạc treo tràngtrên. Nghiên cứu mô tả 8 trường hợp được mổ tại Bệnh viện Đại học Nagoya từ 12/2/2017 – 12/3/2017. Tuổitrung bình 59 ± 9,4 tuổi (dao động 43 -71 tuổi), giải phẫu bệnh bệnh bao gồm 7 bệnh nhân ung thư biểu mô ốngtụy, 1 trường hợp ung thư biểu mô đường mật. 4 bệnh nhân được cắt đoạn tĩnh mạch cửa, 1 bệnh nhân kèmtheo cắt gan trái. Tất cả bệnh nhân được nạo vét hạch mở rộng với miệng nối tụy – ruột non kiểu Blumgart cóđặt stent ống tụy. 6 bệnh nhân đạt mức R0 ở tất cả các diện cắt. Thời gian thay tĩnh mạch cửa 19,2 ± 4,3 phút(15 – 25 phút), số hạch di căn 9,1 ± 4,7 hạch (3 – 16 hạch), tổng số hạch nạo vét 35,5 ± 4,3 hạch (30 – 42 hạch).Thời gian mổ 455 ± 99 phút (315 – 630 phút), lượng máu mất trung bình 562,5 ± 204,8 ml (400 – 1000 ml), ngàynằm viện 14,9 ± 1,5 (13 – 17 ngày), không có biến chứng và tử vong. Cắt khối tá tụy đi từ bó mạch mạc treotràng trên có thể giảm lượng máu mất, lấy được toàn bộ mạc treo tụy và dễ dàng khi thay đoạn tĩnh mạch cửa.Từ khóa: Cắt khối tá tụy, cắt khối tá tụy tiếp cận từ bó mạc mạc treo, cắt khối tá tụy nạo hạch mởrộngTừ viết tắt: DUII = đoạn D2, TL = dây chằng Treizt, MCV = tĩnh mạch đại tràng giữa, MCA = Động mạch đạitràng giữa, SMV = Tĩnh mạch mạc treo tràng trên, SMA = Động mạch mạc treo tràng trên, JA1,2 = Động mạch hỗngtràng, PLphII = Đám rối thần kinh đầu tụy, IDPA = Động mạch tá tụy dưới, PANC = Tụy, GDA = Động mạch vị tá tràng,PV = Tĩnh mạch cửa, CHA = Động mạch gan chung, EIA = động mạch chậu ngoài, EIV = Tĩnh mạch chậu ngoài.I. ĐẶT VẤN ĐỀVới các phương tiện chẩn đoán hiện đại,trị triệt căn các khối u vùng bóng Vater. Lựachẩn đoán sớm ung thư tụy còn nhiều hạn chế.Do đó, nhiều trường hợp được phẫu thuật khikhối u tụy đã xâm lấm vào tĩnh mạch cửa hoặctĩnh mạch mạc treo tràng trên, mổ triệt căn làmột yêu cầu khó khăn, tiên lượng sống sau 5năm giao động từ 3,5 – 25% [1, 2]. Phẫu thuậtcắt khối tá tràng đầu tụy được áp dụng để điềuchọn bệnh nhân phù hợp, kỹ thuật và chămsóc bệnh nhân trước và sau mổ tốt đã giảmtỷ lệ tử vong dưới 5% ở nhiều trung tâm phẫuthuật lớn, tuy vậy biến chứng sau mổ hiện naydao động khoảng 20 - 40% sau phẫu thuật cắttụy [3, 4]. Khi tiến hành cắt khối tá tụy, các phẫuthuật viên thường thực hiện thủ thuật Kocherđể di động khung tá tràng đầu tụy (1905), đánhgiá mức độ xâm lấn của khối u tụy vào tĩnhmạch chủ dưới hoặc xâm lấn bó mạc mạc treotràng trên. Từ thập niên 1980, Nakao áp dụngphương pháp này để cắt khối tá tụy, ông nhậnthấy tuần hoàn xung quanh vùng đầu tụy rấtĐịa chỉ liên hệ: Trần Quế Sơn, bộ môn Ngoại,Trường Đại học Y Hà nộiEmail: quesonyhn@gmail.comNgày nhận: 27/4/2017Ngày được chấp nhận: 26/6/2017TCNCYH 108 (3) - 2017127TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCnhiều và gây chảy máu. Ngoài ra vùng đầu tụydính vào thành bụng phía sau bởi mạc dính tátụy, bao gồm hạch bạch huyết và đám rối thầnkinh, tổ chức liên kết hay còn gọi là mạc treođầu tụy. Mạc treo này đi từ mặt sau tụy đếnthành bên phải sau đó vòng ra phía sau tĩnhmạch cửa và tĩnh mạch mạc treo tràng trên.Mạc treo đầu tụy có hạch bạch huyết dọc theođám rối thần kinh tạng và các nhánh tĩnh mạchnhỏ đi vào tĩnh mạch cửa. Đám rối này có thểlà nơi các tế bào ung thư đầu tụy di căn đến(tới 67% với ung thư tụy giai đoạn I, II và lêntới 88% ở giai đoạn III và IV [5]. Năm 1981,Nakao ứng dụng đặt catheter phân lưu máu từtĩnh mạch cửa về tĩnh mạch chậu ngoài hoặcvề tĩnh mạch chủ bằng ống thông có tráng chấtchống đông. Với phương pháp này có thể giảmlượng máu đi qua tĩnh mạch cửa, không hạnchế thời gian khi phẫu tích vùng đầu tụy, có thểcắt và thay đoạn tĩnh mạch cửa mà không sợ ứtrệ máu ở ruột hoặc thiếu máu gan [6, 7]. Trongphẫu thuật ung thư đầu tụy, bóc tách khối u vànạo vét hạch hệ thống thành một khối (en-bloc)với tỷ lệ diện cắt hết u phụ thuộc một phầnvào việc có lấy hết các tổ chức xung quanh bómạch mạc treo tràng trên hay không [8]. Vớicách tiếp cận qua mạc treo ruột nhằm bộc lộbó mạch mạc treo tràng trên trước, thắt cácnhánh động mạch và tĩnh mạch đi vào vùngđầu tụy nhằm giảm lượng máu chảy, tiếp cậnkhối u từ vị trí chưa có u. Do đó, nhiều tác giảtrên thế giới đã công bố các kết quả nghiêncứu, đặc biệt trong những trường hợp phứctạp khi u xâm lấn rộng ra tổ chức xung quanhnhư xâm lấn tĩnh mạch cửa, xâm lấn tĩnh mạchchủ [9 - 11]. Tại Việt Nam, nhiều báo cáo về kếtquả cắt khối tá tụy nhưng chủ yếu là kết quảban đầu, kỹ thuật khác nhau ở nhiều tác giả.Do đó nghiên cứu nhằm giới thiệu về kỹ thuậtmổ cắt khối tá tụy của các tác giả Nhật Bản vớ ...