Câu 2: Nợ công

Nợ công là một khái niệm tương đối phức tạp. Tuy nhiên, hầu hết những cách tiếp cận hiện nay đều cho rằng, nợ công là khoản nợ mà Chính phủ của một quốc gia phải chịu trách nhiệm trong việc chi trả khoản nợ đó. Vì vậy, thuật ngữ nợ công thường được sử dụng cùng nghĩa với các thuật ngữ như nợ Nhà nước hay nợ Chính phủ. Nhằm giúp các bạn hiểu hơn về vấn đề này, mời các bạn cùng tham khảo nội dung tài liệu "Khái niệm nợ công". Hy vọng đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Câu 2: Nợ côngKháiniệmnợcôngNợcônglàmộtkháiniệmtươngđốiphứctạp.Tuynhiên,hầuhếtnhữngcáchtiếpcậnhiện nayđềuchorằng,nợ cônglàkhoảnnợ màChínhphủ củamộtquốcgiaphảichịutrách nhiệmtrongviệcchitrảkhoảnnợđó.Vìvậy,thuậtngữnợcôngthườngđượcsửdụngcùng nghĩavớicácthuậtngữ nhưnợ Nhànướchaynợ Chínhphủ.Tuynhiên,nợ cônghoàntoànkhácvớinợquốcgia.Nợquốcgialàtoànbộkhoảnnợphảitrảcủamộtquốcgia,baogồm haibộ phậnlànợ củaNhànướcvànợ củatư nhân(doanhnghiệp,tổ chức,cánhân).Nhưvậy,nợcôngchỉlàmộtbộphậncủanợquốcgia.Nợ công xuất phát từ nhu cầu chi tiêu công[i]quá lớn của Chính phủ. Chi tiêu côngnhằm:Thứnhất,phânbổnguồnlực;Thứhai,phânphốilạithunhập;Thứba,ổnđịnhkinhtếvĩmô.Tuynhiên,chitiêucôngquálớnhaykémhiệuquả cũngsẽ gâyranhữngbất ổncho nềnkinhtế.Nhucầuchitiêuquánhiều(đặcbiệtchocáckhoảnđầutư công)sovớinguồn thucóđược(từ thuế,phí,lệ phíthuđược)sẽ dẫnđếnthâmhụtngânsáchbuộcChínhphủphảiđivaytiền(tronghoặcngoàinước)để trangtrảithâmhụtngânsáchdẫnđếnnợ công.Thâmhụtngânsáchkéodàilàmchonợcônggiatăng.Nợkhôngtrảsớm,đểlâuthành“lãimẹđẻlãicon”vàngàycàngchồngchấtthêm.GiatăngchitiêucônglàxuhướngnổibậttrongthếkỷXX.Xuhướngchitiêucôngdiễnrangàycàngnhanhvàmạnh.CuốithậpniênđầuthếkỷXXI,cácnướctrênthếgiớiphảiđốimặtvớicuộckhủnghoảngnợcôngngàycàngnặngnề,mànguyênnhânchủyếudochínhsáchgiatăngchitiêucôngvàquátrìnhquảnlýchitiêucôngkémhiệuquả,dẫnđếnphảiđivayquálớnđể phụcvụ cácnhucầuchitiêu.Cuộckhủnghoảngtàichínhtoàncầunăm2008trởthànhchấtxúctáclàmchokhủnghoảngnợcôngcàng trởnêntrầmtrọnghơn.Nợ cônglàdosự mấtcânđốithuchivàdẫntớithâmhụtngânsách.Nhucầuchitiêuquá nhiềutrongkhicácnguồnthukhôngđáp ứngnổibuộcchínhphủphảiđivaytiềnthôngqua nhiềuhìnhthức(nhưpháthànhcôngtrái,tráiphiếu,hiệpđịnhtíndụng)vàvaytiềntrựctiếp từ cácngânhàngthươngmại,cácthểchếtàichínhquốctế…để bùvàokhoảnthâmhụt,từđódẫnđếntìnhtrạngnợ.Khôngphảichođếnbâygiờnợcôngmớixảyra.Nợcôngđãtừng đượcbiếtđếnvàođầuthậpniên80củathếkỷXXkhiMêhicôlàquốcgiađầutiêntuyênbốkhôngtrảđượcnợvaycủaQuỹtiếntệquốctế(năm1982).Tiếpđếnkhủnghoảngnợcôngở Áchentina(năm2001)vớikhoảnnợ90tỷUSD–mứcnợlớnnhấttronglịchs ửđấtnước. Hàngloạtquốcgiavớitổngsốnợlênđến240tỷ USDđãtuyênbố hoãntrả nợ.Tuynhiên, xungquanhkháiniệmvànộihàmnợ côngvẫncònnhiềuquanđiểmchưathốngnhất.TheoNgânhàngThếgiới(WB)vàQuỹtiềntệquốctế(IMF), Nợcông,theonghĩarộng,lànghĩa vụ nợ củakhuvựccông,baogồmcácnghĩavụ củaChínhphủ trung ương,cáccấpchính quyềnđịaphương,ngânhàngtrung ươngvàcáctổ chứcđộclập(nguồnvốnhoạtđộngdo ngânsáchnhànướcquyếtđịnhhaytrên50%vốnthuộcsởhữunhànướcvàtrongtrườnghợp vỡnợ,nhànướcphảitrảnợthay).Theonghĩahẹp,nợcôngbaogồmnghĩavụnợcủaChính phủtrungương,cáccấpchínhquyềnđịaphươngvànợcủacáctổchứcđộclậpđượcChính phủbảolãnhthanhtoán.QuanniệmvềnợcôngcủaNgânhàngThếgiớicũngtươngtựnhưquanniệmcủaHệthốngquảnlýnợvàphântíchtàichínhcủaDiễnđànThươngmạivàPhát triểnLiênhợpquốc,baogồmbốnnhómchủ thể:(1)nợ củaChínhphủ Trung ươngvàcácBộ,ban,ngànhtrungương;(2)nợcủacáccấpchínhquyềnđịaphương;(3)nợcủaNgânhàngTrungương;và(4)nợcủacáctổchứcđộclậpmàChínhphủsởhữutrên50%vốn,hoặcviệc quyếtlậpngânsáchphảiđượcsự phêduyệtcủaChínhphủ hoặcChínhphủ làngườichịu tráchnhiệmtrảnợtrongtrườnghợptổchứcđóvỡnợ.Tùythuộcvàothểchếkinhtếvàchínhtrị,quanniệmvềnợcôngởmỗiquốcgiacũngcósựkhácbiệt.TheoquyđịnhcủaphápluậtViệtNam,nợcôngđượchiểubaogồmbanhómlà:nợChínhphủ,nợ đượcChínhphủ bảolãnhvànợ chínhquyềnđịaphương.Nợ Chínhphủlàkhoảnnợ phátsinhtừ cáckhoảnvaytrongnước,ngoàinước,đượckýkết,pháthànhnhân danhNhànước,nhândânChínhphủ hoặccáckhoảnvaykhácdoBộ Tàichínhkýkết,phát hành,ủyquyềnpháthànhtheoquyđịnhcủaphápluật.NợChínhphủkhôngbaogồmkhoản nợdoNgânhàngNhànướcViệtNampháthànhnhằmthựchiệnchínhsáchtiềntệtrongtừng thờikỳ.Nợ đượcChínhphủ bảolãnhlàkhoảnnợ củadoanhnghiệp,tổ chứctàichính,tíndụngvaytrongnước,nướcngoàiđượcChínhphủ bảolãnh.Nợ chínhquyềnđịaphươnglàkhoảnnợdoỦybannhândântỉnh,thànhphốtrựcthuộctrungương(gọichunglàUBNDcấp tỉnh)kýkết,pháthànhhoặcủyquyềnpháthành.Nhưvậykháiniệmvềnợcôngtheoquyđịnhcủaphápluậ ...