Câu chuyện về Paracetamol

Sau hơn 100 năm "làm mưa làm gió" trên thị trường thuốc giảm đau, bắt đầu từ thập niên 1960, Aspirin đã phải "thoái vị" và nhường ngôi lại cho Paracetamol. Paracetamol được nhiều người ưa thích vì tỏ ra có nhiều lợi điểm hơn Aspirin. Thế nhưng đến nay, câu chuyện về Paracetamol vẫn là một vấn đề còn tiếp tục gây tranh cãi. CÓ PHẢI THẦN DƯỢC "XOA DỊU NỖI ÐAU"? Tại Úc, Paracetamol luôn giữ ngôi vị "độc tôn" trong các thuốc giảm đau. Paracetamol có nhiều tên thương mại khác nhau và trong đó có...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Câu chuyện về ParacetamolCâu chuyện về ParacetamolTác giả : DS. NGUYỄN BÁ HUY CƯỜNG (Australia)Sau hơn 100 năm làm mưa làm gió trên thị trườngthuốc giảm đau, bắt đầu từ thập niên 1960, Aspirin đãphải thoái vị và nhường ngôi lại cho Paracetamol.Paracetamol được nhiều người ưa thích vì tỏ ra có nhiềulợi điểm hơn Aspirin. Thế nhưng đến nay, câu chuyện vềParacetamol vẫn là một vấn đề còn tiếp tục gây tranh cãi.CÓ PHẢI THẦN DƯỢC XOA DỊU NỖI ÐAU?Tại Úc, Paracetamol luôn giữ ngôi vị độc tôn trong cácthuốc giảm đau. Paracetamol có nhiều tên thương mại khácnhau và trong đó có những biệt dược đã đi vào huyền thoại,như Panadol, Panamax, Tylenol, Dymaton... Trong năm2001, người trưởng thành ở Úc đã uống hơn 1 tỷ viênParacetamol. Ðấy là chưa tính tới 406 triệu viên màParacetamol được trộn chung với Codeine hoặc các loạithuốc khác và 7 triệu viên do bác sĩ kê toa. Riêng trẻ em Úcđã tiêu thụ hơn 4 triệu liều Paracetamol dành cho trẻ em.Sỡ dĩ Paracetamol bán chạy như tôm tươi vì nó được ngườita biết đến như một trong những loại thuốc giảm đau an toànvà hiệu quả nhất, tin rằng Paracetamol không làm hại bao tửcũng như không có những biến chứng nguy hiểm như phầnnhiều các loại thuốc giảm đau khác. Bởi vậy mỗi khi nhứcđầu, nhức răng, đau họng, nhức mỏi, thậm chí khi bị thấpkhớp, nóng sốt... người ta thường tự chữa bằng Paracetamol.Thuốc lại vừa rẻ tiền, dễ mua, có thể tìm thấy ở bất cứ siêuthị hoặc tiệm thuốc tây nào trên toàn nước Úc.COI VẬY MÀ... KHÔNG PHẢI VẬY!Tuy nhiên những đặc tính ăn tiền kể trên chỉ là bề nổi.Trong những năm gần đây, người ta ngày càng quan ngại vềnhững mặt trái của Paracetamol. Dẫn chứng qua số ngườinhập viện vì Paracetamol ở tiểu bang Victoria từ năm 1998-2001 đã tăng gấp 4 lần. Theo số liệu của Trung tâm nghiêncứu tai nạn của ÐH. Monash (Monash University?s AccidentResearch Center) thì những người ở độ tuổi trưởng thànhnhập viện vì Paracetamol cao hơn những người nhập viện vìsử dụng ma túy quá liều gấp 5 lần. Ðối với trẻ em, có 127trường hợp dùng Paracetamol quá liều phải đưa vào bệnhviện Royal Children?s Hospital.BS. Alison Ritter thuộc Trung tâm Turning point Alcohol &Drug Center gọi đây là một nạn dịch thầm lặng. Theo sốliệu của Trung tâm, những trường hợp dùng thuốc quá liều(bao gồm các loại thuốc do bác sĩ kê toa cũng như thuốc bántrong siêu thị) đã tăng gấp đôi kể từ năm 1998.Thậm chí những năm gần đây, giới trẻ Úc còn dùngParacetamol để... chấm dứt nợ trần. Theo số liệu thống kêchính thức, tại tiểu bang Victoria, phân nửa số bệnh nhân từ15-24 tuổi dùng Paracetamol quá liều là do cố ý tự tử. Có hailý do chính dẫn đến hiện tượng này: Thứ nhất, cho tới nay,một số người vẫn lầm tưởng Paracetamol có tác dụng gâyngủ và sẽ đem tới cho họ một cái chết êm ái. Thật ra uốngParacetamol rất khó chết. Còn nếu chết thì là một cái chết thêthảm và kéo dài. Paracetamol sẽ làm hại gan và mãi 3 hoặc 4ngày sau đó mới hủy hoại gan ở mức tối đa. Nguyên nhântiếp theo là việc mua Paracetamol rất dễ. Ðó là chưa kể mộtsố siêu thị đang đẩy mạnh việc bán thuốc giảm đau bằngnhiều hình thức khuyến mãi.Ngoài vấn đề cố ý dùng Paracetamol để tự tử, rất nhiều bệnhnhân được đưa vào viện cấp cứu vì uống quá liều do sơ ý,đặc biệt là trẻ em.Tại tiểu bang Victoria, hàng năm trung bình có 75 trẻ emdưới 5 tuổi được đưa vào bệnh viện vì Paracetamol. Loạithuốc này cũng dẫn đầu danh sách những thứ mà trẻ em hayvô ý bỏ vào miệng nuốt. Bên cạnh đó, đa số các bậc cha mẹđều nghĩ rằng Paracetamol rất an toàn và cứ việc cho các emuống.Năm ngoái, bà Jan Stevenson (một chuyên viên điều tranhững vụ tử vong bất đắc kỳ tử hoặc khả nghi) được giaonhiệm vụ tìm hiểu nguyên nhân tử vong của em Wade Dunn,13 tuổi. Wade đã phải trải qua một ca mổ và sau đó được chouống 32g Paracetamol trong hơn 2 tuần. Sau đó em qua đờitại một bệnh viện ở Sydney mà theo điều tra là doParacetamol.BS. Ted O? Loughin thuộc bệnh viện Nhi Westmead ởSydney đã điều trị 17 ca trẻ em bị hoại tử gan nặng (trong đócó 5 em qua đời) đã lên tiếng cảnh giác: Tuy Paracetamol làmột loại thuốc hữu ích và ít xảy ra tai biến, nhưng nếu lạmdụng có thể sẽ dẫn đến những hậu quả chết người.Trong 4 năm qua, Bộ Y tế tiểu bang New South Wales(NSW) đã gởi thông báo cho giới bác sĩ về việc sử dụngParacetamol, bao gồm những khuyến cáo về liều lượng vàcảnh giác các bệnh nhân uống Paracetamol phải được táikhám sau 48 giờ.VIỆC DÙNG PARACETAMOL Ở MỘT SỐ NƯỚCTại Anh, việc bán Paracetamol trong vỉ được thực hiện từnăm 1998 nhằm ngăn chặn tình trạng dùng quá liều. Trướcđó, tại Anh, mỗi năm trung bình có 560 người tử vong và70.000 người phải nhập viện vì Paracetamol. Hiện nay tạiAnh, cơ quan y tế đã yêu cầu giảm số lượng viên trong mỗihộp thuốc và phải in những khuyến cáo mạnh mẽ hơn ngoàivỏ hộp.Các biện pháp trên đã dẫn đến những kết quả bất ngờ. Cáccuộc nghiên cứu mới nhất cho thấy tỷ lệ ng ...