cây chôm chôm

Chôm chôm là loài cây vùng nhiệt đới Đông Nam Á, có tên khoa học là Nephelium lappaceum L, thuộc họ Bồ đào ( Sapindaceae ). Tên gọi chôm chôm tượng hình cho trạng thái lông của quả loài cây này, nên người Trung Quốc gọi nó là hồng mao đan, người Mã Lai gọi là rambutan (trái có lông). Cây chôm chôm là giống cây được trồng đầu tiên ở Đông Nam Á. Ngày nay được trồng trong các vùng có vĩ độ từ 15° Nam tới 15° Bắc, gồm : châu Phi, châu Đại Dương, Trung Mỹ và...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
cây chôm chôm cây chôm chôm Chôm chôm là loài cây vùng nhiệt đới Đông Nam Á, có tên khoa học là Nephelium lappaceum L, thuộc họ Bồ đào ( Sapindaceae ). Tên gọi chôm chôm tượng hình cho trạng thái lông của quả loài cây này, nên người Trung Quốc gọi nó là hồng mao đan, người Mã Lai gọi là rambutan (trái có lông).Cây chôm chôm là giống cây được trồng đầu tiên ở Đông Nam Á. Ngày nay đượctrồng trong các vùng có vĩ độ từ 15° Nam tới 15° Bắc, gồm : châu Phi, châu ĐạiDương, Trung Mỹ và đặc biệt càng ngày càng được trồng nhiều ở châu Úc vàquần đảo Hawai. Cây chôm chôm thích ứng với những vùng đất không bị ngậpnước. Tại Việt Nam, chôm chôm được trồng chủ yếu ở các tỉnh thuộc lưu vựcsông Đồng Nai và khu vực Nam Trung Bộ1 - Đặc tínhCây chôm chôm thường cao từ 12 đến 15 m, tàng cây hình nón, lá đơn, phiến láhình trái xoan, đầu và đuôi lá nhọn, mọc cách, màu xanh hoặc xanh đậm, ngọn búpcó lớp bao màu hơi đỏ, hoa nhỏ màu trắng, hoa tự chùm ở đầu cành, dài từ 3 đến 5mm, tỏa mùi thơm dịu, Trái mọc thành chùm màu đỏ, vàng hay vàng cam, đườngkính 4-6 cm. Vỏ có nhiều lông nhọn, mềm, cong. Cơm thường dính vào hột,nhưng có lo¹i cơm tách rời hột dễ dàng. Cơm dày, trắng trong, ít nước hơn vải,mùi vị ngon, hơi chua, trái chín trong khoảng 15-18 tuần sau khi kết quả. Chômchôm có 2 mùa trái trong 1 năm. Đối với cây trưởng thành có thể thu hoạch từ5.000 đến 6.000 trái mỗi mùa (độ 60-70 kg). Bầu noãn của hoa chôm chôm có haitâm bì (lá noãn), tuy nhiên thường chỉ có một tâm bì phát triển thành quả ( rất ítkhi cả hai phát triển thành quả), thời gian phát triển thông thường từ 13 đến 16tuần lễ. Tỉ lệ phần thịt quả tăng nhanh bắt đầu từ tuần thứ 9 tới tuần thứ 13, sau đóchậm hẳn cho tới lúc thu hoạch.Các vùng đồng bằng châu Á nhiệt đới là nơi phù hợp cho việc trồng và phát triểncây chôm chôm, và có thể trồng ở độ cao 600m. Chôm chôm có rất nhiều giống,tuy nhiên ở Việt Nam chỉ có phân biệt chôm chôm thường, chôm chôm tróc vỏ,chôm chôm nhãnCây chôm chôm được phân bố ở một số nước trong khu vực Đông Nam Á như:Trung Quốc, Lào, Thái Lan, Malaysia, Philippinnes.Hạt chôm chôm chứa 35-40% chất dầu béo đặc, có cấu trúc của hạt ca cao, có mùidễ chịu, gồm phần lớn là arachidin, cùng với olein và stearin. Vỏ quả chứa taninvà một saponi độc.Vỏ cây và quả xanh có chứa tanin.2 - Cách gieo trồngCó thể nhân giống chôm chôm bằng hạt hoặc chiết nhánh. Hoa chôm chôm hoặccó giống đực hoặc có 2 giống, nên không có khả năng tự thụ phấn để tạo quả nêncần có côn trùng như ong, bướm để phân nhụy.Lá chôm chôm đòi hỏi mùa nắng tương đối ngắn, khoảng 2 đến 3 tháng, khí trờikhô hạn để tượng hoa và hoa sẽ nở sau trận mưa lớn đầu tiên của mùa nắng kếtiếp. Chôm chôm đòi hỏi, đất tốt, đất sâu. Vì nhân giống bằng hột thì không giốngcây mẹ và lâu ra trái nên nhân dân hay trồng chôm chôm bằng cách triết cành hoặcchôm chôm tháp. Khi chiết cành nên dùng gỗ còn non.Chôm chôm trồng hột chỉ nên dùng để làm gốc ghép vì cây hột lâu ra trái và chotrái ít, gần ba phần tư cây hột lại là cây đực, các cây hột là cây cái cũng ít đậu tráivì ít thụ phấn. Cây tháp thấp hơn cây hột, khoảng 4-5m, tàng cây sum xuê hơn câyhột.Hột chôm chôm khó nảy mầm, khả năng nảy mầm cũng tự mất đi rất nhanh, sauhai tuần thì hột nảy mầm thất thường, sau ba tuần thì hột không nảy mầm nữa.Nên trồng hột vào giỏ, thùng, thúng để tránh khỏi cấy lại sau đó. Khi nhân giốngbằng hột thì đặt hột nằm ngang, cho một phần hột trồi lên khỏi mặt đất khoảng vàimm, sau 15 đến 20 ngày hột sẽ nảy mầm, khi đó cần phải che các cây con lại tránhbị nắng. Cây con sẽ kém phát triển nếu đất trồng thiếu chất s ắt, độ kiềm. Do vậycần hoà thuốc Sequestrene vào nước khi tưới cây ( khoảng 10g trong 4 lít nước ).Khi cây đủ lớn mới bắt đầu ghép, có thể ghép thân cây hột với nhánh cây tốt, hoặcghép mắt ngủ trên cây con (đã mọc được 3-5 tháng) khoảng 20cm trên gốc ghép.Mắt ghép cắt ở cành đã mọc được từ 9 tháng trở lên, hoặc tuốt lá cành làm gỗ ghéptrước 15 ngày nhằm kích thích những mầm ngủ mau mọc lại. Sau 20-25 ngày thìtháo băng ghép, sau khi ghép thành công thì cắt cụt thân gốc ghép ở phia trên vàcách xa chỗ ghép, và phải để cho mầm cây mọc được 30-40cm thì cắt tiếp thângốc ghép khoảng 2cm trên chỗ ghép. Thông thường tỷ lệ ghép thành công là 90%.Nên đào lỗ để trồng trước 3 tháng và trộn đều phân với đất khi đặt cây ghép.Ngoài 30 kg phân chuồng được ủ kỹ, cần thêm ở mỗi lỗ 50kg urê, 50g triple superphosphate, 50 g sulfat kali và 500 g vôi có chứa ma-nhê. Chôm chôm trồng hộttheo khoảng cách 12 x 12 m, nhưng ...